Πρωτογενές πλεόνασμα ύψους 4,519 δισ. ευρώ επιτεύχθηκε στον Προϋπολογισμό κατά το πρώτο εξάμηνο του έτους, έναντι στόχου για πρωτογενές πλεόνασμα 2,235 δισ. ευρώ και έναντι 2,905 δισ. ευρώ την αντίστοιχη χρονική περίοδο του 2024.
Όπως διευκρινίζεται, ποσό 792 εκατ. ευρώ που σχετίζεται με χρονική μετατόπιση στις μεταβιβάσεις του τακτικού Προϋπολογισμού, καθώς και ποσό 433 εκατ. ευρώ που αφορά καθυστερημένες πληρωμές για εξοπλιστικά προγράμματα, δεν μεταβάλλουν το δημοσιονομικό αποτέλεσμα της Γενικής Κυβέρνησης. Επίσης, 342 εκατ. ευρώ από φορολογικά έσοδα του πρώτου διμήνου λογίζονται δημοσιονομικά στο 2024. Εξαιρουμένων αυτών των ποσών, η υπέρβαση στο τροποποιημένο ταμειακό πρωτογενές αποτέλεσμα, έναντι των εκτιμήσεων του προϋπολογισμού, ανέρχεται σε 717 εκατ. ευρώ. Στο ποσό αυτό συνυπολογίζεται και η πρόωρη καταβολή μέρους του φόρου εισοδήματος φυσικών προσώπων, ο οποίος είχε προγραμματιστεί για μεταγενέστερους μήνες, λόγω της πρόωρης ενεργοποίησης της εφαρμογής υποβολής φορολογικών δηλώσεων από τα μέσα Μαρτίου.
Υπενθυμίζεται ότι το πρωτογενές αποτέλεσμα με δημοσιονομικούς υπολογισμούς διαφέρει από το ταμειακό αποτέλεσμα. Επιπλέον, τα στοιχεία αυτά αφορούν αποκλειστικά την Κεντρική Διοίκηση και δεν περιλαμβάνουν τα οικονομικά δεδομένα των ΝΠΔΔ, των ΟΤΑ και των ΟΚΑ, που εντάσσονται στο σύνολο της Γενικής Κυβέρνησης.
Αναλυτικότερα, σύμφωνα με τα στοιχεία του Υπουργείου Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών, την περίοδο Ιανουαρίου – Ιουνίου 2025, τα καθαρά έσοδα του κρατικού Προϋπολογισμού διαμορφώθηκαν στα 34,381 δισ. ευρώ, αυξημένα κατά 484 εκατ. ευρώ ή 1,4% σε σύγκριση με τον προβλεπόμενο στόχο της εισηγητικής έκθεσης του προϋπολογισμού για το ίδιο διάστημα. Στο ποσό αυτό συμπεριλαμβάνονται τόσο τα έσοδα από «Πωλήσεις αγαθών και υπηρεσιών», όσο και οι επιστροφές ΦΠΑ, συνολικού ύψους 784,8 εκατ. ευρώ, που σχετίζονται με τις συναλλαγές του Ιανουαρίου 2025 για την ολοκλήρωση της νέας παραχώρησης της Αττικής Οδού και λογίζονται στο 2024 χωρίς να επηρεάζουν τον δημοσιονομικό απολογισμό.
Η αύξηση αυτή καταγράφηκε παρά το γεγονός ότι στις προβλέψεις της εισηγητικής έκθεσης είχε συμπεριληφθεί η είσπραξη 1,350 δισ. ευρώ τον Ιούνιο, ποσό που αφορά τη Σύμβαση Παραχώρησης για τη διαχείριση, συντήρηση και εκμετάλλευση της Εγνατίας Οδού και των τριών κάθετων αξόνων της. Η εν λόγω συμφωνία υπεγράφη στις 29 Μαρτίου 2024 μεταξύ του Δημοσίου και του ΤΑΙΠΕΔ (πλέον ΕΕΣΥΠ), καθώς και της «ΝΕΑ ΕΓΝΑΤΙΑ ΟΔΟΣ Α.Ε.» ως παραχωρησιούχου. Η καταβολή του τιμήματος αναμένεται στους προσεχείς μήνες. Εξαιρώντας το ποσό αυτό, τα καθαρά έσοδα παρουσιάζουν άνοδο κατά 1,834 δισ. ευρώ ή 5,6% πάνω από τον στόχο, κυρίως λόγω υψηλότερων φορολογικών εισπράξεων, παρά τις μειωμένες εισροές από το Πρόγραμμα Δημοσίων Επενδύσεων (ΠΔΕ).
Πιο αναλυτικά, ανά κύρια κατηγορία κρατικών εσόδων:
- Οι εισπράξεις από «Φόρους» διαμορφώθηκαν σε 32,208 δισ. ευρώ, υπερβαίνοντας τον στόχο κατά 2,236 δισ. ευρώ ή 7,5%, κυρίως εξαιτίας: α) της πρόωρης καταβολής φόρου εισοδήματος φυσικών προσώπων που φθάνει τα 944 εκατ. ευρώ, λόγω της νωρίτερης διάθεσης της πλατφόρμας φορολογικών δηλώσεων, και β) της βελτιωμένης είσπραξης από τρέχοντες φόρους όπως ΦΠΑ και ΕΦΚ, αλλά και από φόρους εισοδήματος προηγούμενης χρήσης που εξοφλήθηκαν έως τα τέλη Φεβρουαρίου 2025.
Πιο συγκεκριμένα, στους βασικούς φόρους παρατηρούνται:
- ΦΠΑ: 12,886 δισ. ευρώ, αυξημένος κατά 316 εκατ. ευρώ έναντι του στόχου.
- ΕΦΚ: 3,432 δισ. ευρώ, με αύξηση 93 εκατ. ευρώ.
- Φόροι ακίνητης περιουσίας: 1,697 δισ. ευρώ, υπερβαίνοντας τον στόχο κατά 120 εκατ. ευρώ.
- Φόροι εισοδήματος: 11,081 δισ. ευρώ, υψηλότερα κατά 1,406 δισ. ευρώ. Εξ αυτών:
- Φυσικών προσώπων: +1,095 δισ. ευρώ, λόγω πρόωρης έναρξης της εφαρμογής.
- Νομικών προσώπων: +43 εκατ. ευρώ.
- Λοιποί φόροι: +269 εκατ. ευρώ.
- Οι «Κοινωνικές Εισφορές» ανήλθαν σε 30 εκατ. ευρώ, όπως είχε προγραμματιστεί.
- Οι «Μεταβιβάσεις» ανήλθαν σε 3,572 δισ. ευρώ, υπολείπονται του στόχου κατά 322 εκατ. ευρώ. Το ποσό των 1,346 δισ. ευρώ προήλθε από το Ταμείο Ανάκαμψης, όπως είχε προβλεφθεί, ενώ τα έσοδα του ΠΔΕ έφθασαν τα 1,8 δισ. ευρώ, μειωμένα κατά 562 εκατ. ευρώ.
- Τα έσοδα από «Πωλήσεις αγαθών και υπηρεσιών» διαμορφώθηκαν στα 1,541 δισ. ευρώ, περιλαμβάνοντας τα 784,8 εκατ. ευρώ από τη νέα παραχώρηση της Αττικής Οδού. Εξαιρώντας τις ειδικές αυτές ροές, το καθαρό ποσό ανέρχεται σε 756 εκατ. ευρώ, αυξημένο κατά 278 εκατ. ευρώ έναντι του στόχου.
- Τα «Λοιπά τρέχοντα έσοδα» διαμορφώθηκαν σε 1,402 δισ. ευρώ, μειωμένα κατά 66 εκατ. ευρώ από τις εκτιμήσεις. Από το σύνολο αυτό, 123 εκατ. ευρώ αφορούν σε έσοδα ΠΔΕ, μειωμένα κατά 15 εκατ. ευρώ.
Οι επιστροφές εσόδων έφτασαν τα 4,373 δισ. ευρώ, περιλαμβάνοντας και τα 784,8 εκατ. ευρώ από ΦΠΑ που σχετίζονται με τη νέα σύμβαση παραχώρησης της Αττικής Οδού. Αν αφαιρεθεί το συγκεκριμένο ποσό, οι επιστροφές φόρων ανήλθαν σε 3,588 δισ. ευρώ, αυξημένες κατά 273 εκατ. ευρώ έναντι της πρόβλεψης των 3,315 δισ. ευρώ.
Τα συνολικά έσοδα από το ΠΔΕ για το εξάμηνο διαμορφώθηκαν στα 1,923 δισ. ευρώ, μειωμένα κατά 577 εκατ. ευρώ από τον στόχο των 2,5 δισ. ευρώ.
Για τον μήνα Ιούνιο, τα καθαρά έσοδα του κρατικού προϋπολογισμού ανήλθαν σε 5,413 δισ. ευρώ, μειωμένα κατά 1,148 δισ. ευρώ από τον μηνιαίο στόχο, λόγω της μη πραγματοποίησης της είσπραξης των 1,350 δισ. ευρώ από τη σύμβαση παραχώρησης της Εγνατίας Οδού.
Αναλυτικά για τον Ιούνιο:
- Οι «Φόροι» ανήλθαν σε 5,254 δισ. ευρώ, υπερβαίνοντας τον στόχο κατά 559 εκατ. ευρώ ή 11,9%.
- ΦΠΑ: 1,891 δισ. ευρώ, αυξημένος κατά 45 εκατ. ευρώ.
- ΕΦΚ: 642 εκατ. ευρώ, άνοδος κατά 35 εκατ. ευρώ.
- Φόροι ακίνητης περιουσίας: 167 εκατ. ευρώ, μειωμένοι κατά 19 εκατ. ευρώ.
- Φόροι εισοδήματος: 1,914 δισ. ευρώ, υπέρβαση 439 εκατ. ευρώ. Εξ αυτών:
- Φυσικών προσώπων: +278 εκατ. ευρώ.
- Νομικών προσώπων: +113 εκατ. ευρώ.
- Οι «Κοινωνικές Εισφορές» έφτασαν τα 5 εκατ. ευρώ, σύμφωνα με τον στόχο.
- Οι «Μεταβιβάσεις» διαμορφώθηκαν στα 291 εκατ. ευρώ, κάτω από τον στόχο κατά 320 εκατ. ευρώ. Από αυτά, 192 εκατ. ευρώ προήλθαν από ΠΔΕ, παρουσιάζοντας υστέρηση 411 εκατ. ευρώ.
- Οι «Πωλήσεις αγαθών και υπηρεσιών» ανήλθαν σε 92 εκατ. ευρώ, καταγράφοντας υστέρηση 1,319 δισ. ευρώ έναντι της πρόβλεψης, λόγω της μη καταβολής του τιμήματος για την Εγνατία Οδό.
- Τα «Λοιπά τρέχοντα έσοδα» διαμορφώθηκαν σε 323 εκατ. ευρώ, μειωμένα κατά 143 εκατ. ευρώ από τον στόχο. Από αυτά, 5 εκατ. ευρώ προέρχονται από ΠΔΕ, με υστέρηση 12 εκατ. ευρώ.
Οι επιστροφές εσόδων τον Ιούνιο έφτασαν τα 553 εκατ. ευρώ, λιγότερα κατά 76 εκατ. ευρώ από τον στόχο (629 εκατ. ευρώ).
Τα έσοδα από ΠΔΕ τον ίδιο μήνα διαμορφώθηκαν στα 197 εκατ. ευρώ, υπολειπόμενα του στόχου κατά 423 εκατ. ευρώ (620 εκατ. ευρώ).
Οι δαπάνες του κρατικού προϋπολογισμού για το πρώτο εξάμηνο του 2025 έφτασαν τα 34,945 δισ. ευρώ, χαμηλότερα κατά 1,746 δισ. ευρώ σε σχέση με τον στόχο των 36,692 δισ. ευρώ, αλλά αυξημένες κατά 1,223 δισ. ευρώ συγκριτικά με το αντίστοιχο διάστημα του 2024.
Στο Τακτικό Προϋπολογισμό, οι καταβολές ήταν μειωμένες κατά 1,659 δισ. ευρώ από τον στόχο, κυρίως λόγω καθυστέρησης μεταβιβάσεων προς τα Ταμεία και λοιπούς κρατικούς φορείς κατά 792 εκατ. ευρώ, καθώς και αργοπορημένων πληρωμών εξοπλιστικών κατά 433 εκατ. ευρώ. Τα εν λόγω ποσά δεν επηρεάζουν το δημοσιονομικό αποτέλεσμα της Γενικής Κυβέρνησης.
Ανάμεσα στις σημαντικές μεταβιβάσεις περιλαμβάνονται:
- 594 εκατ. ευρώ προς νοσοκομεία και ΥΠΕ-ΠΕΔΥ,
- 400 εκατ. ευρώ για την κάλυψη των ΥΚΩ στον ηλεκτρισμό, σύμφωνα με το άρθρο 55 του Ν.4508/2017,
- 290 εκατ. ευρώ επιχορήγηση στην Ε.Κ.Α.Π.Υ. για προμήθειες υγειονομικού υλικού και υπηρεσιών,
- 158 εκατ. ευρώ σε συγκοινωνιακούς φορείς (ΟΑΣΑ, ΟΑΣΘ, ΟΣΕ),
- 115 εκατ. ευρώ για τη χρηματοδότηση των ΑΕΙ.
Οι δαπάνες για επενδύσεις διαμορφώθηκαν σε 5,051 δισ. ευρώ, υπολείπονται του στόχου κατά 88 εκατ. ευρώ και εμφανίζονται μειωμένες κατά 109 εκατ. ευρώ έναντι της αντίστοιχης περιόδου του 2024.