Ο μήνα του Οκτωβρίου έχει θεσπιστεί διεθνώς ως ο μήνας ο οποίος αφιερώθηκε στην ευαισθητοποίηση για τον καρκίνο του μαστού, μία πάθηση που πλήττει εκατομμύρια γυναίκες (και άνδρες) παγκοσμίως. Αυτή είναι μια ευκαιρία να υπενθυμίσουμε σε όλους – και κυρίως στις γυναίκες – τη σημασία της πρόληψης, της πρώιμης διάγνωσης και της σωστής πληροφόρησης.
Ως χειρουργός μαστού, συναντώ καθημερινά γυναίκες που αντιμετωπίζουν το φόβο και την αβεβαιότητα που φέρνει η διάγνωση ενός καρκίνου. Ταυτόχρονα, είμαι μάρτυρας της απαράμιλλης δύναμης που αντλεί κάθε γυναίκα για να αντιμετωπίσει αυτή την απειλή. Είναι επομένως καθήκον μας να μιλήσουμε ανοιχτά για τον καρκίνο, να απομυθοποιήσουμε τους φόβους σχετικά με την ανάγκη για προληπτικό έλεγχο και να προσφέρουμε πρακτικές συμβουλές που μπορούν να σώσουν ζωές.
Τι είναι ο καρκίνος του μαστού;
Ο καρκίνος του μαστού είναι ο πιο συχνός καρκίνος που πλήττει τις γυναίκες. Στον δυτικό κόσμο, μία στις οκτώ γυναίκες θα διαγνωστεί με καρκίνο του μαστού σε κάποια φάση της ζωής της. Η νόσος αναπτύσσεται όταν συγκεκριμένα κύτταρα στον μαστό αρχίζουν να πολλαπλασιάζονται ανεξέλεγκτα εξαιτίας κάποιου βλαπτικού παράγοντα. Υπάρχουν πολλές μορφές καρκίνου του μαστού με διαφορετικά χαρακτηριστικά και συμπεριφορές, και κάθε μία από αυτές απαιτεί εξειδικευμένη θεραπευτική προσέγγιση. Η πρώιμη διάγνωση παραμένει ένας από τους πιο κρίσιμους παράγοντες για μια θετική πρόγνωση. Όσο νωρίτερα ανιχνευθεί μια βλάβη στο στήθος, τόσο αυξάνονται οι πιθανότητες πλήρους ίασης.
Ποια είναι τα βασικά συμπτώματα που πρέπει να προσέχω;
Αν και ο καρκίνος του μαστού μπορεί να μην παρουσιάζει συμπτώματα στα αρχικά στάδια, υπάρχουν ορισμένα σημάδια που δεν πρέπει να παραβλέπουμε:
• Εξόγκωμα ή σκληρία στον μαστό ή στη μασχάλη
• Αλλαγές στο σχήμα ή το μέγεθος του μαστού
• Έκκριση υγρού από τη θηλή (ιδίως αιματηρή)
• Εισολκή της θηλής ή του δέρματος
• Ερυθρότητα, ζάρωμα ή πάχυνση του δέρματος του μαστού.
Σε όλες τις περιπτώσεις, η αξιολόγηση από εξειδικευμένο γιατρό είναι απαραίτητη.
Η σημασία της πρόληψης
Η πρόληψη δεν είναι απλώς ένα θεωρητικό ιδεώδες· είναι μια υπεύθυνη πράξη και ταυτόχρονα ένα πολύτιμο δώρο προς τον εαυτό μας. Περιλαμβάνει:
- Εξοικείωση της γυναίκας με το σώμα της
Παλαιότερα, η αυτοεξέταση ήταν διαδεδομένη ως μέθοδος ελέγχου, αλλά έχει αποδειχθεί ότι προκαλεί περισσότερο άγχος παρά συμβάλλει στην πρώιμη διάγνωση. Σήμερα προτείνεται οι γυναίκες να μάθουν να αναγνωρίζουν την εικόνα και την υφή των μαστών τους. - Κλινική εξέταση από ειδικό ιατρό
Η κλινική εξέταση περιλαμβάνει την λήψη λεπτομερούς ιστορικού, εκτίμηση παραγόντων κινδύνου, ψηλάφηση και αξιολόγηση εξετάσεων. Ο γιατρός θα καθορίσει ένα εξατομικευμένο πρόγραμμα προληπτικού ελέγχου ανάλογα με τα χαρακτηριστικά κάθε γυναίκας. - Μαστογραφία
Η ψηφιακή μαστογραφία είναι η κύρια εξέταση πληθυσμιακού ελέγχου καθώς έχει τη δυνατότητα ανίχνευσης ευρημάτων σε πρώιμο στάδιο. Οι διεθνείς κατευθυντήριες οδηγίες προτείνουν ότι η πρώτη μαστογραφία θα πρέπει να γίνεται στην ηλικία των 40 ετών και να επαναλαμβάνεται ετησίως. Σε περιπτώσεις γυναικών με αυξημένο κίνδυνο, η διαδικασία ξεκινά νωρίτερα. Το υπερηχογράφημα μαστών συνιστάται ως συμπληρωματική εξέταση για κλινικά ευρήματα.
Παράγοντες κινδύνου
Ορισμένοι παράγοντες κινδύνου δεν μπορούν να τροποποιηθούν (όπως η ηλικία και το οικογενειακό ιστορικό), ενώ άλλοι σχετίζονται με τον τρόπο ζωής μας. Υιοθετώντας έναν υγιεινό τρόπο ζωής — ισορροπημένη διατροφή, τακτική άσκηση και αποφυγή αλκοόλ και καπνίσματος — μπορούμε να μειώσουμε σημαντικά τον κίνδυνο εμφάνισης της νόσου.
Η δύναμη της έγκαιρης διάγνωσης
Δεν είναι υπερβολή να πούμε ότι η έγκαιρη διάγνωση μπορεί να σώσει ζωές.
Με τη βοήθεια των σύγχρονων ιατρικών τεχνικών, οι θεραπείες σήμερα είναι πολύ αποτελεσματικές και προσαρμοσμένες στις ανάγκες κάθε γυναίκας. Η πρώιμη παρέμβαση μπορεί να οδηγήσει σε μικρότερες επεμβάσεις και λιγότερες επιπλοκές.
Ο καρκίνος του μαστού επηρεάζει όλους μας.
Αν και λιγότερο συχνός στους άνδρες, είναι σημαντικό να θυμόμαστε ότι μπορεί επίσης να τους πλήξει και δεν πρέπει να αγνοούν τα συμπτώματα.
Η υποστήριξη από το οικογενειακό και κοινωνικό περιβάλλον είναι καθοριστική για την ψυχική υγεία κάθε γυναίκας που διαγιγνώσκεται με τη νόσο.
Ένα μήνυμα για κάθε γυναίκα
Ο Οκτώβριος δεν είναι απλά ένας μήνας γεμάτος ροζ κορδέλες. Είναι μια υπενθύμιση ότι η υγεία του στήθους μας αφορά όλους. Είναι μια ευκαιρία να προγραμματίσουμε το ραντεβού που έχουμε αναβάλει και να συζητήσουμε με φίλες και συγγενείς για την πρόληψη με αγάπη προς τον εαυτό μας.
Ας κάνουμε την πρόληψη μέρος της καθημερινότητάς μας. Για εμάς αλλά και για τους αγαπημένους μας.
Ο Οκτώβριος αφιερώθηκε στην ευαισθητοποίηση για τον καρκίνο του μαστού – ας ενισχύσουμε τη σημασία της πρόληψης και της πρώιμης διάγνωσης! Φρόντισε τον εαυτό σου γιατί η υγεία ξεκινά από σένα!