Περισσότερες από 8.000 γονικές παροχές και δωρεές ακυρώθηκαν μέσα στο πρώτο επτάμηνο του έτους, καθώς οι έλεγχοι της Ανεξάρτητης Αρχής Δημοσίων Εσόδων (ΑΑΔΕ) αποκάλυψαν ότι δεν πληρούσαν τα κριτήρια για την απαλλαγή έως 800.000 ευρώ – ρύθμιση που εφαρμόζεται από τον Οκτώβριο του 2021 – και θα έπρεπε να έχουν φορολογηθεί κανονικά.
Συγγενείς πρώτου βαθμού, δηλαδή γονείς, παιδιά και εγγόνια, εντοπίστηκαν με σωρεία παραβάσεων: από μεταφορές χρημάτων με μετρητά μέχρι εικονικές δωρεές σε άτομα που δεν είχαν δικαίωμα απαλλαγής. Οι φορολογούμενοι που εμπλέκονται καλούνται πλέον να καταβάλουν τον αναλογούντα φόρο, με προσαυξήσεις που φτάνουν το 10% για συναλλαγές σε μετρητά και το 20% ή ακόμη και το 40% ανάλογα με τον βαθμό συγγένειας για εικονικές ή αλυσιδωτές μεταβιβάσεις.
Οι ελεγκτές διαπίστωσαν ότι αρκετοί κατέθεταν μετρητά απευθείας σε λογαριασμούς παιδιών ή εγγονών τους, παρακάμπτοντας το τραπεζικό σύστημα όπως απαιτεί ο νόμος. Δεν έλειψαν και οι «τριγωνικές» δωρεές, μέσω των οποίων τα χρήματα κατέληγαν τελικά σε συγγενείς που δεν περιλαμβάνονται στην Α’ κατηγορία δικαιούχων.
Χαρακτηριστικό παράδειγμα ήταν η μεταφορά χρημάτων από τον έναν αδερφό στον άλλο με ενδιάμεσο τον γονέα. Ο πρώτος δώριζε στη μητέρα ή τον πατέρα του ποσά κοντά στο όριο του αφορολογήτου χωρίς να καταβάλει φόρο. Στη συνέχεια, μετά από μερικούς μήνες, το ίδιο ποσό περνούσε στον δεύτερο αδερφό ως γονική παροχή, και πάλι χωρίς φόρο, παρότι η διαδικασία αυτή δεν καλύπτεται από το ισχύον πλαίσιο.
Σε τέτοιες περιπτώσεις οι κυρώσεις είναι ιδιαίτερα αυστηρές, ενώ οι έλεγχοι φτάνουν και στο πόθεν έσχες των δωρητών, με την Εφορία να ζητά αποδείξεις για τα εισοδήματά τους ακόμη και από παλαιότερα χρόνια. Το μήνυμα της ΑΑΔΕ είναι ξεκάθαρο: η απαλλαγή φόρου ισχύει μόνο όταν τηρούνται πλήρως οι προβλεπόμενες διαδικασίες.
Συμβόλαια μεταβίβασης
Οι έλεγχοι δεν περιορίζονται μόνο στις γονικές παροχές αλλά επεκτείνονται και στις μεταβιβάσεις ακινήτων, με στόχο την τήρηση της υποχρέωσης προσκόμισης πιστοποιητικού ΕΝΦΙΑ. Χιλιάδες συμβόλαια που συντάχθηκαν το 2024 εξετάζονται για να διαπιστωθεί αν έχουν καταβληθεί οι φόροι της τελευταίας πενταετίας. Σε περιπτώσεις παραλείψεων, συμβολαιογράφοι και κτηματολογικά γραφεία αντιμετωπίζουν πρόστιμα από 100 έως 1.000 ευρώ, τα οποία διπλασιάζονται σε περίπτωση υποτροπής. Στόχος των ελέγχων είναι να κλείσουν τα κενά στη φορολογία ακινήτων και να διασφαλιστεί πλήρης συμμόρφωση σε κάθε μεταβίβαση.