Θεωρώντας ότι έχουν δημιουργηθεί πλέον οι κατάλληλες προϋποθέσεις, ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης δήλωσε πως «το έδαφος είναι ώριμο για το Ανώτατο Συμβούλιο Συνεργασίας Ελλάδας – Τουρκίας το πρώτο τρίμηνο του 2026», μιλώντας στο συνέδριο Athens Policy Dialogue που διοργανώνει το «Βήμα».
Ωστόσο, ξεκαθάρισε ότι μια τέτοια συνάντηση «δεν χρειάζεται να συνοδεύεται από κάποια θεαματική εξαγγελία», δείχνοντας προς την κατεύθυνση συνεργασίας σε ζητήματα «χαμηλής πολιτικής» και θετικής ατζέντας.
Τόνισε επίσης ότι «το να συνομιλούμε σε διάφορα επίπεδα με την Τουρκία το θεωρώ θετικό» και συμπλήρωσε πως «είμαστε ξεκάθαροι στις θέσεις μας και είναι χρήσιμο να έχουμε διαύλους επικοινωνίας. Εάν συμβεί κάτι απρόοπτο πρέπει κάποιοι άνθρωποι να μπορούν να σηκώσουν ένα τηλέφωνο, να επικοινωνούν και να εκτονώσουν την οποία κρίση μπορεί να πάει να εξελιχθεί».
Ο πρωθυπουργός υπενθύμισε ότι πριν από τη Διακήρυξη των Αθηνών υπήρξαν «τρία χρόνια μεγάλης έντασης» με την Τουρκία, με «πολύ ανησυχητικά χαρακτηριστικά». Γι’ αυτό, όπως εξήγησε, η Διακήρυξη αποτέλεσε «μία επιβεβαίωση ότι μπορούμε να έχουμε μία λειτουργική σχέση, να διαφωνούμε πολιτισμένα χωρίς το θερμόμετρο στο κόκκινο». Ανέφερε δε ως αποτελέσματα την ουσιαστική μείωση παραβιάσεων στο Αιγαίο, τη συνεργασία στο μεταναστευτικό και τη γρήγορη βίζα για 12 νησιά, που είχε «τεράστιο θετικό οικονομικό αντίκτυπο».
«Όπου χρειάστηκε, η Ελλάδα έθεσε όρια. Το κάναμε στα ευρωπαϊκά προγράμματα άμυνας», δήλωσε, επισημαίνοντας ότι «στο SAFE είχαμε θέσει όρους για να μην μπει η Τουρκία και τελικά η Τουρκία δεν μπήκε». Υπογράμμισε επίσης ότι η ενίσχυση των Ενόπλων Δυνάμεων είναι κυβερνητική προτεραιότητα και ότι η χώρα μπορεί να δαπανά πάνω από 3% του ΑΕΠ για άμυνα, διατηρώντας ταυτόχρονα την οικονομική της σταθερότητα.
Αναφερόμενος στο ενδεχόμενο πενταμερούς διάσκεψης, ο κ. Μητσοτάκης σημείωσε ότι η Ελλάδα είναι ανοιχτή σε μια ευρύτερη συνάντηση των χωρών της Ανατολικής Μεσογείου, «όχι για να συζητήσουμε τα ακανθώδη», αλλά θέματα όπως μετανάστευση, πολιτική προστασία και ενεργειακές διασυνδέσεις. Προϋπόθεση, όπως ξεκαθάρισε, θα ήταν η συμμετοχή της Κυπριακής Δημοκρατίας και ο σεβασμός στο διεθνές δίκαιο και το δίκαιο της θάλασσας.
Για τον ρόλο των ΗΠΑ στην περιοχή, ανέφερε πως χωρίς την προσωπική παρέμβαση του προέδρου Ντόναλντ Τραμπ δεν θα είχε επιτευχθεί εκεχειρία στη Γάζα. Υπογράμμισε όμως ότι «η κατάσταση στην ανατολική Μεσόγειο είναι πιο σύνθετη» και ότι είναι άδικο να θεωρείται ότι όλα γίνονται «κατά επιταγή των ΗΠΑ».
Ο πρωθυπουργός υπεραμύνθηκε της ενεργειακής συνεργασίας με τις ΗΠΑ, ειδικά στη μεταφορά αμερικανικού LNG μέσω Ελλάδας προς την Ευρώπη, σημειώνοντας πως η ΕΕ επιθυμεί να προμηθεύεται υγροποιημένο φυσικό αέριο από τις ΗΠΑ και πως αυτή η επιλογή θα συνεχιστεί στο μέλλον. Επισήμανε, τέλος, ότι η Ελλάδα ενισχύει τον ρόλο της στον ενεργειακό χάρτη, ενώ έχει αποφασιστεί και η διερεύνηση εξορύξεων φυσικού αερίου εντός ελληνικών ζωνών από αμερικανικές εταιρείες.
