Στη Βουλή των Κοινοτήτων του Ηνωμένου Βασιλείου κατατέθηκε νέο νομοσχέδιο που προβλέπει τη νομιμοποίηση της υποβοηθούμενης αυτοκτονίας για άτομα με μη αναστρέψιμες παθήσεις, μια πρωτοβουλία που χαρακτηρίζεται ως η σημαντικότερη κοινωνική αλλαγή στη χώρα εδώ και δεκαετίες.
Το περασμένο φθινόπωρο, η Βουλή είχε εγκρίνει με ψήφους 330 υπέρ και 275 κατά την αρχική πρόταση, σηματοδοτώντας το ενδεχόμενο να υιοθετήσει και η Βρετανία παρόμοιο πλαίσιο με αυτό της Αυστραλίας, του Καναδά και επιμέρους πολιτειών των ΗΠΑ.
Ύστερα από μακρόχρονη επεξεργασία, προσθήκες και έντονες πολιτικές συζητήσεις, το νομοσχέδιο καλείται τώρα να περάσει από ένα ακόμη στάδιο ψήφισης, απαραίτητο για την προώθηση της θεσμοθέτησης. Η διαδικασία αναμένεται να διαρκέσει αρκετούς μήνες, ωστόσο μια ενδεχόμενη απόρριψη μπορεί να ανακόψει πλήρως την πορεία του.
Η εισηγήτρια του νομοσχεδίου, Εργατική βουλευτής Κιμ Λιντμπίτερ, παραδέχθηκε ότι ο αριθμός των υποστηρικτών ενδέχεται να έχει μειωθεί σε σύγκριση με την πρώτη ψηφοφορία, διατήρησε όμως την αισιοδοξία της για τελική υπερψήφιση.
Ένας βουλευτής που στηρίζει τη μεταρρύθμιση αποκάλυψε ότι η διαφορά μεταξύ των υποστηρικτών και των πολέμιων είναι περίπου 12 ψήφοι, ενώ υπάρχουν και αρκετοί που δεν έχουν ακόμη τοποθετηθεί.
Πρόσφατα, δεκάδες μέλη του Κοινοβουλίου απέστειλαν επιστολή στην πρόεδρο της Βουλής των Κοινοτήτων, εκφράζοντας προβληματισμό για τον περιορισμένο χρόνο που έχει αφιερωθεί στη συζήτηση ενός τόσο κρίσιμου ζητήματος.
Η Λιντμπίτερ δεν έκρυψε την ανησυχία της για το ενδεχόμενο απόρριψης, τονίζοντας πως κάτι τέτοιο ίσως σημαίνει ότι το θέμα δεν θα επανέλθει στο νομοθετικό προσκήνιο πριν περάσει ακόμη μια δεκαετία. Η τελευταία φορά που συζητήθηκε ανάλογο θέμα ήταν το 2015, οπότε και απορρίφθηκε.
«Είναι αποτελεσματικό και είναι ασφαλές. Και προσφέρει αξιοπρέπεια σε ανθρώπους στο τελικό στάδιο νόσου», δήλωσε στους εκπροσώπους του Τύπου λίγο πριν ξεκινήσει η διαδικασία ψηφοφορίας.
«Δεν πρόκειται για ‘είτε έτσι είτε αλλιώς’ όταν αφορά την παρηγορητική θεραπεία ή τον υποβοηθούμενο θάνατο. Πρόκειται για ανθρώπινη επιλογή», προσέθεσε.
Δημόσια αποδοχή
Σύμφωνα με τις διαθέσιμες δημοσκοπήσεις, η πλειοψηφία των Βρετανών τάσσεται υπέρ της ευθανασίας. Οι υποστηρικτές του μέτρου επισημαίνουν πως η νομοθέτηση ανταποκρίνεται σε ένα ώριμο κοινωνικό αίτημα.
Ωστόσο, ορισμένα μέλη του Κοινοβουλίου έχουν εκφράσει επιφυλάξεις αναφορικά με την αποδυνάμωση των ελεγκτικών μηχανισμών του νομοσχεδίου, οι οποίοι έχουν σκοπό να αποτρέψουν τον εξαναγκασμό ευάλωτων ατόμων.
Η πρόταση προβλέπει ότι ενήλικοι πολίτες της Αγγλίας και της Ουαλίας, που πάσχουν από ανίατη ασθένεια και έχουν προσδόκιμο ζωής κάτω των έξι μηνών, και παράλληλα είναι ικανοί να λάβουν αποφάσεις, θα μπορούν να ζητήσουν ιατρικά υποβοηθούμενο θάνατο.
Η αρχική μορφή του νομοσχεδίου προέβλεπε υποχρεωτική έγκριση από δικαστική αρχή, ωστόσο αυτό έχει πλέον αντικατασταθεί από αξιολόγηση τριμελούς επιτροπής, η οποία θα αποτελείται από κοινωνικό λειτουργό, ανώτερο νομικό και ψυχίατρο.
Ταυτόχρονα, έχουν διατυπωθεί ανησυχίες για το πώς η υποβοηθούμενη αυτοκτονία θα μπορούσε να επηρεάσει τους ήδη περιορισμένους πόρους του Εθνικού Συστήματος Υγείας, ενώ ζητείται ενίσχυση των υπηρεσιών παρηγορητικής φροντίδας.
Η κυβέρνηση των Εργατικών υπό τον Κιρ Στάρμερ έχει επιλέξει να τηρήσει ουδέτερη στάση, επιτρέποντας στους βουλευτές να τοποθετηθούν κατά συνείδηση, μακριά από κομματικές δεσμεύσεις.
Σε περίπτωση που η Βουλή εγκρίνει τελικώς το σχέδιο νόμου, αυτό θα μεταφερθεί στη Βουλή των Λόρδων, ώστε να συνεχιστεί η κοινοβουλευτική διαδικασία και να υπάρξει περαιτέρω επεξεργασία.