Η πρόσφατη κατάρρευση του ηλεκτρικού συστήματος στην Ισπανία και την Πορτογαλία, φέρνει στο επίκεντρο την ανάγκη ενίσχυσης της ευρωπαϊκής ενεργειακής ασφάλειας, ιδίως υπό το πρίσμα της αυξανόμενης χρήσης Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας.
Παρότι δεν έχει ακόμη δημοσιοποιηθεί επίσημα το πόρισμα για το περιστατικό, ειδικοί του κλάδου συγκλίνουν στην εκτίμηση ότι η υπερβολική παραγωγή από ΑΠΕ ήταν μεταξύ των παραγόντων που οδήγησαν σε αλυσιδωτές αντιδράσεις, οι οποίες τελικά αποσταθεροποίησαν το σύστημα.
Το φαινόμενο αυτό υπογραμμίζει την ανάγκη προσαρμογής των δικτύων μεταφοράς και διανομής, ώστε να είναι σε θέση να ανταπεξέλθουν στα νέα δεδομένα που δημιουργεί η πράσινη μετάβαση. Όπως αναφέρουν ειδικοί του τομέα, η διαρκώς αυξανόμενη συμμετοχή της καθαρής ενέργειας επιβάλλει τον επανασχεδιασμό των υποδομών με γνώμονα τη σταθερότητα και την ευελιξία του συστήματος.
Ο πρόεδρος της διεθνούς οργάνωσης CIGRE, Κωνσταντίνος Παπαηλιού, επισημαίνει ότι η λύση πρέπει να εστιάσει στην ενίσχυση των διασυνδέσεων, με στόχο τη δημιουργία ενός ισχυρότερου πλέγματος προστασίας. «Όσο πιο εκτεταμένο είναι το δίκτυο διασυνδέσεων, τόσο καλύτερα μπορεί να αντιμετωπίσει παρόμοιες καταστάσεις», δήλωσε χαρακτηριστικά, εξηγώντας ότι έτσι διαμοιράζεται το ρίσκο και αποφεύγονται φαινόμενα ντόμινο.
Ανάλογες παρατηρήσεις έκανε και ο καθηγητής του Εθνικού Μετσόβιου Πολυτεχνείου, Παντελής Κάπρος. Όπως εξηγεί, η υψηλή παραγωγή από ΑΠΕ ενδέχεται να προκαλέσει ταχύτερες διακυμάνσεις στη συχνότητα του συστήματος, ειδικά αν δεν υπάρχει επαρκής μηχανική αδράνεια ή ισχύς άμεσης απόκρισης. Για την αντιμετώπιση αυτών των φαινομένων, απαιτείται ενίσχυση υποδομών όπως ταχύτατα αποκρινόμενα συστήματα ισχύος, γραμμές συνεχούς ρεύματος HVDC και αποθήκευση ενέργειας με ηλεκτρονικά ισχύος, ενώ υπογραμμίζει και τη σημασία συστημάτων black-start και ελέγχου μεταβατικών καταστάσεων.
Την ανάγκη ισορροπημένης διαχείρισης τόνισε και ο αντιπρόεδρος του ΑΔΜΗΕ, Ιωάννης Μάργαρης, μιλώντας στο ραδιόφωνο του Real FM. Όπως δήλωσε, «τις περιόδους χαμηλής ζήτησης, όπως την άνοιξη, όπου οι ΑΠΕ υπερκαλύπτουν τη ζήτηση, απαιτείται πολύ προσεκτική και διαρκής διαχείριση». Ο κ. Μάργαρης επεσήμανε ότι η συνεργασία του ΑΔΜΗΕ με το Υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας, τη ΡΑΑΕΥ και λοιπούς εμπλεκόμενους, έχει καταστήσει εφικτή την επίτευξη ισορροπίας μεταξύ παραγωγής και κατανάλωσης σε πραγματικό χρόνο.
Παράλληλα, τεχνικοί παράγοντες της αγοράς επισημαίνουν ότι σε συνθήκες αυξημένης χρήσης ΑΠΕ, είναι απαραίτητο οι Διαχειριστές των δικτύων να είναι σε θέση να κατανοούν και να ελέγχουν με ακρίβεια τα περιθώρια ευστάθειας του συστήματος. Ο συνεχής έλεγχος και η ευέλικτη ρύθμιση της παραγόμενης ισχύος αποτελούν προϋποθέσεις για την αποτροπή κρίσεων και την ενίσχυση της αξιοπιστίας.