Η κυβέρνηση μπαίνει στην τελική ευθεία ενόψει της Διεθνούς Έκθεσης Θεσσαλονίκης και ολοκληρώνει το πακέτο φορολογικών παρεμβάσεων που θα ανακοινώσει ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης, με έμφαση στη στήριξη της μεσαίας τάξης. Κεντρικό στοιχείο του σχεδίου αποτελεί η αλλαγή στη φορολόγηση των εισοδημάτων από ενοίκια, που αναμένεται να εφαρμοστεί από το 2026. Η πιο χαρακτηριστική διαφοροποίηση είναι η εισαγωγή ενδιάμεσου συντελεστή 25% για εισοδήματα από 12.000 έως 35.000 ευρώ, με στόχο να μειωθεί το βάρος για τους φορολογούμενους της μεσαίας κατηγορίας.
Σήμερα η φορολογία των μισθωμάτων είναι κλιμακωτή: 15% έως τα 12.000 ευρώ, 35% για το τμήμα εισοδήματος από 12.001 έως 35.000 ευρώ και 45% για ποσά άνω των 35.000 ευρώ. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα η μετάβαση από χαμηλότερες σε μεσαίες εισοδηματικές κατηγορίες να συνοδεύεται από απότομη αύξηση του φορολογικού συντελεστή.
Τα οφέλη της ρύθμισης
Πρώτο και πιο άμεσο αποτέλεσμα θεωρείται η ελάφρυνση για τους ιδιοκτήτες που βρίσκονται στη μεσαία κατηγορία. Για παράδειγμα, ιδιοκτήτης με ετήσιο εισόδημα 15.000 ευρώ από ενοίκια, με το νέο καθεστώς θα καταβάλει 2.550 ευρώ φόρο, αντί για 2.850 ευρώ σήμερα – εξοικονόμηση 300 ευρώ. Σε υψηλότερα εισοδήματα, η μείωση αναμένεται ακόμη μεγαλύτερη.
Δεύτερο όφελος εκτιμάται ότι θα είναι ο περιορισμός της απόκρυψης εισοδημάτων, αφού η ομαλότερη κλιμάκωση μειώνει το κίνητρο να μην δηλώνονται πλήρως τα ενοίκια για να αποφευχθεί η «άλμα» σε υψηλότερο συντελεστή.
Τρίτον, η κυβέρνηση εκτιμά ότι το μέτρο μπορεί να τονώσει την αγορά μακροχρόνιων μισθώσεων, με αποτέλεσμα μέρος των περίπου 200.000 κλειστών κατοικιών να διατεθεί, καθώς η φορολογική επιβάρυνση θα θεωρείται πιο λογική και διαχειρίσιμη.
Οι ενστάσεις και οι κίνδυνοι
Παρά τα θετικά, οικονομικοί και κτηματομεσιτικοί κύκλοι εκφράζουν επιφυλάξεις. Βασικός φόβος είναι ότι η μείωση της φορολογίας, αν και ανακουφιστική για τους ιδιοκτήτες, μπορεί να λειτουργήσει ως αφορμή για νέες αυξήσεις στα ενοίκια, αντί για σταθεροποίηση.
Επιπλέον, η ρύθμιση δεν αντιμετωπίζει τις δομικές αιτίες που κρατούν τις τιμές ψηλά – την έλλειψη διαθέσιμων κατοικιών για μακροχρόνια μίσθωση, τον ανταγωνισμό από τις βραχυχρόνιες πλατφόρμες και τη συγκέντρωση ακινήτων σε λίγα χέρια. Χωρίς συμπληρωματικές πολιτικές για αύξηση της προσφοράς, η μείωση της φορολογίας κινδυνεύει να «χαθεί» μέσα στη συνεχιζόμενη άνοδο τιμών.
Τρίτον, δεν αποκλείεται μερίδα ιδιοκτητών να αξιοποιήσει την ελάφρυνση για να στραφεί σε πιο προσοδοφόρες χρήσεις, όπως οι βραχυχρόνιες μισθώσεις, ειδικά αν η ζήτηση παραμείνει υψηλή. Έτσι, το αναμενόμενο άνοιγμα νέων κατοικιών στην αγορά μπορεί τελικά να μην υλοποιηθεί.
Η συζήτηση κορυφώνεται λίγες ημέρες πριν την παρουσίαση του πακέτου στη ΔΕΘ, με την κυβέρνηση να προβάλλει τη μείωση της φορολογίας ως «ανάσα» για τους ιδιοκτήτες, ενώ ειδικοί προειδοποιούν ότι χωρίς συνολική στεγαστική πολιτική, η αγορά ενοικίων ενδέχεται να γίνει ακόμη πιο πιεστική για τους ενοικιαστές.