Το Ινστιτούτο Αλέξη Τσίπρα έδωσε στη δημοσιότητα το κείμενο-παρέμβαση του πρώην πρωθυπουργού για τις γεωπολιτικές εξελίξεις και τη θέση της Ελλάδας στη διεθνή σκηνή, υπό τον τίτλο «Νέα Εθνική Πυξίδα». Πρόκειται για μια 26σέλιδη ανάλυση που καλύπτει όλα τα μείζονα θέματα της εξωτερικής πολιτικής, με αιχμές κατά της κυβέρνησης και προτάσεις για μια νέα στρατηγική.
Κεντρικό μήνυμα:
Ο Αλέξης Τσίπρας κάνει λόγο για επείγουσα ανάγκη αλλαγής στρατηγικής, ώστε η Ελλάδα να ανακτήσει τον ρόλο της ως πυλώνας ειρήνης και σταθερότητας, να ενισχύσει τα κυριαρχικά της δικαιώματα και να αποκαταστήσει τις διεθνείς της ισορροπίες.
Κύριες επισημάνσεις:
🔺 Ουκρανικός πόλεμος – Ρωσία – Δύση
- Η εισβολή της Ρωσίας είναι σαφώς παραβίαση του διεθνούς δικαίου, ωστόσο ο πόλεμος δεν ήταν αναπόφευκτος – η επιμονή της Δύσης για ένταξη της Ουκρανίας στο ΝΑΤΟ κλιμάκωσε την ένταση.
- Η Ουκρανία έχει απώλειες τόσο από τη Ρωσία όσο και από τους Δυτικούς συμμάχους της, με την κυριαρχία της να τελεί υπό πολλαπλή αμφισβήτηση.
- Η Ευρώπη αναδεικνύεται σε μεγάλο χαμένο: ζημιώθηκε οικονομικά, ενεργειακά και γεωπολιτικά, με κερδισμένες τις ΗΠΑ.
🔺 Η στάση της Ευρώπης
- Η ΕΕ πρέπει να μεταβληθεί σε γεωπολιτικό παράγοντα ειρήνης, όχι μόνο αποτροπής.
- Ο Τσίπρας ζητά:
- Ριζική στροφή πολιτικής στο Ουκρανικό για την ειρήνη.
- Έκδοση κοινού ευρωπαϊκού χρέους για άμυνα, πράσινη μετάβαση και κοινωνική συνοχή.
- Επανεξέταση σχέσεων με ΗΠΑ στη βάση αμοιβαίου σεβασμού.
- Δυναμική παρέμβαση στο Μεσανατολικό, με αιχμή την Παλαιστίνη.
🔺 Κριτική στην ελληνική κυβέρνηση
- Η ΝΔ ακολούθησε το δόγμα του «δεδομένου και πρόθυμου συμμάχου», χάνοντας τη δυνατότητα να διαδραματίσει ρόλο ειρηνοποιού.
- Η Ελλάδα βρίσκεται εκτός όλων των πρωτοβουλιών για την Ουκρανία και χωρίς ουσιαστικές σχέσεις με βασικούς παίκτες (ΗΠΑ, Γαλλία, Ισραήλ).
- Καυστική κριτική στην κυβέρνηση για τα εξοπλιστικά, την ανυπαρξία διπλωματικής στρατηγικής, και την αποτυχία προώθησης της ηλεκτρικής διασύνδεσης με Κύπρο και Ισραήλ.
🔻 Προτάσεις για άμεσες κινήσεις (τα 10 «πρέπει» της Νέας Πυξίδας):
- Επαναπροσδιορισμός της σχέσης με τις ΗΠΑ: από τη λογική της υποτέλειας, στη βάση του αμοιβαίου σεβασμού.
- Εξασφάλιση ενεργής συμμετοχής της Ελλάδας στις πρωτοβουλίες της ΕΕ για την ευρωπαϊκή άμυνα και την ειρήνη στην Ουκρανία.
- Αποκατάσταση διαύλων με τη Ρωσία και συμμετοχή στον σχεδιασμό μιας πανευρωπαϊκής αρχιτεκτονικής ασφάλειας.
- Σύνδεση της Τελωνειακής Ένωσης ΕΕ–Τουρκίας με προσφυγή στη Χάγη για την οριοθέτηση θαλάσσιων ζωνών.
- Επέκταση των χωρικών υδάτων στα 12 ναυτικά μίλια στην Ανατολική Μεσόγειο.
- Διάσκεψη ΕΕ – Ανατολικής Μεσογείου, με επίκεντρο τα ελληνοτουρκικά και το Μεσανατολικό.
- Νέο σχέδιο για το Κυπριακό, σε συντονισμό με την Κύπρο, βάσει των αποφάσεων του ΟΗΕ.
- Επανενεργοποίηση βαλκανικών πολυμερών σχημάτων, για την ανάκτηση του ηγετικού ρόλου της Ελλάδας στα Βαλκάνια.
- Αναβάθμιση σχέσεων με τον Παγκόσμιο Νότο, με έμφαση στην οικονομική και πολιτισμική διπλωματία.
- Ανασυγκρότηση της Εθνικής Αμυντικής Βιομηχανίας, που, όπως σημειώνει, βρίσκεται σήμερα «σε πλήρη διάλυση».
🔺 Τέμπη και εσωτερική πολιτική διάσταση
Ο πρώην πρωθυπουργός συνδέει τις λαϊκές διαδηλώσεις για την τραγωδία των Τεμπών με την απονομιμοποίηση της κυβέρνησης, κάνοντας λόγο για κίνδυνο ακόμα και για την εθνική ακεραιότητα εφόσον συνεχιστεί η παρούσα πολιτική.
🔻 Τελική τοποθέτηση
Ο Αλέξης Τσίπρας καταλήγει ότι η Ελλάδα δεν μπορεί να πορεύεται δίχως πυξίδα και καλεί σε μια πολυδιάστατη στρατηγική που θα την καταστήσει ισχυρό και αυτόνομο δρώντα, αντί για παθητικό ακόλουθο ισχυρών συμμάχων.
«Ισχυρή και αυτοδύναμη Ελλάδα με πολυδιάστατη στρατηγική είναι η απάντηση στις μεγάλες γεωπολιτικές προκλήσεις», τονίζει.
Το κείμενο της «Νέας Εθνικής Πυξίδας» συνιστά μια συνολική εναλλακτική πρόταση για την εξωτερική πολιτική της χώρας, με σαφή διάθεση αποστασιοποίησης από τη σημερινή κυβερνητική γραμμή και επανεστίασης στον ρόλο της Ελλάδας ως παράγοντα ισορροπίας, ειρήνης και διεθνούς αξιοπιστίας.