Η Χαμάς δήλωσε επισήμως ότι αποδέχεται σημαντικό κομμάτι του ειρηνευτικού σχεδίου Ντόναλντ Τραμπ για τη Γάζα. Εσωτερικά, όμως, η ισλαμιστική οργάνωση παραμένει διχασμένη.
Σύμφωνα με αποκλειστικό ρεπορτάζ της Wall Street Journal, η πολιτική πτέρυγα που κινείται εκτός Γάζας δείχνει πρόθυμη να συμβιβαστεί, αλλά οι στρατιωτικοί διοικητές στο έδαφος απορρίπτουν όρους που ισοδυναμούν – όπως λένε – με «παράδοση».
Οι όροι του σχεδίου
Το σχέδιο Τραμπ απαιτεί δύο βασικές δεσμεύσεις:
- την πλήρη αποστρατιωτικοποίηση της Χαμάς και την παράδοση των όπλων,
- την απελευθέρωση εντός 72 ωρών των 48 Ισραηλινών ομήρων που εξακολουθεί να κρατά, ζωντανών και νεκρών.
Η ανακοίνωση της Χαμάς την Παρασκευή άφησε πολλά ανοιχτά. Μίλησε για «διαπραγματεύσεις επί των λεπτομερειών», προκαλώντας αμφιβολίες για το αν πρόκειται για πραγματική αποδοχή ή για μια κίνηση τακτικής.
Πολιτικοί υπέρ – Στρατιωτικοί κατά
Ο ανώτατος διαπραγματευτής Χαλίλ Αλ-Χάγια και άλλοι πολιτικοί αξιωματούχοι τάσσονται υπέρ μιας συμφωνίας, έστω και με βαριές επιφυλάξεις. Όμως, έχουν περιορισμένη επιρροή στη στρατιωτική πτέρυγα που κρατά τον έλεγχο στη Γάζα.
Ο Εζεντίν Αλ-Χαντάντ, διάδοχος των αδελφών Σινουάρ που σκοτώθηκαν από το Ισραήλ, φέρεται να δηλώνει έτοιμος να παραδώσει ρουκέτες και βαριά οπλικά συστήματα σε Αίγυπτο και ΟΗΕ, διατηρώντας όμως ελαφρύ οπλισμό.
Ωστόσο, οι διοικητές στο έδαφος φοβούνται πως οι νεότεροι μαχητές – πολλοί από τους οποίους έχασαν σπίτια και συγγενείς στον πόλεμο – δεν θα δεχθούν ποτέ να παραδώσουν τα όπλα τους.
Η αντίδραση Τραμπ και Ισραήλ
Ο πρώην πρόεδρος των ΗΠΑ, που βλέπει στο σχέδιό του την ευκαιρία για «μακροχρόνια ειρήνη», κάλεσε το Ισραήλ να σταματήσει άμεσα τους βομβαρδισμούς ώστε να δημιουργηθούν ασφαλείς συνθήκες για την απελευθέρωση ομήρων.
Ο Μπενιαμίν Νετανιάχου απάντησε με έναν δικό του «ναι μεν, αλλά»: ανακοίνωσε ότι το Ισραήλ θα προετοιμαστεί για την απελευθέρωση των ομήρων σε συνεργασία με την Ουάσιγκτον, διατηρώντας όμως τον έλεγχο των στρατιωτικών επιχειρήσεων.
Η κατακερματισμένη Χαμάς
Η Χαμάς έχει χάσει τους περισσότερους ανώτερους στρατιωτικούς ηγέτες και χιλιάδες έμπειρους μαχητές. Όσοι στρατολογήθηκαν τους τελευταίους μήνες είναι νέοι, άπειροι και δύσκολα πειθαρχούν.
Η διοίκηση έχει κατακερματιστεί σε μικρές, αυτόνομες μονάδες, που δρουν με ανταρτοπόλεμο. Παράλληλα, η έλλειψη χρημάτων περιορίζει την ικανότητα της οργάνωσης να πληρώνει μισθούς και να διατηρεί συνοχή.
Αναλυτές εκτιμούν ότι αυτός ο κατακερματισμός είναι και ο λόγος που η Χαμάς εμφανίζεται να «αγοράζει χρόνο» με αμφίσημες δηλώσεις.
Η πίεση των μεσαζόντων
Κατάρ, Αίγυπτος και Τουρκία πιέζουν τους ηγέτες της Χαμάς, προειδοποιώντας ότι εάν απορρίψουν το σχέδιο, θα πάψουν να τους παρέχουν πολιτική και διπλωματική κάλυψη.
Ωστόσο, ακόμη κι αν η πολιτική πτέρυγα υπογράψει, παραμένει αβέβαιο αν η στρατιωτική πτέρυγα και οι χιλιάδες μαχητές θα συμμορφωθούν.
Η Χαμάς βρίσκεται μπροστά σε ένα υπαρξιακό δίλημμα:
- αν αποδεχθεί τον αφοπλισμό, κινδυνεύει με διάσπαση και μαζικές αποχωρήσεις προς άλλες οργανώσεις όπως η Ισλαμική Τζιχάντ,
- αν απορρίψει το σχέδιο, χάνει διεθνή στήριξη και παραμένει εκτεθειμένη στη συνεχιζόμενη ισραηλινή επίθεση και την «κόλαση» για την οποία προειδοποίησε ο Τραμπ.
Όπως σημειώνει πρώην ανώτατος Ισραηλινός αξιωματούχος, «ίσως για πρώτη φορά στη διάρκεια αυτού του πολέμου, η Χαμάς αρχίζει να καταλαβαίνει ότι κινδυνεύει να εξαφανιστεί».