Ξαφνικό θέμα με τη Λιβύη: Διαμαρτύρεται για παραβίαση κυριαρχικών της δικαιωμάτων με τα οικόπεδα νότια της Κρήτης

Ξαφνικό θέμα με τη Λιβύη: Διαμαρτύρεται για παραβίαση κυριαρχικών της δικαιωμάτων με τα οικόπεδα νότια της Κρήτης

Αναπάντεχη εμπλοκή προέκυψε κατά την προετοιμασία της επίσκεψης του υπουργού Εξωτερικών, Γιώργου Γεραπετρίτη, στη Λιβύη, όπου είχε προγραμματιστεί να μεταβεί τόσο στην Τρίπολη όσο και στη Βεγγάζη. Αφορμή στάθηκε ανακοίνωση του υπουργείου Εξωτερικών της προσωρινής λιβυκής κυβέρνησης, που κατηγορεί την Ελλάδα ότι παραβιάζει κυριαρχικά δικαιώματα της Λιβύης λόγω της χάραξης δύο θαλάσσιων οικοπέδων νότια της Κρήτης.

Η ελληνική αντίδραση ήταν άμεση, με κύκλους του υπουργείου Ενέργειας να δηλώνουν πως «η Ελλάδα υλοποιεί στην πράξη τα δικαιώματά της με απόλυτο σεβασμό στο Διεθνές Δίκαιο και τη Σύμβαση για το Δίκαιο της Θάλασσας». Επιπλέον, κυβερνητικές πηγές υπογράμμισαν: «Εμείς δεν διστάζουμε να ασκούμε τα κυριαρχικά μας δικαιώματα. Ο υπουργός Εξωτερικών θα ταξιδέψει σύντομα στη Λιβύη».

Το ΥΠΕΞ της Λιβύης γνωστοποίησε την ανησυχία του για την ανακοίνωση των ελληνικών αρχών, η οποία δημοσιεύθηκε στις 12 Ιουνίου 2025 στην ΕΕ, και αφορά πρόσκληση για παραχωρήσεις εξερεύνησης και εκμετάλλευσης υδρογονανθράκων σε θαλάσσιες ζώνες νοτίως της Κρήτης. Σύμφωνα με την Τρίπολη, κάποιες από τις περιοχές αυτές αφορούν θαλάσσια τμήματα τα οποία η ίδια θεωρεί ότι εμπίπτουν σε δικές της διεκδικήσεις.

Το λιβυκό υπουργείο χαρακτηρίζει τις ελληνικές κινήσεις ως παραβίαση των κυριαρχικών του δικαιωμάτων και διατυπώνει έντονη αντίθεση σε οποιαδήποτε ενέργεια αναζήτησης ή γεώτρησης, χωρίς να έχει προηγηθεί συμφωνία που να εναρμονίζεται με το διεθνές νομικό πλαίσιο.

Μέσα σε αυτό το κλίμα, το υπουργείο Εξωτερικών της Λιβύης δηλώνει πως η χώρα «πάντα επιδίωκε και συνεχίζει να στοχεύει σε μία Μεσόγειο που θα αποτελεί πεδίο συνεννόησης, ειρήνης και κοινής ανάπτυξης μεταξύ των γειτονικών κρατών. Οι μονομερείς πρωτοβουλίες δεν οδηγούν παρά σε αύξηση της έντασης και σε επιπλοκές. Ελπίζουμε οι ελληνικές αρχές να σταθμίσουν προσεκτικά τη σημασία των ιστορικών δεσμών των δύο χωρών. Ο διάλογος και η διαπραγμάτευση είναι ο μόνος τρόπος για δίκαιες και ισότιμες λύσεις, στη βάση του διεθνούς δικαίου και με σεβασμό στα συμφέροντα όλων».

Η συγκεκριμένη παρέμβαση από την Τρίπολη σημειώνεται σε μια συγκυρία όπου η ελληνική διπλωματία είχε επιδιώξει να διατηρήσει ανοιχτούς διαύλους τόσο με τη Δυτική όσο και την Ανατολική Λιβύη, με στόχο η επίσκεψη του κ. Γεραπετρίτη να περιλαμβάνει στάσεις και στις δύο πλευρές. Αυτό συνέβαινε στον απόηχο πληροφοριών που ήθελαν τη Βουλή του Τομπρούκ να προωθεί την επικύρωση του Τουρκολιβυκού Μνημονίου.

Στην Αθήνα επικρατούσε ικανοποίηση έως τώρα, καθώς δεν είχαν σημειωθεί αντιδράσεις σχετικά με τη διαδικασία παραχώρησης των δύο οικοπέδων νοτίως της Κρήτης, τα οποία είχαν οριοθετηθεί με βάση τη μέση γραμμή και περιλαμβάνουν περιοχές που πιθανόν να αποτελούν αντικείμενο αξιώσεων από τη Λιβύη, σύμφωνα με το περιεχόμενο του μνημονίου με την Τουρκία. Για τις περιοχές αυτές έχει δείξει ενδιαφέρον ο αμερικανικός ενεργειακός όμιλος Chevron.

Η κυβέρνηση της Τρίπολης εμφανίζεται να αντιδρά στις προσπάθειες της Ελλάδας να ενισχύσει τις σχέσεις της με την Ανατολική Λιβύη, επαναφέροντας στη δημόσια σφαίρα το περιεχόμενο του Τουρκολιβυκού Μνημονίου.

Η παρέμβαση του λιβυκού ΥΠΕΞ ενδέχεται να επηρεάσει τις σχεδιαζόμενες επαφές του Έλληνα ΥΠΕΞ στην Τρίπολη, αλλά παράλληλα ανοίγει ένα παράθυρο για την κατάθεση πρότασης διαλόγου προς αμφότερες τις πλευρές της Λιβύης, με στόχο την επανεκκίνηση συνομιλιών για την οριοθέτηση της υφαλοκρηπίδας ή/και ΑΟΖ. Σε περίπτωση αποτυχίας συνεννόησης, η λύση της προσφυγής στο Διεθνές Δικαστήριο της Χάγης θα παραμείνει στο τραπέζι, όπως είχε πράξει στο παρελθόν η Λιβύη με τη Μάλτα και την Τυνησία.

Έπειτα από τις συναντήσεις του Έλληνα πρέσβη στη Λιβύη, Νίκου Γαρίλιδη, και του γενικού προξένου Δημήτρη Καλογνωμή με τον επικεφαλής της Βουλής του Τομπρούκ, Αγκίλα Σάλεχ, είχε διαμορφωθεί το πλαίσιο της επίσκεψης σε Τρίπολη και Βεγγάζη για τις αρχές Ιουλίου. Το πρόγραμμα περιελάμβανε επαφές τόσο με την κυβέρνηση της Τρίπολης όσο και με τον στρατηγό Χαφτάρ και τον ΥΠΕΞ της κυβέρνησης της Ανατολικής Λιβύης. Σύμφωνα με πληροφορίες από το Τομπρούκ, είχε επιβεβαιωθεί ότι η απόρριψη του μνημονίου με την Τουρκία παραμένει αμετάβλητη.

Επιπλέον, η Τρίπολη έστειλε ένα ακόμη μήνυμα με τη συνάντηση του υπουργού Ενέργειας της Λιβύης, Αμπντελ Σαντίκ, με τον Τούρκο πρέσβη. Οι συνομιλίες επικεντρώθηκαν στην εμβάθυνση της ενεργειακής συνεργασίας, με το λιβυκό υπουργείο να αναφέρει ότι εξετάστηκε το ενδεχόμενο σύμπραξης της Εθνικής Εταιρείας Πετρελαίου της Λιβύης με την τουρκική TPAO. Στόχος, η αύξηση των επενδύσεων και των τεχνολογικών ανταλλαγών. Ο κ. Σαντίκ είχε προηγουμένως ζητήσει την επιστροφή τουρκικών πετρελαϊκών εταιρειών, κατά τη διάρκεια συνάντησής του με τον Τούρκο υπουργό Ενέργειας, Αλπασλάν Μπαϊρακτάρ, σε συνέδριο στην Κωνσταντινούπολη.

Exit mobile version