Ο Βλαντιμίρ Πούτιν ζητά από την Ουκρανία να παραδώσει ολόκληρη την ανατολική ζώνη του Ντονμπάς, να εγκαταλείψει τις επιδιώξεις της για ένταξη στο ΝΑΤΟ, να υιοθετήσει ουδέτερη στάση και να μην επιτρέψει την παρουσία δυτικών στρατευμάτων στο έδαφός της, αποκαλύπτει το Reuters, επικαλούμενο πρόσωπα με γνώση των υψηλών κύκλων του Κρεμλίνου.
Ο Ρώσος πρόεδρος είχε συνάντηση με τον Ντόναλντ Τραμπ στην Αλάσκα την Παρασκευή, στην πρώτη σύνοδο κορυφής Ρωσίας-ΗΠΑ έπειτα από περισσότερο από τέσσερα χρόνια, όπου σχεδόν όλο το τρίωρο κεκλεισμένων των θυρών επικεντρώθηκε σε έναν πιθανό συμβιβασμό για την Ουκρανία, σύμφωνα με πηγές που δεν επιθυμούν να κατονομαστούν.
Μετά τη συζήτηση, ο Πούτιν, δίπλα στον Τραμπ, δήλωσε ότι η συνάντηση θα μπορούσε να αποτελέσει αφετηρία για την ειρήνη στην Ουκρανία, χωρίς όμως να δώσει συγκεκριμένες λεπτομέρειες για το περιεχόμενο των συνομιλιών.
Στην πιο εκτενή περιγραφή μέχρι τώρα για την πρόταση του Πούτιν κατά τη διάρκεια της συνόδου, το Reuters σκιαγραφεί τα βασικά σημεία που επιδιώκει το Κρεμλίνο σε μια πιθανή ειρηνευτική συμφωνία που θα βάλει τέλος στη σύγκρουση.
Πού εμφανίζεται διαλλακτικός
Σύμφωνα με ρωσικές πηγές, ο Πούτιν έχει μετριάσει τις αρχικές εδαφικές αξιώσεις που είχε διατυπώσει τον Ιούνιο του 2024, όταν ζητούσε από το Κίεβο να παραχωρήσει και τις τέσσερις επαρχίες που η Μόσχα διεκδικεί: το Ντονέτσκ και το Λουγκάνσκ που αποτελούν την περιοχή του Ντονμπάς, καθώς και τη Χερσώνα και τη Ζαπορίζια στα νότια.
Με τη νέα του πρόταση, ο Ρώσος ηγέτης φέρεται να επιμένει μόνο στην πλήρη απόσυρση της Ουκρανίας από το Ντονμπάς.
Σε αντάλλαγμα, η Ρωσία θα σταματούσε τις επιχειρήσεις της στη Ζαπορίζια και τη Χερσώνα.
Παράλληλα, η Μόσχα εμφανίζεται διατεθειμένη να επιστρέψει τα μικρά τμήματα των περιοχών Χάρκοβο, Σούμι και Ντνιπροπετρόφσκ που ελέγχει, σύμφωνα με τις ίδιες πηγές.
Ο Πούτιν εξακολουθεί να θέτει ως όρους την παραίτηση της Ουκρανίας από τον στόχο ένταξης στο ΝΑΤΟ, τη λήψη νομικής διαβεβαίωσης από τη Συμμαχία υπό την ηγεσία των ΗΠΑ ότι δεν θα προχωρήσει ανατολικότερα, τον περιορισμό του ουκρανικού στρατού και την αποδοχή ότι δεν θα αναπτυχθούν δυτικές δυνάμεις σε ουκρανικό έδαφος με πρόσχημα ειρηνευτική αποστολή.
Η στάση του Ζελένσκι
Ο πρόεδρος Βολοντίμιρ Ζελένσκι έχει κατ’ επανάληψη απορρίψει την ιδέα παραχώρησης διεθνώς αναγνωρισμένων εδαφών ως μέρους συμφωνίας, επισημαίνοντας ότι το Ντονμπάς λειτουργεί ως προπύργιο που εμποδίζει τη ρωσική προέλαση βαθύτερα στη χώρα.
«Αν μιλάμε για απλή αποχώρηση από την ανατολή, δεν μπορούμε να το κάνουμε αυτό», τόνισε στους δημοσιογράφους σε δηλώσεις που δημοσιοποίησε το Κίεβο την Πέμπτη. «Είναι θέμα επιβίωσης της χώρας μας, που αφορά τις ισχυρότερες αμυντικές γραμμές».
Η ένταξη στο ΝΑΤΟ παραμένει στρατηγική επιδίωξη κατοχυρωμένη στο Σύνταγμα, την οποία το Κίεβο θεωρεί την πιο ασφαλή εγγύηση για την εθνική του άμυνα.
Ο Ζελένσκι υπογράμμισε ότι η Ρωσία δεν έχει τη δυνατότητα να αποφασίζει για την ένταξη ή μη της Ουκρανίας στη συμμαχία.
Τραμπ: «Ο Πούτιν θέλει να τελειώσει ο πόλεμος»
Άτομα με γνώση των ρωσικών διεργασιών υποστηρίζουν ότι η σύνοδος στην Άνκορατζ της Αλάσκας αποτέλεσε την πιο ευνοϊκή συγκυρία για ειρήνη από την έναρξη του πολέμου, καθώς συζητήθηκαν λεπτομερώς οι όροι της Ρωσίας και ο Πούτιν έδειξε διάθεση υποχώρησης.
«Ο Πούτιν είναι έτοιμος για ειρήνη, για συμβιβασμό. Αυτό είναι το μήνυμα που μεταφέρθηκε στον Τραμπ», ανέφεραν οι πηγές.
Ωστόσο, οι ίδιες πηγές σημείωσαν ότι παραμένει αβέβαιο αν η Ουκρανία θα δεχθεί να παραχωρήσει το Ντονμπάς και προειδοποίησαν ότι αν αυτό δεν συμβεί, οι εχθροπραξίες θα συνεχιστούν. Επίσης, δεν είναι σαφές αν οι Ηνωμένες Πολιτείες θα προχωρήσουν σε αναγνώριση των εδαφών που ελέγχει η Ρωσία.
Ο Τραμπ έχει δηλώσει ότι επιθυμεί να σταματήσει την «αιματοχυσία» και να μείνει στην Ιστορία ως «πρόεδρος ειρηνοποιός». Τη Δευτέρα έκανε γνωστό ότι ξεκίνησε την προετοιμασία για μια συνάντηση ανάμεσα στους ηγέτες Ρωσίας και Ουκρανίας, η οποία θα ακολουθηθεί από τριμερή σύνοδο με τη συμμετοχή του ίδιου.
Εγγυήσεις ασφάλειας για την Ουκρανία
Ο ειδικός απεσταλμένος του Τραμπ, Στιβ Γουίτκοφ, είχε καίριο ρόλο στην προετοιμασία της συνόδου και στη νέα προσπάθεια για ειρηνική λύση, σύμφωνα με δύο ρωσικές πηγές.
Ο Γουίτκοφ είχε συναντηθεί με τον Πούτιν στο Κρεμλίνο στις 6 Αυγούστου, παρουσία του συμβούλου του Κρεμλίνου Γιούρι Ουσάκοφ.
Κατά τη συνάντηση, ο Ρώσος πρόεδρος διαβεβαίωσε τον Γουίτκοφ ότι είναι διατεθειμένος να προχωρήσει σε συμβιβασμό και να καθορίσει τα όρια όσων θα μπορούσε να αποδεχτεί για να υπάρξει ειρήνη, ανέφεραν οι ίδιες πηγές.
Σε περίπτωση συμφωνίας Ρωσίας–Ουκρανίας, υπάρχουν εναλλακτικά σενάρια για το πώς θα επισημοποιηθεί: είτε μέσω μιας τριμερούς συμφωνίας Ρωσίας-Ουκρανίας-ΗΠΑ που θα λάβει την έγκριση του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ, είτε με αναβίωση των συνομιλιών της Κωνσταντινούπολης το 2022, όταν είχε συζητηθεί η μόνιμη ουδετερότητα της Ουκρανίας με αντάλλαγμα εγγυήσεις ασφάλειας από τα πέντε μόνιμα μέλη του Συμβουλίου Ασφαλείας: Ηνωμένο Βασίλειο, Κίνα, Γαλλία, Ρωσία και ΗΠΑ.
«Υπάρχουν δύο επιλογές: πόλεμος ή ειρήνη, και αν δεν υπάρχει ειρήνη, τότε θα υπάρχει περισσότερος πόλεμος», δήλωσε ένα από τα πρόσωπα.