Σύμφωνα με τον πιο πρόσφατο απολογισμό, οι νεκροί από τον ισχυρό σεισμό των 6 Ρίχτερ που σημειώθηκε λίγο πριν τα μεσάνυχτα της Κυριακής (31/8) στο ανατολικό Αφγανιστάν ανέρχονται σε 812, ενώ οι τραυματίες ξεπερνούν τους 2.800. Οι ομάδες διάσωσης δυσκολεύονται να φτάσουν στις απομακρυσμένες περιοχές λόγω του δύσβατου εδάφους και των άσχημων καιρικών συνθηκών, με αποτέλεσμα να εκφράζονται φόβοι για αύξηση του αριθμού των θυμάτων.
Οι δρόμοι που οδηγούν στο επίκεντρο του σεισμού παραμένουν απροσπέλαστοι, ενώ οι περιοχές δεν έχουν πρόσβαση σε δίκτυα κινητής τηλεφωνίας. Η επαρχία Κουνάρ έχει υποστεί το βαρύτερο πλήγμα, με τουλάχιστον 610 θύματα και τρία χωριά που ισοπεδώθηκαν.
Οι πληγείσες περιοχές κατά μήκος των συνόρων με το Πακιστάν, όπου τα σπίτια από πλίνθους βρίσκονται διάσπαρτα στις πλαγιές, δοκιμάζονται και από έντονες βροχοπτώσεις, γεγονός που αυξάνει τον κίνδυνο κατολισθήσεων. Στρατιωτικά συνεργεία διάσωσης πραγματοποίησαν 40 πτήσεις, διασώζοντας 420 τραυματίες.
Πρόκειται για τον τρίτο πιο θανατηφόρο σεισμό από την άνοδο των Ταλιμπάν στην εξουσία το 2021, γεγονός που επιβαρύνει ακόμη περισσότερο τους ήδη περιορισμένους πόρους της κυβέρνησης. Τα Ηνωμένα Έθνη έχουν κινητοποιηθεί για την παροχή βοήθειας, ενώ η Ινδία απέστειλε 1.000 σκηνές στην Καμπούλ και 15 τόνους τροφίμων στο Κουνάρ, με νέα αποστολή ανθρωπιστικής βοήθειας να αναμένεται από την Τρίτη.
Το Αμερικανικό Γεωλογικό Ινστιτούτο (USGS) ανακοίνωσε ότι το επίκεντρο εντοπίστηκε 27 χιλιόμετρα από την Τζαλαλαμπάντ, πρωτεύουσα της επαρχίας Νανγκαρχάρ, με εστιακό βάθος μόλις 8 χιλιομέτρων. Ο Νατζίμπ Αχμάντ Αμίρ, επικεφαλής του σεισμολογικού κέντρου στο Πακιστάν, δήλωσε ότι έχουν καταγραφεί τουλάχιστον εννέα μετασεισμοί, που μπορεί να συνεχιστούν έως και δύο ημέρες.
«Υπάρχει πολύς φόβος και ένταση… Τα παιδιά και οι γυναίκες ούρλιαζαν. Δεν είχαμε ζήσει ποτέ κάτι τέτοιο στη ζωή μας», είπε στο AFP ο Ιγιάζ Ουλχάκ Γιάαντ, αξιωματούχος στην περιοχή Νουργκάλ του Κουνάρ, περιγράφοντας την κατάσταση. Πολλοί από τους κατοίκους των χωριών που χτυπήθηκαν είχαν επιστρέψει πρόσφατα από Ιράν και Πακιστάν, προσπαθώντας να ξαναχτίσουν τα σπίτια τους.
Οι επιχειρήσεις διάσωσης συνεχίζονται, με ιατρικές ομάδες από το Κουνάρ, το Νανγκαρχάρ και την Καμπούλ να φτάνουν στις πληγείσες περιοχές. Ο εκπρόσωπος του υπουργείου Υγείας, Σαραφάτ Ζαμάν, ανέφερε ότι δεν έχουν αναφερθεί ακόμη όλα τα στοιχεία και ότι «ο αριθμός αναμένεται να αλλάξει». Ο Ζαμπιουλάχ Μουτζαχίντ δήλωσε πως ελικόπτερα κατάφεραν να προσεγγίσουν κάποιες περιοχές, αλλά οι μετακινήσεις από ξηράς παραμένουν δύσκολες και η διακομιδή των τραυματιών είναι προβληματική λόγω έλλειψης νοσοκομείων.
Η υπηρεσία μετανάστευσης του ΟΗΕ προειδοποίησε ότι αρκετά χωριά στις απομακρυσμένες επαρχίες του Κουνάρ παραμένουν αποκομμένα εξαιτίας κλειστών δρόμων. Ένα μέλος του υπουργείου Γεωργίας στην περιοχή Νουργκάλ είπε ότι κάτοικοι προσπάθησαν να καθαρίσουν τους δρόμους, ωστόσο οι απομονωμένες τοποθεσίες έχουν ελάχιστη τηλεπικοινωνιακή κάλυψη. Συνεργεία βοήθειας αναγκάζονται να περπατούν για ώρες ώστε να φτάσουν στους επιζώντες.
Σπίτια κατασκευασμένα από πλίνθους και ξύλο κατέρρευσαν, με πολίτες να σκάβουν με τα χέρια ή με πρόχειρα εργαλεία για να βρουν συγγενείς τους. «Τα παιδιά είναι κάτω από τα ερείπια. Οι ηλικιωμένοι είναι κάτω από τα ερείπια. Οι νέοι είναι κάτω από τα ερείπια», είπε ένας κάτοικος της Νουργκάλ στο Associated Press, ζητώντας απεγνωσμένα βοήθεια.
Ένας Αφγανός δημοσιογράφος περιέγραψε ότι πολλοί αναγκάστηκαν να ξεθάψουν μόνοι τους τους συγγενείς τους και να διανύσουν επικίνδυνες διαδρομές μέσα στη νύχτα για να φτάσουν σε κάποια κλινική. Ο δημοσιογράφος Αλί Λατίφι μίλησε στο Sky News, τονίζοντας ότι «το επίκεντρο και τα περισσότερα θύματα βρίσκονται σε αγροτικές περιοχές, όπου τα σπίτια από λάσπη δεν είναι κατασκευασμένα για να αντέχουν σε σεισμούς». Πρόσθεσε ότι οι περισσότεροι δρόμοι είναι χωμάτινοι και οι κλινικές απέχουν αρκετά χιλιόμετρα, ενώ το πλησιέστερο νοσοκομείο βρίσκεται στην Τζαλαλαμπάντ, αρκετές ώρες μακριά σε ορεινό και δύσβατο δίκτυο.
Ο Λατίφι τόνισε πως «οι άνθρωποι ουσιαστικά αναγκάζονται να σκάβουν τη νύχτα για να βγάλουν τους συγγενείς τους και μετά να τους μεταφέρουν με κάθε τρόπο σε κλινικές ή νοσοκομεία». Όπως είπε, η κυβέρνηση έχει αποστείλει ελικόπτερα, αλλά είναι λίγα, ενώ οι πολίτες δεν διαθέτουν μηχανήματα για αποτελεσματικές διασώσεις.
Ένας επιζών, ο Σαντικουλάχ από το Νουργκάλ, περιέγραψε ότι είδε σπίτια να γκρεμίζονται και ανθρώπους να φωνάζουν για βοήθεια. «Ήμουν μισοθαμμένος και δεν μπορούσα να βγω», είπε στο Associated Press από το νοσοκομείο του Νανγκαρχάρ. Ο ίδιος κατάφερε να σώσει τρία από τα παιδιά του, ωστόσο η σύζυγος και δύο γιοι του σκοτώθηκαν, ενώ ο πατέρας του νοσηλεύεται τραυματισμένος.
«Παραμείναμε παγιδευμένοι για τρεις έως τέσσερις ώρες, μέχρι που άνθρωποι από άλλες περιοχές ήρθαν και με έβγαλαν έξω», ανέφερε συγκλονισμένος. «Ένιωσα σαν να έτρεμε ολόκληρο το βουνό», κατέληξε.