Στα χέρια των εισαγγελικών αρχών βρίσκονται πλέον τα πορίσματα των διαχειριστικών ελέγχων που διενήργησαν ορκωτοί λογιστές στην Περιφέρεια Αττικής και τον Ειδικό Διαβαθμιδικό Σύνδεσμο Νομού Αττικής (ΕΔΣΝΑ) για την περίοδο 2020-2023, κατά τη διάρκεια της θητείας του πρώην περιφερειάρχη Γιώργου Πατούλη. Οι έλεγχοι πραγματοποιήθηκαν κατόπιν ομόφωνης απόφασης του Περιφερειακού Συμβουλίου Αττικής στις 31 Ιανουαρίου 2024, έπειτα από εισήγηση του νυν περιφερειάρχη Νίκου Χαρδαλιά, ο οποίος και παρέδωσε τα πορίσματα στη Δικαιοσύνη.
Οι εισαγγελικές αρχές αναμένεται να μελετήσουν τα πορίσματα και να καλέσουν για καταθέσεις τα εμπλεκόμενα πρόσωπα, ώστε να διαπιστωθεί εάν έχουν διαπραχθεί παράνομες πράξεις και αν προκύπτουν ποινικές ευθύνες. Παράλληλα, σχεδόν ταυτόχρονα με τα παραπάνω πορίσματα, διαβιβάστηκε στη Δικαιοσύνη και το πόρισμα της Εθνικής Αρχής Διαφάνειας (ΕΑΔ) για τη λειτουργία του ΕΔΣΝΑ την ίδια περίοδο, το οποίο παραπέμπει έξι άτομα σε πειθαρχικό έλεγχο για παράβαση καθήκοντος.
Σύμφωνα με τα στοιχεία που αποκαλύπτονται, οι ορκωτοί λογιστές εντοπίζουν σειρά παρατυπιών στις διαδικασίες ανάθεσης έργων και προμηθειών. Μεταξύ αυτών περιλαμβάνονται οι επαναλαμβανόμενες αναθέσεις σε συγκεκριμένους αναδόχους, οι επιλεκτικές προσκλήσεις συμμετοχής σε μόλις έναν οικονομικό φορέα, η απουσία επαρκούς αιτιολόγησης για την προσφυγή στη διαδικασία της απευθείας ανάθεσης, καθώς και οι αναιτιολόγητες παρατάσεις συμβάσεων με παράλληλη αύξηση δαπανών.
Οι έλεγχοι εστιάζουν, επίσης, σε διαγωνισμούς όπου καταγράφηκε το φαινόμενο να συμμετέχει μόλις ένας φορέας, ο οποίος και κέρδιζε το έργο με ασήμαντες ή μηδενικές εκπτώσεις. Χαρακτηριστικά, σε 13 έργα συνολικού προϋπολογισμού 299,2 εκατομμυρίων ευρώ, η συνολική έκπτωση περιορίστηκε σε μόλις 2,17%, ενώ σε αρκετούς διαγωνισμούς οι περισσότερες προσφορές κρίθηκαν άκυρες, αφήνοντας ως μοναδικό διεκδικητή μία εταιρεία.
Στον ΕΔΣΝΑ εντοπίστηκαν 297 απευθείας αναθέσεις συνολικής αξίας 15,9 εκατομμυρίων ευρώ, με ορισμένες να αφορούν έργα όπως η απώθηση φιδιών, απολυμάνσεις και μυοκτονίες, οι οποίες κόστισαν συνολικά 5,57 εκατομμύρια ευρώ. Παράλληλα, συμβάσεις απορρύπανσης της χωματερής της Φυλής, αξίας άνω των 5 εκατομμυρίων ευρώ, ανατέθηκαν σε εταιρεία που αρχικά δραστηριοποιούνταν στην εμπορία ειδών υγιεινής.
Στην Περιφέρεια Αττικής, οι έλεγχοι αποκάλυψαν ότι για την αντιμετώπιση του COVID-19 συνάφθηκαν συμβάσεις ύψους άνω των 1,6 εκατομμυρίων ευρώ με τον Ιατρικό Σύλλογο Αθηνών, με τον Γιώργο Πατούλη να έχει ρόλο και στις δύο πλευρές της σύμβασης, ως τότε περιφερειάρχης και πρόεδρος του ΙΣΑ. Επιπλέον, προμήθειες ιατρικών μασκών και rapid tests έγιναν σε τιμές πολλαπλάσιες από εκείνες που προμηθεύτηκε το Δημόσιο, με την ανάδοχο εταιρεία να αλλάζει το αντικείμενο δραστηριότητάς της λίγες ημέρες πριν από την υπογραφή της σύμβασης.
Οι ελεγκτές εντόπισαν επίσης διαγωνισμούς στους οποίους οι δύο μειοδότριες εταιρείες προσέφεραν τις ίδιες ακριβώς τιμές, γεγονός που εγείρει ερωτήματα για την ύπαρξη προσυνεννοημένων όρων. Σε ορισμένες περιπτώσεις, δεν υπήρχαν καν απολογιστικά στοιχεία για τις ποσότητες που παραδόθηκαν και τους τελικούς αποδέκτες.
Ακόμη, οι διαγωνισμοί της Περιφέρειας Αττικής φαίνεται πως ορίζονταν με υψηλότερο προϋπολογισμό από το τελικό κόστος, ενώ σε πολλές περιπτώσεις οι αρχικές συμβάσεις τροποποιούνταν με συμπληρωματικές συμβάσεις που παρέμεναν κάτω από το όριο του 15%, ώστε να μην υπόκεινται στον έλεγχο του Ελεγκτικού Συνεδρίου.
Οι έρευνες αναμένεται να επεκταθούν και στις ανταποδοτικές επιχορηγήσεις ύψους 180 εκατομμυρίων ευρώ που κατευθύνθηκαν σε δήμους γύρω από τη χωματερή της Φυλής, καθώς και στη διαχείριση των οικονομικών τους. Η Δικαιοσύνη ερευνά επίσης τη δημιουργία χρεών στον ΕΔΣΝΑ, ο οποίος προχώρησε σε αναθέσεις συνολικού ύψους 395 εκατομμυρίων ευρώ, παρά το γεγονός ότι τα ετήσια έσοδά του δεν ξεπερνούσαν τα 90 εκατομμύρια ευρώ.
Το σύνολο των στοιχείων που περιλαμβάνονται στα πορίσματα δείχνει ότι η έρευνα ενδέχεται να οδηγήσει σε περαιτέρω ελέγχους, ενώ οι εισαγγελικές αρχές εξετάζουν ήδη τις πρώτες καταθέσεις εμπλεκόμενων προσώπων.