Το εθνικιστικό κόμμα του πρωθυπουργού Άλμπιν Κούρτι εξασφάλισε πάνω από το 50% των ψήφων στις σημερινές εκλογές, ανοίγοντας τον δρόμο για τον σχηματισμό νέας κυβέρνησης, έπειτα από έναν χρόνο πολιτικής εμπλοκής που είχε οδηγήσει σε παράλυση του κοινοβουλίου και σε καθυστερήσεις σημαντικής διεθνούς χρηματοδότησης.
Πρόκειται για τη δεύτερη εκλογική αναμέτρηση μέσα στο ίδιο έτος στο Κόσοβο, καθώς τον Φεβρουάριο το κόμμα του Κούρτι, Βετέβεντοσιε, δεν είχε καταφέρει να σχηματίσει αυτοδύναμη κυβέρνηση. Οι πολύμηνες και άκαρπες συνομιλίες για τη συγκρότηση συνασπισμού οδήγησαν την πρόεδρο Βιόσα Οσμάνι στη διάλυση της Βουλής τον Νοέμβριο και στην προκήρυξη πρόωρων εκλογών.
Με καταμετρημένο το 87% των ψήφων μετά το κλείσιμο της κάλπης στις 7 μ.μ., το κόμμα του Κούρτι συγκέντρωνε ποσοστό 50,2% στις εκλογές της Κυριακής. Πολιτικοί αναλυτές επισημαίνουν ότι παραμένει αβέβαιο αν ο Κούρτι θα καταφέρει να σχηματίσει κυβέρνηση χωρίς συνεργασίες, ώστε να φτάσει τις 61 έδρες στο κοινοβούλιο των 120 εδρών.
Τα δύο μεγαλύτερα κόμματα της αντιπολίτευσης, το Δημοκρατικό Κόμμα και η Δημοκρατική Λίγκα, έλαβαν ποσοστά 20,7% και 14% αντίστοιχα.
«Η βούληση των πολιτών βρίσκεται πλέον στις κάλπες. Η διαφύλαξη αυτής της βούλησης είναι ουσιώδης για τη νομιμότητα και την αξιοπιστία της εκλογικής διαδικασίας», ανέφερε ο Κούρτι σε βιντεοσκοπημένο μήνυμα μετά τη δημοσιοποίηση των exit polls.
Μια νέα αποτυχία σχηματισμού κυβέρνησης και επαναλειτουργίας του κοινοβουλίου θα επιμήκυνε την κρίση σε μια ιδιαίτερα κρίσιμη συγκυρία. Τον Απρίλιο, οι βουλευτές καλούνται να εκλέξουν νέο πρόεδρο και να επικυρώσουν δανειακές συμφωνίες ύψους 1 δισ. ευρώ με την Ευρωπαϊκή Ένωση και την Παγκόσμια Τράπεζα, οι οποίες λήγουν τους προσεχείς μήνες. Τα κόμματα της αντιπολίτευσης έχουν αρνηθεί να συμμετάσχουν σε κυβέρνηση με τον Κούρτι, επικρίνοντας τη διαχείριση των σχέσεων με τους δυτικούς συμμάχους και τη στάση του στο εθνοτικά διχασμένο βόρειο Κόσοβο, όπου ζει σερβική μειονότητα. Από την πλευρά του, ο Κούρτι αποδίδει στην αντιπολίτευση την ευθύνη για το πολιτικό αδιέξοδο.
Στην προεκλογική του εκστρατεία, ο Κούρτι επιδίωξε να προσελκύσει ψηφοφόρους με δεσμεύσεις για έναν επιπλέον μισθό τον χρόνο στους εργαζόμενους του δημόσιου τομέα, επενδύσεις ύψους 1 δισ. ευρώ ετησίως σε κεφαλαιουχικά έργα και τη σύσταση νέας εισαγγελικής δομής για την αντιμετώπιση του οργανωμένου εγκλήματος. Αντίστοιχα, τα κόμματα της αντιπολίτευσης επικέντρωσαν τα μηνύματά τους στη βελτίωση του βιοτικού επιπέδου, που αποτελεί βασική ανησυχία των πολιτών.
Στο Κόσοβο δεν επιτρέπεται η δημοσίευση δημοσκοπήσεων, ωστόσο ορισμένες που επικαλούνταν το Reuters πριν από την ψηφοφορία έδειχναν προβάδισμα του Κούρτι. Ορισμένοι ψηφοφόροι δήλωσαν ότι δεν ανέμεναν πως η εκλογική διαδικασία θα έφερνε ουσιαστικές αλλαγές.
Αφού ψήφισε στην Πρίστινα, ο Κούρτι απηύθυνε κάλεσμα στους πολίτες να συμμετάσχουν στις εκλογές, σημειώνοντας ότι η αυξημένη προσέλευση ενισχύει τη νομιμοποίηση του κοινοβουλίου.
«Μόλις γίνει γνωστό το εκλογικό αποτέλεσμα, θα κάνουμε ό,τι γνωρίζουμε και μπορούμε για να συγκροτήσουμε το κοινοβούλιο το συντομότερο δυνατό και να προχωρήσουμε στον σχηματισμό νέας κυβέρνησης», δήλωσε.
Η συμμετοχή στις κάλπες διαμορφώθηκε στο 45%, σύμφωνα με τα επίσημα στοιχεία.
Το Κόσοβο ανακήρυξε την ανεξαρτησία του από τη Σερβία το 2008 με τη στήριξη των Ηνωμένων Πολιτειών, έπειτα και από την εκστρατεία βομβαρδισμών του ΝΑΤΟ το 1999 κατά σερβικών δυνάμεων που επιχειρούσαν να καταστείλουν εξέγερση της αλβανικής πλειοψηφίας, η οποία αποτελεί περίπου το 90% του πληθυσμού.
Παρά τη διεθνή υποστήριξη, το κράτος των 1,6 εκατομμυρίων κατοίκων εξακολουθεί να αντιμετωπίζει φτώχεια, πολιτική αστάθεια και προβλήματα οργανωμένου εγκλήματος. Η διακυβέρνηση του Κούρτι, που ξεκίνησε το 2021, αποτέλεσε την πρώτη πλήρη κυβερνητική θητεία στην Πρίστινα. Οι σχέσεις με τη Σερβία επιδεινώθηκαν εκ νέου το 2023, οδηγώντας την Ευρωπαϊκή Ένωση στην επιβολή κυρώσεων κατά του Κοσόβου. Η ΕΕ ανακοίνωσε αυτόν τον μήνα ότι προτίθεται να τις άρει μετά την εκλογή δημάρχων από τη σερβική μειονότητα στους βόρειους δήμους, ωστόσο εκτιμάται ότι τα μέτρα αυτά κόστισαν στη χώρα εκατοντάδες εκατομμύρια ευρώ.