Σε ισχύ τέθηκε από το Σάββατο (13/9) ο νέος Κώδικας Οδικής Κυκλοφορίας (ΚΟΚ), φέρνοντας σημαντικές αλλαγές που στοχεύουν στη βελτίωση της οδικής συμπεριφοράς και κυρίως στη μείωση των τροχαίων δυστυχημάτων.
Ο ανανεωμένος ΚΟΚ εισάγει για πρώτη φορά ένα συνεκτικό και κλιμακωτό σύστημα ποινών, με έμφαση στη συστηματική παραβατικότητα. Οι κυρώσεις γίνονται αυστηρότερες σε περιπτώσεις υποτροπής, ενώ οι ψηφιακές κάμερες που τοποθετούνται στην Αττική θα καταγράφουν παραβάσεις, με τα πρόστιμα να αποστέλλονται αυτόματα μέσω gov.gr.
Η έννοια της υποτροπής αλλάζει, καθώς οι επαναλαμβανόμενες παραβάσεις θα τιμωρούνται με σωρευτικές ποινές: υψηλότερα πρόστιμα, μεγαλύτερες αφαιρέσεις διπλώματος και, σε σοβαρές περιπτώσεις, ποινικές διώξεις.
Μεταξύ των βασικών αλλαγών:
- Χρήση κινητού: Πρόστιμο 350 ευρώ και αφαίρεση διπλώματος για 30 ημέρες στην πρώτη παράβαση. Η 1η υποτροπή φέρνει πρόστιμο 1.000 ευρώ και αφαίρεση άδειας για 180 ημέρες, ενώ η 2η φτάνει στα 2.000 ευρώ και αφαίρεση για 1 έτος. Αν υπάρξει τροχαίο λόγω χρήσης κινητού, οι κυρώσεις εκτοξεύονται έως και 4.000 ευρώ και αφαίρεση διπλώματος για 8 χρόνια, με παράλληλη ποινικοποίηση.
- Μη χρήση κράνους: Πρόστιμο 350 ευρώ και αφαίρεση διπλώματος για 30 ημέρες. Σε υποτροπές τα πρόστιμα φτάνουν τα 2.000 ευρώ και η αφαίρεση άδειας έως 1 έτος. Το ίδιο ισχύει και για τους συνεπιβάτες, με πρόστιμο και στον ίδιο και στον οδηγό.
- Μη χρήση ζώνης: Πρόστιμο 350 ευρώ και αφαίρεση άδειας για 30 ημέρες. Οι συνεπιβάτες πληρώνουν 150 ευρώ, ενώ και ο οδηγός τιμωρείται, ακόμη κι αν φορά ζώνη.
- Οδήγηση υπό την επήρεια αλκοόλ: Στις μικρότερες παραβάσεις (0,50 – 0,80 g/l) το πρόστιμο είναι 350 ευρώ, ενώ στις σοβαρότερες (άνω 1,10 g/l) φτάνει τα 1.200 ευρώ με υποχρεωτική ακινητοποίηση του οχήματος και πιθανή φυλάκιση έως 5 χρόνια. Στις υποτροπές, οι ποινές γίνονται εξοντωτικές, με αφαίρεση άδειας έως και 10 χρόνια.
- Υπέρβαση ταχύτητας > 50km/h: Πρόστιμο 700 ευρώ και αφαίρεση άδειας για 60 ημέρες. Σε υποτροπή, οι ποινές φτάνουν έως 2.000 ευρώ και αφαίρεση διπλώματος για 1 έτος.
- Ταχύτητες άνω των 200 km/h ή κόντρες: Πρόστιμο 2.000 ευρώ και αφαίρεση άδειας για 1 χρόνο. Σε υποτροπή, τα πρόστιμα αγγίζουν τις 8.000 ευρώ και η αφαίρεση διπλώματος τα 4 έτη.
- Παραβίαση σηματοδότη: Πρόστιμο 700 ευρώ και αφαίρεση διπλώματος για 60 ημέρες. Σε υποτροπή, μέχρι 2.000 ευρώ και αφαίρεση για 1 χρόνο.
- Παραβίαση STOP: Αν δεν υπάρξει ατύχημα, το πρόστιμο είναι 350 ευρώ με αφαίρεση άδειας για 30 ημέρες. Αν υπάρξει τροχαίο, το πρόστιμο διπλασιάζεται και η αφαίρεση διπλώματος φτάνει τους 2 έως 8 χρόνους σε υποτροπές.
- Οδήγηση χωρίς δίπλωμα: Θεωρείται ιδιαίτερα σοβαρή παράβαση, με πρόστιμο 1.000 ευρώ, φυλάκιση έως 2 έτη και αφαίρεση άδειας για 1 χρόνο. Σε περίπτωση ατυχήματος, ενεργοποιούνται οι διατάξεις του Ποινικού Κώδικα.
- Παρακώλυση σιδηροδρομικής κίνησης: Πρόστιμο 1.200 ευρώ, αφαίρεση άδειας για 60 ημέρες και φυλάκιση έως 5 χρόνια. Σε υποτροπές, τα πρόστιμα αγγίζουν τις 4.000 ευρώ και η αφαίρεση άδειας τα 8 χρόνια.
- Παράνομη στάθμευση σε θέση ΑμεΑ: Πρόστιμο 150 ευρώ, αφαίρεση άδειας και πινακίδων για 60 ημέρες και απομάκρυνση οχήματος. Σε υποτροπή, πρόστιμα έως 2.000 ευρώ και αφαίρεση διπλώματος για 1 χρόνο.
- Λεωφορειολωρίδες και ταξί: Διατηρείται η απαγόρευση, αλλά με εξαιρέσεις για επιβίβαση/αποβίβαση, νυχτερινές ώρες, οχήματα μηδενικών ρύπων και ειδικά ταξί ΑμεΑ. Τα πρόστιμα ξεκινούν από 150 ευρώ.
Τέλος, μέχρι 1η Ιανουαρίου 2026 παραμένει το γενικό όριο ταχύτητας των 50 km/h εντός κατοικημένων περιοχών, ενώ από το 2026 θα τεθούν σε ισχύ νέα όρια, ανάλογα με τον τύπο του δρόμου και τη σχετική σήμανση.