Το ιρανικό κοινοβούλιο ενέκρινε το κλείσιμο των Στενών του Ορμούζ, όπως μετέδωσε το πρακτορείο Reuters, επικαλούμενο σχετική ανακοίνωση της κρατικής τηλεόρασης του Ιράν. Η απόφαση, ωστόσο, δεν έχει ακόμη οριστικοποιηθεί, καθώς απαιτείται η έγκριση από το Ανώτατο Συμβούλιο Εθνικής Ασφάλειας της χώρας, το οποίο έχει τον τελικό λόγο.
Το ενδεχόμενο αποκλεισμού της συγκεκριμένης θαλάσσιας διόδου, από την οποία διέρχεται σχεδόν το 20% της παγκόσμιας κατανάλωσης πετρελαίου και φυσικού αερίου, προκαλεί ήδη παγκόσμια ανησυχία. Ο Ιρανός βουλευτής και ανώτατος αξιωματικός των Φρουρών της Επανάστασης, Εσμαΐλ Κοσάρι, δήλωσε στο Young Journalist Club πως το κλείσιμο των Στενών είναι ενταγμένο στην ατζέντα και θα εφαρμοστεί όταν το κρίνουν οι συνθήκες.
Η θαλάσσια δίοδος του Ορμούζ θεωρείται υψίστης στρατηγικής σημασίας για την παγκόσμια ενεργειακή ασφάλεια, καθώς από εκεί μεταφέρεται περίπου ένα στα πέντε βαρέλια πετρελαίου παγκοσμίως. Όπως έχει αναφέρει το skai.gr, οποιαδήποτε κίνηση που θα περιορίσει ή θα διακόψει τη διέλευση θεωρείται casus belli από τη διεθνή κοινότητα και ενδέχεται να οδηγήσει σε σοβαρή ενεργειακή κρίση.
Οι αγορές και οι κυβερνήσεις εκφράζουν έντονη ανησυχία για πιθανή διαταραχή στις ροές πετρελαίου από τον Περσικό Κόλπο. Τα σενάρια που εξετάζονται κάνουν λόγο για άνοδο της τιμής του αργού πετρελαίου ακόμη και πάνω από τα 80 δολάρια το βαρέλι, με άμεσες επιπτώσεις στο κόστος καυσίμων για μεταφορές, παραγωγή και θέρμανση, ιδιαίτερα στην Ευρωπαϊκή Ένωση και στην Ελλάδα.
Το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο υπενθυμίζει πως σε ανάλογες κρίσεις των τελευταίων ετών, παρατηρήθηκε αύξηση του πληθωρισμού έως 1% στις ανεπτυγμένες οικονομίες, ενώ το παγκόσμιο ΑΕΠ μειώθηκε κατά 0,2% έως 1%. Παράλληλα, η αβεβαιότητα στο διεθνές εμπόριο και τις θαλάσσιες μεταφορές έχει ήδη οδηγήσει σε καθυστερήσεις, επαναδρομολογήσεις πλοίων και άνοδο των ασφαλίστρων.
Οι αυξανόμενες απειλές για επιθέσεις σε εμπορικά σκάφη και οι ανακατευθύνσεις των ναυτιλιακών διαδρομών από τη Διώρυγα του Σουέζ προς το Ακρωτήριο της Καλής Ελπίδας επιβαρύνουν σημαντικά το κόστος μεταφοράς και τις τιμές βασικών προϊόντων, όπως τα σιτηρά και τα πετροχημικά.
Η ελληνική ναυτιλία παρακολουθεί στενά τις εξελίξεις, καθώς ενδεχόμενη ανακατεύθυνση των πλοίων θα οδηγήσει σε αύξηση των λειτουργικών εξόδων, που εκτιμάται από 300 έως 500 εκατομμύρια ευρώ, ενώ αναμένεται μείωση της τάξης του 1% στα έσοδα του ελληνόκτητου στόλου. Η επιβάρυνση αφορά άμεσα τις εμπορικές ροές από την Ασία προς την Ευρώπη μέσω του Σουέζ, γεγονός κρίσιμο για τη βιομηχανία, το εμπόριο και τις εφοδιαστικές αλυσίδες.
Στον εμπορικό τομέα, το αυξημένο κόστος εισαγωγών, οι καθυστερήσεις και οι επιβαρύνσεις στα logistics αναμένεται να επιφέρουν απώλειες κύκλου εργασιών της τάξης των 200 έως 300 εκατομμυρίων ευρώ, ενώ οι τιμές των ασιατικών εισαγόμενων προϊόντων εκτιμάται ότι θα αυξηθούν κατά 5% έως 7%, με άμεσο αντίκτυπο στον πληθωρισμό.
Η εξάρτηση της Ελλάδας από την εισαγόμενη ενέργεια σημαίνει ότι ενδεχόμενη αύξηση 20% στις τιμές του πετρελαίου και του φυσικού αερίου θα επιφέρει πρόσθετες δαπάνες ύψους ενός δισεκατομμυρίου ευρώ για την κάλυψη των ενεργειακών αναγκών της χώρας.
Σύμφωνα με υπολογισμούς του ΕΒΕΠ, σε περίπτωση που η κρίση διαρκέσει για διάστημα τριών μηνών, οι συνολικές οικονομικές απώλειες για την Ελλάδα ενδέχεται να κυμανθούν από 2,1 έως 2,6 δισεκατομμύρια ευρώ, επηρεάζοντας το ΑΕΠ κατά περίπου -1%. Επιπλέον, οι τουριστικές αφίξεις κατά την καλοκαιρινή περίοδο μπορεί να μειωθούν κατά 10% έως 15%, με οικονομικές απώλειες της τάξης των 600-800 εκατομμυρίων ευρώ και μείωση έως 6% στα ετήσια έσοδα του τουριστικού κλάδου.