Σε ισχύ τέθηκε από χθες (12/11) το νέο «πλέγμα» ρυθμίσεων που εισάγει τον λεγόμενο «κόφτη» στον χρόνο ομιλίας των βουλευτών και υπουργών, στο πλαίσιο της τροποποίησης του Κανονισμού της Βουλής. Το μέτρο, που ψηφίστηκε στις 30 Οκτωβρίου, αποσκοπεί στη βελτίωση της διαδικασίας των συνεδριάσεων, αλλά προκαλεί ταυτόχρονα συζητήσεις και αντιδράσεις σχετικά με το αν περιορίζει ή όχι τον κοινοβουλευτικό λόγο.
Σύμφωνα με τις νέες διατάξεις, καθορίζεται με ακρίβεια ο μέγιστος χρόνος που μπορούν να μιλούν βουλευτές, κοινοβουλευτικοί εκπρόσωποι, υπουργοί, αρχηγοί κομμάτων και ο πρωθυπουργός. Παράλληλα, τίθενται περιορισμοί στην υποβολή ενστάσεων συνταγματικότητας και καταργείται η δυνατότητα επαναλαμβανόμενων παρεμβάσεων από το ίδιο πρόσωπο επικαλούμενο διπλή ιδιότητα – όπως για παράδειγμα έχει συμβεί με τη Ζωή Κωνσταντοπούλου, που μιλούσε τόσο ως αρχηγός κόμματος όσο και ως πρώην πρόεδρος της Βουλής.
Ο τρόπος εφαρμογής του μέτρου περιλαμβάνει και τεχνικά μέσα: λίγα δευτερόλεπτα πριν από τη λήξη του χρόνου, θα ανάβει μια προειδοποιητική κίτρινη λυχνία, ενώ με τη λήξη θα εμφανίζεται κόκκινο φως. Αν ο ομιλητής συνεχίσει, το μικρόφωνο θα απενεργοποιείται και οι κάμερες θα στρέφονται σε ουδέτερο σημείο της αίθουσας, εκτός του βήματος.
Όπως έχει διευκρινίσει ο πρόεδρος της Βουλής Νικήτας Κακλαμάνης, ο «κόφτης» δεν θα ισχύει σε ειδικού χαρακτήρα συνεδριάσεις, όπως αυτές για τον κρατικό προϋπολογισμό ή τις προ ημερησίας διάταξης συζητήσεις των πολιτικών αρχηγών. Ωστόσο, μένει να φανεί στην πράξη πώς θα εφαρμοστεί το νέο σύστημα, καθώς πολλοί εκτιμούν ότι θα δοκιμαστεί στην καθημερινή λειτουργία του κοινοβουλίου.
Ένα από τα επιχειρήματα που οδήγησαν στις αλλαγές ήταν η ανάγκη να δοθεί περισσότερος χρόνος στους απλούς βουλευτές, οι οποίοι –ιδίως όσοι προέρχονται από περιφέρειες– αισθάνονται συχνά παραγκωνισμένοι από τις μακροσκελείς τοποθετήσεις υπουργών και κοινοβουλευτικών εκπροσώπων. Ο Κακλαμάνης έχει αναφέρει ενδεικτικά ότι σε ορισμένες περιπτώσεις δέχθηκε έντονες διαμαρτυρίες, όπως για το θέμα της «εξυγίανσης» των ΕΛΤΑ, με δεκάδες βουλευτές της ΝΔ να εκφράζουν δυσαρέσκεια για την απουσία κοινοβουλευτικής ενημέρωσης.
Ένα δεύτερο επιχείρημα αφορά την κατάχρηση του χρόνου ομιλίας από ορισμένα πολιτικά πρόσωπα, τα οποία –όπως έχει επισημανθεί από τον νυν και τον πρώην πρόεδρο της Βουλής– χρησιμοποιούν το βήμα περισσότερο για επικοινωνιακή προβολή παρά για ουσιαστική πολιτική τοποθέτηση. Στο παρελθόν έχουν αναφερθεί σχετικά περιστατικά με τη Ζωή Κωνσταντοπούλου, τον Κυριάκο Βελόπουλο και τον Παύλο Πολάκη, χωρίς ωστόσο να λείπουν και υπουργοί που ακολουθούν ανάλογες τακτικές.
Η ουσία του μέτρου φαίνεται πως αφορά την προσπάθεια να περιοριστεί η μετατροπή του κοινοβουλευτικού βήματος σε «τηλεοπτικό παράθυρο», με ομιλίες που συχνά ξεπερνούν τα όρια της κοινοβουλευτικής συζήτησης και παίρνουν χαρακτήρα θεάματος. Ενδεικτικά, δεν λείπουν τα περιστατικά με βουλευτές που έχουν τραγουδήσει ή παίξει μουσική από το κινητό τους κατά τη διάρκεια συνεδριάσεων – φαινόμενα που η Βουλή επιδιώκει να αποφύγει με τους νέους κανονισμούς.