Έρευνα ενδοοικογενειακής βίας και ψυχικών διαταραχών

Σύμφωνα με την έρευνα του Εργαστηρίου Αλκοολογίας της Ιατρικής του Πανεπιστημίου Κρήτης και του ειδικού ιατρείου του Νοσοκομείου Αγίου Νικολάου το 68,42% των θυτών που εξετάστηκαν έπασχαν από ψυχική ή ψυχιατρική νόσο. Ο ψυχίατρος του ΓΝΑΝ Εμμ. Πασπαράκης τόνισε στην εκπομπή “Αντιθέσεις” της ΚΡΗΤΗ TV με τον Γιώργο Σαχίνη ότι «Δεν είναι άλλοθι, υπάρχουν δύο πάσχοντες».

Οι καταγραφές της επιστημονικής κοινότητας αναδεικνύουν ένα πολύ σημαντικό ζήτημα, στο οποίο όλοι στρέφουν αλλού το βλέμμα και αρνούνται να παραδεχτούν: άνθρωποι οι οποίοι πάσχουν από κάποια μορφή ψυχικής ή και ψυχιατρικής νόσου μπορεί να γίνουν βίαιοι και να ασκήσουν σωματική βία.

Σύμφωνα με τα περιστατικά ενδοοικογενειακής βίας, τα οποία έχουν καταγραφεί στη χώρα μας τα τελευταία έτη ή ακόμη που καταγράφονται ως μια μορφή καταγγελίας στις αρμόδιες αστυνομικές ή δικαστικές Αρχές, εξετάζονται από την επιστήμη της Ψυχιατρικής. Συγκεκριμένα, τα πορίσματα δείχνουν ότι οι θύτες δεν είναι απλώς βίαιοι άνθρωποι οι οποίοι ασκούν σωματική βία στα πλαίσια κάποιας κουλτούρας. Αντιθέτως, η συντριπτική πλειοψηφία τους είναι άνθρωποι που αποδεδειγμένα πάσχουν από υποκείμενα ψυχιατρικά νοσήματα, ακόμη και σχιζοφρένεια και διπολική διαταραχή.

H μελέτη των υποθέσεων ενδοοικογενειακής βίας, η οποία διεξήχθη από το Εργαστήριο Αλκοολογίας της Ιατρικής Σχολής του Πανεπιστημίου Κρήτης και του Τμήματος Ψυχιατρικής του Γενικού Νοσοκομείου Αγίου Νικολάου, δείχνει ότι η συντριπτική πλειοψηφία των θυτών έπασχαν από κάποια ψυχική νόσο. Για την ακρίβεια, καταγράφηκε το 68,42% των θυτών ως ασθενείς με μείνοζα ψυχοπαθολογία.

Η μελέτη θα παρουσιαστεί στο 32ο Πανελλήνιο Συνέδριο Ψυχιατρικής στην Καλαμάτα 29-31 Μαΐου και παρουσιάστηκε στην εκπομπή “Αντιθέσεις” της “ΚΡΗΤΗ TV” με τον δημοσιογράφο Γιώργο Σαχίνη από τον Εμμανουήλ Λ. Πασπαράκη, MD, MSc, PhD/ψυχίατρο και διευθυντή Τμήματος Ψυχιατρικής Γενικού Νοσοκομείου Αγίου Νικολάου (ΕΣΥ).

Σύμφωνα με την έρευνα, το 68,42% των ατόμων που εξετάστηκαν από την Κρήτη εκδήλωσαν βίαιη συμπεριφορά λόγω ψυχικής ή ψυχιατρικής νόσου. Παράλληλα, 11 άτομα επέδειξαν βίαιη συμπεριφορά υπό την επήρεια αλκοόλ ή ψυχοτρόπων ουσιών. Παρατηρήθηκε ότι σε περιπτώσεις ενδοοικογενειακής βίας που οδήγησαν σε θάνατο το θύμα, αυτό βρισκόταν υπό την επήρεια μέθης. Ιδιαίτερα ενδιαφέρον είναι το γεγονός ότι σε 3 από τις 6 περιπτώσεις όπου το θύμα δεν είχε ψυχική νόσο, το αλκοόλ ήταν ο καταλύτης για τις επιθέσεις. Όπως ανέφερε ο κ. Πασπαράκης, το 68,42% των περιστατικών που μελετήθηκαν αφορούσαν άτομα με σοβαρή ψυχοπαθολογία, ενώ το 31,58% άτομα χωρίς σοβαρή ψυχοπαθολογία.

Ο ρόλος της διπολικής διαταραχής

Η μελέτη αναφέρει ότι από τους δεκαεννιά άνδρες που καταγράφηκαν για ενδοοικογενειακή βία στην Κρήτη, διαπιστώθηκε ότι οι δεκατρείς πάσχουν από σοβαρή ψυχοπαθολογία. Από αυτούς, οκτώ είχαν διπολική διαταραχή, τρεις είχαν σχιζοφρενικόμορφες διαταραχές, ένας είχε οριακή νοημοσύνη και ένας ανήκε στο φάσμα του αυτισμού.

Παρατηρήθηκε ότι από τα 13 άτομα που εμπλέκονταν σε βίαιες ενέργειες, οι 7 ήταν ασθενείς είχαν προηγουμένως αξιολογηθεί από την Υγειονομική Επιτροπή ΚΕΠΑ. Από αυτούς, τρεις είχαν επιβεβαιωμένο ποσοστό αναπηρίας 67% πριν από την έκφραση βίαιης συμπεριφοράς, ενώ τέσσερις κρίθηκαν με 58%, 67%, 80% και 84% αντίστοιχα, μετά από την έκφραση βίας και την υποβολή καταγγελίας.

Στο σύνολο των 19 ανδρών που μελετήθηκαν, το 68,42% εμφάνισε τουλάχιστον ένα ψυχιατρικό νόσημα. Από αυτούς, το 30,8% κρίθηκε από την ίδια επιτροπή μετά την καταγγελία, και το 75% αυτών εξακολούθησε να λαμβάνει επίδομα αναπηρίας.

Ενδοοικογενειακή βία και ψυχικές διαταραχές

Σύμφωνα με ερευνητικά δεδομένα, έχει αποδειχθεί πως η ενδοοικογενειακή βία συνδέεται σε μεγάλο βαθμό με διάφορες ψυχικές διαταραχές, όπως η άγχος, η κατάθλιψη, η μετατραυματική διαταραχή, οι διαταραχές της διατροφής και η χρόνια ψυχολογική ασθένεια. Προοπτικές μελέτες απέδειξαν ότι η ψυχιατρική νόσος μπορεί να αυξήσει την πιθανότητα έκφρασης εσωτερικής οικογενειακής βίας.

Σύμφωνα με επιδημιολογικά δεδομένα, το 39% του πληθυσμού της Αυστραλίας άνω των 15 ετών έχει βιώσει σωματική ή σεξουαλική βία από νυν ή πρώην σύντροφο. Επιπλέον, στην ίδια χώρα, περίπου το 60% των περιστατικών εσωτερικής οικογενειακής βίας δεν αναφέρεται στις κρατικές αρχές από τα θύματα. Η κατανάλωση αλκοόλ συνδέεται άμεσα με το 50% των περιστατικών εσωτερικής οικογενειακής βίας που καταγγέλλονται στις αυστραλιανές αρχές. Επιδημιολογικά στοιχεία από την ίδια χώρα υποδεικνύουν ότι η πιθανότητα εκδήλωσης εσωτερικής οικογενειακής βίας αυξάνεται κατά τις ημέρες που οι θύτες καταναλώνουν αλκοόλ.

Το Τμήμα Ψυχιατρικής του Γενικού Νοσοκομείου Αγίου Νικολάου (ΓΝΑΝ) και το Εργαστήριο Αλκοολογίας της Ιατρικής Σχολής του Πανεπιστημίου Κρήτης, με έδρα το Γενικό Νοσοκομείο Αγίου Νικολάου Λασιθίου, λειτουργούν το ειδικό Ιατρείο μελέτης, έρευνας και εξειδικευμένης θεραπείας των περιστατικών ενδοοικογενειακής βίας. Το ειδικό Ιατρείο φέρει τον τίτλο “Ιατρείον Μαριέττα Γιαννάκου”, για λόγους απόδοσης φόρου τιμής στη μνήμη της ιατρού-ψυχιάτρου και υπουργού Μαριέττας Γιαννάκου, η οποία απετέλεσε το πρότυπο της γυναίκας στη σύγχρονη κοινωνία πρωτίστως ως ιατρός, αλλά και ως κοινοβουλευτικός και υπουργός, τιμώντας ποικιλοτρόπως μέσα από το σπουδαίο και πολυσήμαντό της έργο, καθώς και την άξια δράση της ως πολιτικός, τη γυναίκα.

Δηλώσεις του Δικαστικού Ψυχίατρου, Εμμανουήλ Πασπαράκη

«H εικόνα που συνήθως έχω είναι ότι έχω δύο πάσχοντες σε κάθε περιστατικό. Ο ένας που έχει υποστεί βία και ένας που την έχει ασκήσει αλλά είναι πάσχοντας. Το σύνηθες που επικρατεί στην εντύπωση όλης της κοινωνίας, εκείνος που αποτελεί τον καταγγελλόμενο χρησιμοποιεί ως άλλοθι την ψυχική ασθένεια. Εκείνος που ασκεί βία και είναι σε υποτροπή δε γνωρίζει ότι πάσχει. Ασκεί τη βία αλλά σε υποτροπή εδάφους κλινικού νοσήματος και δεν αναγνωρίζει ότι πάσχει. Υπάρχουν και οι τρόποι από πλευράς Ιατρικής να αποδείξει ότι υφίσταται κάποιο ψυχιατρικό νόσημα. Υπάρχει η διαταραχή προσωπικότητας, ανεξαρτήτως τη συνιστώσα των ανθρωπολογικών παραμέτρων. 

Οι άνθρωποι αυτοί ξέρουν τι κάνουν. Απόλυτα. Το ζήτημα είναι ότι πάσχουν από μια πολύ σοβαρή ψυχιατρική πάθηση, αλλά επειδή έχουν επίγνωση του τι κάνουν, ενώ από τον γιατρό υπάρχει ιατρική και ηθική υποχρέωση για το αντικειμενικά κλινικά ορθό, όμως σε αυτές τις περιπτώσεις είναι ο δικαστής που θα κρίνει τον καταλογισμό. Όμως δεν είναι ιατρικά σωστό ο γιατρός να υποβαθμίζει τη φύση και την ένταση μιας ψυχιατρικής πάθησης για να τιμωρηθεί αυτός που ασκεί βία. Ο γιατρός πρέπει να πει με λεπτομέρεια τι ισχύει και ο ρόλος του δικαστή ξεκινάει από εκείνο το σημείο. Αυτό το οποίο συμβαίνει είναι ότι θα πρέπει να εστιάσουμε ποιος είναι ο αλγόριθμος που οδηγεί στην έκφραση της βίας. Η βία βασίζεται σε προβλήματα υγείας. Ουδείς υγιής γίνεται θύτης. Τουλάχιστον είναι η κοινή λογική. Είναι άλλο ο δικαστικός καταλογισμός». 

Γιώργος Νικολακάκης: «Το φίδι δαγκώνει την ουρά του…» 

Ο καθηγητής Κοινωνικής Ανθρωπολογίας του Πανεπιστημίου Κρήτης Γιώργος Νικολακάκης ανέφερε σχετικά: «Η Ιατρική πρέπει να κάνει ελεύθερα τη γνωμάτευσή της. Αντίθετα δημιουργούμε ένα πλαίσιο που αυστρηροποιεί ποινές και τροποποιεί νόμους, πιστεύοντας ότι η μηδενική ανοχή αποτελεί μια λογική της κοινωνίας. Έχουμε τις πιο αυστηρές ποινές στην Ευρώπη και δεν έχουμε ψυχιατρικές δομές.

Οι στατιστικές λένε ότι στη διάρκεια των πολέμων έχουμε μείωση ψυχιατρικών περιστατικών. Είναι έτσι; Είναι αυτό που καταγράφεται και αυτό που δεν καταγράφεται. Σήμερα ζούμε σε εποχή στη συγκρότηση βάσης δεδομένων. Οφείλουμε και είναι απολύτως επείγον να ξανασυσταθεί μια μορφή του Συστήματος Υγείας και θα πρέπει το κομμάτι της ψυχικής νόσου να επανέλθει. Δεν είναι μόνο η βία που εκδηλώνεται, αλλά η δυνητική βία που είναι συνεχώς παρούσα. Εδώ… το φίδι δαγκώνει την ουρά του, δεν είναι μόνο όσοι υφίστανται τη βία, αλλά η βία επιστρέφει σε εμάς. Είναι μια πολιτική βία, με την έννοια της βιοπολιτικής», κατέληξε ο κ. Νικολακάκης. 

Πηγή: neakriti.gr

Exit mobile version