Η εξωτερική ωτίτιδα, γνωστή και ως «ωτίτιδα των κολυμβητών», είναι μια συχνή φλεγμονή του έξω ακουστικού πόρου που εμφανίζεται κυρίως το καλοκαίρι, κατά τις βουτιές στη θάλασσα ή την πισίνα. Αυτή η επώδυνη κατάσταση μπορεί να διαταράξει τις διακοπές τόσο των παιδιών όσο και των ενηλίκων.
Η εξωτερική ωτίτιδα παρουσιάζεται συχνά σε αθλητές που περνούν πολλές ώρες στο νερό και είναι μια από τις συνηθέστερες αιτίες επίσκεψης στα κέντρα υγείας και τα φαρμακεία των καλοκαιρινών προορισμών. Η ζέστη και η υγρασία του καλοκαιριού είναι παράγοντες που ευνοούν την εμφάνισή της.
Άλλοι παράγοντες που μπορούν να προκαλέσουν εξωτερική ωτίτιδα είναι οι ατοπικές δερματίτιδες, ο σακχαρώδης διαβήτης και ο καθαρισμός των αυτιών με μπατονέτα. Οι μικροοργανισμοί που ευθύνονται για αυτή τη φλεγμονή περιλαμβάνουν τον χρυσίζοντα σταφυλόκοκκο, την ψευδομονάδα, τον πρωτέα και διάφορους στρεπτόκοκκους. Σε περιπτώσεις που η ωτίτιδα προκαλείται από μύκητες, αναφέρεται ως «ωτομύκωση».
Τα πρώιμα συμπτώματα της εξωτερικής ωτίτιδας περιλαμβάνουν κνησμό και αίσθημα βάρους στο αυτί. Ο πόνος, που συχνά επιδεινώνεται κατά τη μάσηση ή την πίεση στο αυτί, είναι σύμπτωμα της φλεγμονής. Χωρίς έγκαιρη θεραπεία, μπορεί να προκληθούν πυώδεις εκκρίσεις, φραγή του εξωτερικού πόρου και μείωση της ακοής. Σε προχωρημένα στάδια, μπορεί να διογκωθούν οι λεμφαδένες και να παρουσιαστεί πυρετός.
Σε μικρά παιδιά, τα σημάδια είναι λιγότερο εμφανή. Αν το παιδί είναι ανήσυχο, πιάνει τα αυτιά του και κλαίει απαρηγόρητο, η επίσκεψη στον παιδίατρο είναι αναγκαία.
Για ήπια συμπτώματα, οι γιατροί συνήθως συνιστούν τοπική αντιβίωση και κορτιζόνη σε μορφή σταγόνων για 7-10 ημέρες, καθώς και αποχή από το νερό για 10-14 ημέρες. Σε μικρά παιδιά, μπορεί να γίνει καθαρισμός του αυτιού από ειδικό γιατρό. Ο πόνος αντιμετωπίζεται με παυσίπονα. Σε σοβαρές περιπτώσεις, απαιτείται συστηματική αντιβιοτική θεραπεία. Οι επιπλοκές είναι σπάνιες και συνήθως αφορούν άτομα με χρόνια προβλήματα υγείας.
Μέτρα προφύλαξης:
- Αποφυγή κολύμβησης σε αμφιβόλου ποιότητας νερά.
- Αποφυγή χρήσης μπατονέτας για καθαρισμό ή στέγνωμα των αυτιών.
- Χρήση απαλών σαμπουάν ειδικά για βρέφη και μικρά παιδιά.
- Καλό στέγνωμα των αυτιών μετά το κολύμπι ή το λούσιμο. Χρήση σεσουάρ σε χαμηλή πίεση αέρα.
- Μείωση ή διακοπή της χρήσης ακουστικών.
- Χρήση ειδικών ωτοασπίδων για φράξιμο του ακουστικού πόρου. Για μικρά παιδιά, μπορεί να χρησιμοποιηθεί βαμβάκι εμποτισμένο με λάδι ή βαζελίνη.