Η παγκόσμια κοινή γνώμη παρακολούθησε με ένταση, το απόγευμα της Παρασκευής (28/02), τη σφοδρή αντιπαράθεση μεταξύ του Ντόναλντ Τραμπ, του Βολοντίμιρ Ζελένσκι και του Τζέι Ντι Βανς, η οποία εκτυλίχθηκε μπροστά στις κάμερες κατά τη διάρκεια της συνάντησής τους στο Οβάλ Γραφείο.
Ο Ουκρανός πρόεδρος επισκέφθηκε τον Λευκό Οίκο για μια κρίσιμη συνάντηση με τον Αμερικανό ομόλογό του, με επίκεντρο την εξέλιξη του πολέμου και τη συμφωνία για τα ορυκτά. Ωστόσο, η ατμόσφαιρα οξύνθηκε κατά τη διάρκεια των κοινών τους δηλώσεων, με αποτέλεσμα την ανταλλαγή έντονων χαρακτηρισμών ανάμεσα στους τρεις ηγέτες. Η ένταση που δημιουργήθηκε οδήγησε στη ματαίωση της προγραμματισμένης συνέντευξης Τύπου και στην αποχώρηση του Ζελένσκι από τον Λευκό Οίκο.
Αναλυτικά ο διάλογος Τραμπ – Ζελένσκι – Τραμπ
“Τραμπ (απαντώντας σε δημοσιογράφο): Δεν είμαι ευθυγραμμισμένος με τον Πούτιν. Δεν είμαι ευθυγραμμισμένος με κανέναν. Είμαι ευθυγραμμισμένος με τις Ηνωμένες Πολιτείες της Αμερικής. Και για το καλό του κόσμου. Είμαι ευθυγραμμισμένος με τον κόσμο. Και θέλω να τελειώσουμε αυτό το πράγμα. Βλέπετε το μίσος που έχει για τον Πούτιν. Είναι πολύ δύσκολο για μένα να κάνω συμφωνία με αυτό το μίσος. Έχει τεράστιο μίσος. Και το καταλαβαίνω αυτό. Αλλά μπορώ να σας πω ότι στην άλλη πλευρά δεν αρέσει κιόλας.
Οπότε δεν είναι θέμα ευθυγράμμισης. Είμαι ευθυγραμμισμένος με τον κόσμο. Θέλω να ρυθμίσουμε αυτό το θέμα. Είμαι ευθυγραμμισμένος με την Ευρώπη. Θέλω να δω αν μπορούμε να το τελειώσουμε αυτό. Θέλεις να είμαι σκληρός; Μπορώ να είμαι πιο σκληρός από οποιονδήποτε άνθρωπο έχεις δει ποτέ. Θα ήμουν τόσο σκληρός. Αλλά δεν θα πάρεις ποτέ συμφωνία έτσι. Οπότε έτσι πάνε τα πράγματα.
Τζέι Ντι Βανς: Θα απαντήσω σε αυτό. Κοίτα, για τέσσερα χρόνια στις Ηνωμένες Πολιτείες της Αμερικής είχαμε έναν πρόεδρο που στεκόταν στις συνεντεύξεις Τύπου και μιλούσε σκληρά για τον Βλαντίμιρ Πούτιν. Και μετά ο Πούτιν εισέβαλε στην Ουκρανία και κατέστρεψε ένα σημαντικό κομμάτι της χώρας. Ο δρόμος για την ειρήνη και την ευημερία ίσως να είναι η εμπλοκή στη διπλωματία. Δοκιμάσαμε τον δρόμο του Τζο Μπάιντεν, να χτυπάμε το στήθος μας και να προσποιούμαστε ότι οι λόγοι του προέδρου των ΗΠΑ έχουν μεγαλύτερη σημασία από τις πράξεις του προέδρου των ΗΠΑ. Αυτό που κάνει την Αμερική μια καλή χώρα είναι η εμπλοκή της στη διπλωματία. Αυτό κάνει ο Πρόεδρος Τραμπ.
Ζελένσκι: Ναι. Εντάξει. Αυτός κατέλαβε τα μέρη μας. Μεγάλες περιοχές της Ουκρανίας. Μέρος της ανατολής και την Κριμαία. Τα κατέλαβε το 2014. Επομένως, για πολλά χρόνια, δεν μιλάω μόνο για τον Μπάιντεν. Αλλά εκείνα τα χρόνια ήταν ο Ομπάμα, μετά Πρόεδρος Ομπάμα, μετά Πρόεδρος Τραμπ, μετά Πρόεδρος Μπάιντεν, τώρα Πρόεδρος Τραμπ. Και με τις ευλογίες του Θεού, τώρα ο Πρόεδρος Τραμπ θα τον σταματήσει. Αλλά το 2014, κανείς δεν τον σταμάτησε. Σκότωσε ανθρώπους.
Τραμπ: 2015.
Ζελένσκι: 2014.
Βανς: 2014 και 2015.
Τραμπ: 2014. Δεν ήμουν εδώ.
Ζελένσκι: Αλλά από το 2014 έως το 2022…(…) Κανείς δεν τον σταμάτησε. Ξέρετε ότι είχαμε πολλές συνομιλίες μαζί του. Πολλές συνομιλίες. Και υπογράψαμε μαζί του. Εγώ, σαν νέος πρόεδρος. Το 2019, υπέγραψα μαζί του τη συμφωνία που υπέγραψα με αυτόν, τον Μακρόν και τη Μέρκελ. Υπογράψαμε εκεχειρία. Όλοι τους μου είπαν ότι δεν θα φύγει ποτέ. Υπογράψαμε με αυτόν συμφωνία για το αέριο. Αλλά μετά από αυτό, εκείνος παραβίασε την εκεχειρία. Σκότωσε τους ανθρώπους μας και δεν αντάλλαξε αιχμαλώτους. Υπογράψαμε την ανταλλαγή αιχμαλώτων, αλλά δεν το έκανε. Ποιο είδος διπλωματίας λες Τζέι Ντι Βανς; Τι εννοείς;
Βανς: Μιλάω για το είδος της διπλωματίας που θα σταματήσει την καταστροφή της χώρας σας.
Βανς: Κύριε Πρόεδρε, με όλο το σεβασμό. Νομίζω ότι είναι προσβλητικό για εσάς να έρχεστε στο Οβάλ Γραφείο και να προσπαθείτε να εκδικάσετε αυτή την υπόθεση μπροστά στα αμερικανικά ΜΜΕ. Τώρα, πηγαίνετε και αναγκάζετε στρατεύσιμους να πάνε στην πρώτη γραμμή γιατί έχετε προβλήματα. Θα έπρεπε να ευχαριστείτε τον πρόεδρο που προσπαθεί να βάλει τέλος σε αυτή τη σύγκρουση.
Ζελένσκι: Έχετε πάει ποτέ στην Ουκρανία; Λέτε για τα προβλήματα που έχουμε.
Βανς: Έχω πάει.
Ζελένσκι: Ελάτε μια φορά.
Βανς: Έχω παρακολουθήσει και έχω δει τις ιστορίες, και ξέρω τι συμβαίνει. Φέρνετε ανθρώπους, τους φέρνετε σε μια περιοδεία προπαγάνδας, κύριε Πρόεδρε. Διαφωνείτε ότι είχατε προβλήματα να φέρετε ανθρώπους στο στρατό σας;
Ζελένσκι: Έχουμε προβλήματα. Θα απαντήσω.
Βανς: Και νομίζετε ότι είναι σεβαστό το να έρχεστε στο Οβάλ Γραφείο των Ηνωμένων Πολιτειών και να επιτίθεστε στην κυβέρνηση που προσπαθεί να αποτρέψει την καταστροφή της χώρας σας;
Ζελένσκι: Πολλά ερωτήματα. Ας ξεκινήσουμε από την αρχή.
Βανς: Βεβαίως.
Ζελένσκι: Πρώτα απ’ όλα, στον πόλεμο, όλοι έχουν προβλήματα, ακόμα και εσείς. Αλλά έχετε έναν ωκεανό και δεν το αισθάνεστε τώρα, αλλά θα το αισθανθείτε στο μέλλον.
Τραμπ: Δεν το ξέρεις αυτό.
Ζελένσκι: Ο Θεός να ευλογεί, ελπίζω να μην έχετε πόλεμο.
Τραμπ: Μην μας λες τι θα νιώσουμε. Προσπαθούμε να λύσουμε ένα πρόβλημα. Μην μας λες τι θα νιώσουμε.
Ζελένσκι: Δεν σας λέω.
Τραμπ: Γιατί δεν είσαι σε θέση να το επιβάλεις αυτό. Θυμήσου το: Δεν είσαι σε θέση να μας πεις τι θα νιώσουμε. Θα νιώθουμε πολύ καλά.
Ζελένσκι: Θα νιώσετε την επιρροή. Σας το λέω.
Τραμπ: Θα νιώθουμε πολύ καλά και πολύ δυνατοί.
Ζελένσκι: Θα νιώσετε την επιρροή.
Τραμπ: Είσαι τώρα σε μια πολύ κακή θέση. Επέτρεψες στον εαυτό σου να μπλέξεις σε μια πολύ κακή θέση. Και έχεις δίκιο για αυτό. Δεν είσαι σε καλή θέση. Δεν έχεις “δυνατά” χαρτιά τώρα. Με εμάς, αρχίζεις να έχεις “δυνατά” χαρτιά.
Ζελένσκι: Είμαι πολύ σοβαρός, κύριε Πρόεδρε. Είμαι ο πρόεδρος που βρίσκεται σε πόλεμο.
Τραμπ: Παίζεις με τις ζωές εκατομμυρίων ανθρώπων. Τζογάρεις με τον Τρίτο Παγκόσμιο Πόλεμο. Και αυτό που κάνεις είναι πολύ προσβλητικό για τη χώρα, αυτή τη χώρα που σε υποστήριξε πολύ περισσότερο από ό,τι -όπως είπαν πολλοί- έπρεπε να κάνουν.
Βανς: Έχετε πει ένα «ευχαριστώ» σε όλη τη διάρκεια αυτής της συνάντησης; Όχι. Στη διάρκεια αυτής της συνάντησης, έχετε πει ένα «ευχαριστώ»; Πήγατε στην Πενσυλβάνια και κάνατε καμπάνια υπέρ της αντιπολίτευσης τον Οκτώβριο. Πείτε κάποια λόγια εκτίμησης για τις Ηνωμένες Πολιτείες της Αμερικής και τον πρόεδρο που προσπαθεί να σώσει τη χώρα σας.
Ζελένσκι: Παρακαλώ. Νομίζετε ότι αν μιλήσετε πολύ δυνατά για τον πόλεμο, θα—
Τραμπ: Δεν μιλάει δυνατά. Δεν μιλάει δυνατά. Η χώρα σας είναι σε δύσκολη θέση. Περίμενε λίγο.
Ζελένσκι: Μπορώ να απαντήσω;
Τραμπ: Όχι. Όχι. Έχεις μιλήσει πολύ. Η χώρα σας είναι σε δύσκολη θέση.
Ζελένσκι: Το ξέρω. Το ξέρω.
Τραμπ: Δεν κερδίζετε. Δεν το κερδίζετε αυτό. Έχετε μια πολύ καλή ευκαιρία να ξεμπλέξετε λόγω εμάς.
Ζελένσκι: Κύριε Πρόεδρε, μένουμε στη χώρα μας, μένουμε δυνατοί, από την αρχή του πολέμου, ήμασταν μόνοι και είμαστε ευγνώμονες. Είπα ευχαριστώ σε αυτό το γραφείο, και μόνο σε αυτό το γραφείο.
Τραμπ: Δεν ήσασταν μόνοι. Σας δώσαμε μέσω αυτού του προέδρου, 350 δισεκατομμύρια. Σας δώσαμε στρατιωτικό εξοπλισμό. Και οι άνδρες σας είναι γενναίοι. Αλλά έπρεπε να χρησιμοποιήσετε τον στρατιωτικό μας εξοπλισμό. Αν δεν είχατε τον στρατιωτικό μας εξοπλισμό—
Ζελένσκι: Με προσκαλέσατε—
Τραμπ: Αν δεν είχατε τον στρατιωτικό μας εξοπλισμό, αυτός ο πόλεμος θα είχε τελειώσει σε δύο εβδομάδες.
Ζελένσκι: Σε τρεις μέρες. Το άκουσα από τον Πούτιν: σε τρεις μέρες.
Τραμπ: Ίσως και λιγότερο.
Ζελένσκι: Αυτό είναι κάτι, σε δύο εβδομάδες. Φυσικά. Ναι.
Τραμπ: Θα είναι πολύ δύσκολο να κάνεις δουλειά έτσι. Σου το λέω.
Βανς: Πες απλά ευχαριστώ.
Ζελένσκι: Το είπα πολλές φορές, ευχαριστώ στον αμερικανικό λαό.
Βανς: Αποδέξου ότι υπάρχουν διαφωνίες. Και ας εκδικάσουμε αυτές τις διαφωνίες αντί να προσπαθούμε να τις παλέψουμε στα αμερικανικά ΜΜΕ όταν κάνετε λάθος. Ξέρουμε ότι κάνετε λάθος.
Τραμπ: Αλλά βλέπεις, νομίζω ότι είναι καλό για τον αμερικανικό λαό να δει τι συμβαίνει. Νομίζω ότι είναι πολύ σημαντικό. Γι’ αυτό κράτησα αυτή τη συζήτηση τόσο καιρό. Πρέπει να είστε ευγνώμονες.
Ζελένσκι: Είμαι ευγνώμον.
Τραμπ: Είστε παγιδευμένοι εκεί, οι άνθρωποί σας πεθαίνουν. Ξεμένετε από στρατιώτες.
Ζελένσκι: Μην, παρακαλώ, κύριε Πρόεδρε.
Τραμπ: Άκου. Ξεμένετε από στρατιώτες. Θα ήταν πολύ καλό πράγμα. Τότε μας λες, «Δεν θέλω εκεχειρία. Δεν θέλω εκεχειρία. Θέλω να προχωρήσουμε, και θέλω αυτό». Κοίτα, αν μπορούσες να πάρεις εκεχειρία αυτή τη στιγμή, θα σου έλεγα να την πάρεις. Έτσι οι σφαίρες θα σταματούσαν να πέφτουν και οι άντρες σου θα σταματούσαν να σκοτώνονται.
Ζελένσκι: Φυσικά θέλουμε να σταματήσει ο πόλεμος.
Τραμπ: Αλλά λες ότι δεν θέλεις εκεχειρία.
Ζελένσκι: Αλλά σας είπα, με εγγυήσεις.
Τραμπ: Θέλω εκεχειρία, γιατί θα την πάρεις πιο γρήγορα από μια συμφωνία.
Ζελένσκι: Ρώτησε τους ανθρώπους μας για την εκεχειρία, τι νομίζουν—
Τραμπ: Δεν ήταν με εμένα. Δεν ήταν με εμένα. Ήταν με έναν τύπο που λεγόταν Μπάιντεν, που δεν ήταν έξυπνος. Ήταν με τον Ομπάμα.
Ζελένσκι: Ήταν ο πρόεδρός σας.
Τραμπ: Συγγνώμη. Ήταν με τον Ομπάμα, που σας έδωσε σεντόνια, και εγώ σας έδωσα βλήματα.
Ζελένσκι: Ναι.
Τραμπ: Σας έδωσα τα βλήματα για να καταστρέψετε όλα εκείνα τα τανκς. Ο Ομπάμα σας έδωσε σεντόνια. Πρέπει να είστε πιο ευγνώμονες γιατί δεν έχετε τα καλά διαπραγματευτικά χαρτιά. Με εμάς, έχετε τα “καλά” χαρτιά. Αλλά χωρίς εμάς, δεν έχετε κανένα καλό χαρτί. Θα είναι δύσκολο να κάνετε συμφωνία γιατί οι στάσεις πρέπει να αλλάξουν. Το πρόβλημα είναι ότι σας έδωσα τη δύναμη να είστε σκληρός, και δεν νομίζω ότι θα ήσασταν σκληρός χωρίς τις Ηνωμένες Πολιτείες. Και οι άνθρωποί σας είναι πολύ γενναίοι.
Ζελένσκι: Ευχαριστώ.
Τραμπ: Αλλά είτε θα κάνετε συμφωνία είτε θα φύγουμε. Και αν φύγουμε, θα πολεμήσετε. Δεν νομίζω ότι θα είναι ωραίο, αλλά θα πολεμήσετε. Αλλά δεν έχετε “καλά” χαρτιά. Μόλις υπογράψουμε αυτή τη συμφωνία, θα είστε σε πολύ καλύτερη θέση. Αλλά δεν φαίνεστε καθόλου ευγνώμονες. Και αυτό δεν είναι ωραίο. Να είμαι ειλικρινής. Αυτό δεν είναι ωραίο”.