Ο Χοσέ Μουργκία Σαντιάγο, δήμαρχος της κοινότητας Τεουτσιτλάν στην πολιτεία Χαλίσκο του δυτικού Μεξικού, τέθηκε υπό κράτηση καθώς οι αρχές εξετάζουν το ενδεχόμενο να έχει διαπράξει σοβαρές παραλείψεις ή ακόμη και να έχει συνεργαστεί με καρτέλ ναρκωτικών.
Σύμφωνα με πηγή των ομοσπονδιακών αρχών που μίλησε στο Γαλλικό Πρακτορείο ζητώντας να μην κατονομαστεί, ο Μουργκία Σαντιάγο ερευνάται για εμπλοκή ή αδράνεια σχετικά με αγρόκτημα της περιοχής που φέρεται να είχε μετατραπεί από το καρτέλ Νέα Γενιά του Χαλίσκο (CJNG) σε σημείο εκπαίδευσης μελών του, μερικοί από τους οποίους είχαν στρατολογηθεί με τη βία.
Οι αρχές έχουν ήδη προχωρήσει στη σύλληψη άνω των δέκα ατόμων στο πλαίσιο της ίδιας υπόθεσης, μεταξύ αυτών και ο αρχηγός της αστυνομίας γειτονικής κοινότητας, καθώς και δύο αστυνομικοί.
Κατά τον Μάρτιο, μια συλλογικότητα συγγενών αγνοουμένων είχε χαρακτηρίσει το συγκεκριμένο ράντσο «κέντρο εξόντωσης», υποστηρίζοντας πως εκεί βρέθηκαν στοιχεία που υποδηλώνουν την ύπαρξη αυτοσχέδιων εγκαταστάσεων αποτέφρωσης, αλλά και χώρων κράτησης ατόμων που είχαν απαχθεί. Ανάμεσα στα ευρήματα συγκαταλέγονται θαμμένα ανθρώπινα οστά, ρούχα και εκατοντάδες ζευγάρια παπούτσια — αντικείμενα που σύμφωνα με την ομάδα αυτή δεν είχαν εντοπιστεί από τις αρχές όταν πραγματοποιήθηκε έρευνα τον Σεπτέμβριο του 2024 μετά από αναφορές για πυροβολισμούς.
Παρόλο που η ομοσπονδιακή εισαγγελία αναγνώρισε την ύπαρξη απανθρακωμένων ανθρώπινων υπολειμμάτων στον χώρο, αμφισβήτησε τον χαρακτηρισμό του ως «κέντρου εξόντωσης». Η έρευνα βρίσκεται ακόμη σε εξέλιξη για να αποσαφηνιστεί ο αριθμός των θυμάτων.
Το πρόβλημα των εξαφανισμένων ατόμων στο Μεξικό παραμένει τεράστιο, με τις εκτιμήσεις να ξεπερνούν τους 127.000 αγνοούμενους, σύμφωνα με την Επιτροπή του ΟΗΕ για το θέμα. Το φαινόμενο έχει ενταθεί ιδιαίτερα μετά το 2006, όταν η τότε κυβέρνηση αποφάσισε να στείλει στρατιωτικές δυνάμεις για την καταπολέμηση των καρτέλ, πολιτική που οδήγησε σε κατακερματισμό των οργανώσεων και έξαρση της βίας.
Η πολιτεία Χαλίσκο συγκαταλέγεται στις πιο πληγείσες περιοχές της χώρας, με περισσότερες από 15.000 αναφερόμενες περιπτώσεις εξαφάνισης.