Ύστερα από σχεδόν έξι ώρες συσκότισης και χάους στους δρόμους των μεγάλων αστικών κέντρων, η αποκατάσταση της ηλεκτροδότησης ξεκίνησε σταδιακά μετά τις 17:00 τοπική ώρα, ωστόσο παραμένει αβέβαιο πότε θα επανέλθει πλήρως το ρεύμα σε Ισπανία και Πορτογαλία.
Κάτοικοι που μίλησαν στο πρακτορείο Reuters ανέφεραν ότι, οκτώ ώρες μετά την έναρξη του μπλακ άουτ, σε ορισμένες συνοικίες της κεντρικής Μαδρίτης είχε επιστρέψει το ηλεκτρικό ρεύμα.
Σύμφωνα με την εταιρεία REE, που διαχειρίζεται το δίκτυο ηλεκτροδότησης, έχει αποκατασταθεί η ηλεκτροδότηση σε περίπου 20% της ηπειρωτικής Ισπανίας. «Έχει καλυφθεί πάνω από το 1/5 της ζήτησης, με 5.508 MW να προέρχονται από την τοπική παραγωγή και τη σύνδεση με τη Γαλλία. Το ρεύμα επιστρέφει σταδιακά σε όλες τις περιοχές», ανέφερε η εταιρεία.
Μετά τη γενική διακοπή, το υπουργείο Εσωτερικών κήρυξε κατάσταση έκτακτης ανάγκης και τόνισε ότι αυτή θα εφαρμοστεί σε όποιες περιοχές το αιτηθούν. Ήδη, οι περιφέρειες της Μαδρίτης, της Ανδαλουσίας και της Εξτρεμαδούρα έχουν αιτηθεί τη συνδρομή της κεντρικής κυβέρνησης για την προστασία της δημόσιας τάξης και άλλες βασικές λειτουργίες.
Στα νοσοκομεία της Μαδρίτης και της Καταλονίας αναβλήθηκαν όλες οι προγραμματισμένες επεμβάσεις, ωστόσο οι ασθενείς που βρίσκονταν σε κρίσιμη κατάσταση συνέχισαν να λαμβάνουν περίθαλψη, χάρη στις γεννήτριες έκτακτης ανάγκης.
Πολλά διυλιστήρια ανέστειλαν τη λειτουργία τους, ενώ αρκετά καταστήματα, μεταξύ αυτών και μεγάλα σούπερ μάρκετ όπως τα Lidl και το ΙΚΕΑ, κατέβασαν ρολά.
Πλάνα από σούπερ μάρκετ στη Μαδρίτη έδειχναν ατελείωτες ουρές στα ταμεία και άδεια ράφια, καθώς οι πολίτες έσπευσαν να προμηθευτούν βασικά αγαθά.
Η Τράπεζα της Ισπανίας ανακοίνωσε ότι τα ηλεκτρονικά τραπεζικά συστήματα συνεχίζουν να λειτουργούν χάρη στα εφεδρικά τους συστήματα, αν και κάποιοι πολίτες είδαν τις οθόνες των ΑΤΜ να έχουν σβήσει.
Σύμφωνα με ραδιοφωνικές αναφορές, το μετρό της Μαδρίτης εκκενώθηκε.
Επίσης, διακόπηκαν οι αγώνες τένις του τουρνουά Όπεν της Μαδρίτης, με τα παιχνίδια των Τσιτσιπά και Σάκκαρη να αναβάλλονται.
Με τους φωτεινούς σηματοδότες εκτός λειτουργίας, στο κέντρο της πόλης επικράτησε κυκλοφοριακό χάος, με ανθρώπους που φορούσαν φωσφοριζέ γιλέκα να κατευθύνουν τα οχήματα στις διασταυρώσεις.
Στους δρόμους της Μαδρίτης βγήκαν εκατοντάδες πολίτες, ενώ ισχυρές αστυνομικές δυνάμεις βρέθηκαν σε επιφυλακή γύρω από σημαντικά κτίρια, με την εκκένωση ενός από τους τέσσερις ουρανοξύστες όπου στεγάζεται και η Βρετανική Πρεσβεία.
Η κατάσταση στα μέσα μαζικής μεταφοράς παρέμεινε χαοτική. Πάνω από 110 τρένα ακινητοποιήθηκαν, εγκλωβίζοντας περίπου 36.000 άτομα, ενώ επιβάτες σε 26 συρμούς παρέμεναν παγιδευμένοι για ώρες.
«Δεν καταλαβαίνω τίποτα. Δεν ξέρω σε ποιον να απευθυνθώ. Η κόρη μου στη Βαρκελώνη γεννάει. Δεν θέλουμε να χάσουμε το τρένο για να τη φτάσουμε» δήλωσε ο Άνχελες Αλβάρεθ, έξω από τον σταθμό Ατότσα.
«Βρίσκομαι σε ένα κέντρο δεδομένων και όλα έσβησαν. Όλοι οι συναγερμοί χτυπούν και περιμένουμε να δούμε τι συνέβη», περιέγραψε ο μηχανικός Χοσέ Μαρία Εσπέχο από τη Βαρκελώνη.
Το υπουργείο Μεταφορών δήλωσε ότι η πλήρης αποκατάσταση της ηλεκτροδότησης στους σιδηροδρομικούς σταθμούς είναι πολύ δύσκολη για σήμερα. Η Red Electrica ανακοίνωσε ότι σχεδόν στο 100% έχει αποκατασταθεί το ρεύμα σε περιοχές όπως η Καταλονία, η Αραγονία, η Χώρα των Βάσκων, η Γαλικία, οι Αστούριες, η Ναβάρα, η Καστίλη και Λεόν, η Εξτρεμαδούρα, η Ανδαλουσία και η Λα Ριόχα.
Στην Πορτογαλία, η αποκατάσταση της ηλεκτροδότησης εκτιμάται ότι θα ολοκληρωθεί κατά τη διάρκεια της νύχτας της Δευτέρας προς Τρίτη.
Ο επικεφαλής της REN, Ζοάο Φαρία Κονσεϊσάο, δήλωσε ότι οι εργασίες προχωρούν και πως ελπίζει ότι η ισορροπία στο σύστημα θα αποκατασταθεί πριν το ξημέρωμα.
Η REN γνωστοποίησε ότι έως το βράδυ είχε επαναφέρει την παροχή ρεύματος σε 750.000 νοικοκυριά από τα συνολικά 6,5 εκατομμύρια.
Οι σταθμοί ανεφοδιασμού στο Πόρτο λειτουργούν εκ νέου, ενώ η κατάσταση εκεί αναμένεται να ομαλοποιηθεί άμεσα, αν και η Λισαβόνα παραμένει στο σκοτάδι.
Όπως και στην Ισπανία, στην Πορτογαλία παρατηρήθηκαν ουρές στα καταστήματα για αγορά φακών, μπαταριών και γεννητριών. Η EDP ενημέρωσε τους πελάτες της ότι δεν είναι δυνατό να προβλέψει πότε θα αποκατασταθεί πλήρως το πρόβλημα.
Η αστυνομία της χώρας ανέφερε ότι οι φωτεινοί σηματοδότες τέθηκαν εκτός λειτουργίας, ενώ το μετρό σε Λισαβόνα και Πόρτο έχει σταματήσει. Κάποιοι επιβάτες εγκλωβίστηκαν σε συρμούς, ενώ η διαχειρίστρια εταιρεία του μετρό της Λισαβόνας επιβεβαίωσε τις ακινητοποιήσεις.
Το αεροδρόμιο της Λισαβόνας λειτουργεί χάρη σε εφεδρικές γεννήτριες, ωστόσο εκατοντάδες πτήσεις ακυρώθηκαν.
Εξαιτίας της γενικευμένης διακοπής ρεύματος, αναβλήθηκε και το προγραμματισμένο για το βράδυ debate των βουλευτικών εκλογών.
Για τα αίτια της διακοπής, οι γνώμες διίστανται. Στην Πορτογαλία, οι εκτιμήσεις αποδίδουν το φαινόμενο σε ακραίες θερμοκρασιακές διακυμάνσεις που προκάλεσαν «ανώμαλες ταλαντώσεις» σε γραμμές υπερυψηλής τάσης.
Η REN προειδοποίησε ότι μπορεί να χρειαστεί έως και μία εβδομάδα για πλήρη αποκατάσταση, ενώ ο πρωθυπουργός της Πορτογαλίας υποστήριξε ότι η διαδικασία θα ολοκληρωθεί σε λίγες ώρες.
Στην Ισπανία, ωστόσο, ο πρωθυπουργός Πέδρο Σάντσεθ σε δηλώσεις του επέμεινε ότι τα αίτια του μπλακ άουτ παραμένουν άγνωστα και ότι όλα τα ενδεχόμενα παραμένουν ανοιχτά.
«Προς το παρόν, δεν μπορούμε να αποκλείσουμε καμία εκδοχή. Η αιτία της διακοπής ηλεκτροδότησης παραμένει ασαφής και θα ήταν καλύτερο να αποφεύγονται οι εικασίες», τόνισε ο Σάντσεθ.
Ο Ισπανός πρωθυπουργός κάλεσε τους πολίτες να ενημερώνονται μόνο από επίσημες πηγές και να περιορίσουν τη χρήση των τηλεπικοινωνιών, οι οποίες βρίσκονται σε κρίσιμο σημείο.
«Να κάνετε μόνο σύντομες και απαραίτητες κλήσεις», επισήμανε.
Ο Σάντσεθ διαβεβαίωσε επίσης ότι παρά τις δυσκολίες, δεν έχουν αναφερθεί προβλήματα δημόσιας τάξης, ενώ αναμένεται αύξηση της παρουσίας των δυνάμεων ασφαλείας στις πόλεις.