Οι πολίτες της Πολωνίας προσέρχονται και πάλι σήμερα στις κάλπες, Κυριακή, για τον δεύτερο γύρο των προεδρικών εκλογών, σε μια αναμέτρηση που θεωρείται αμφίρροπη και ενδέχεται να επηρεάσει καθοριστικά τη στάση της χώρας εντός της Ευρωπαϊκής Ένωσης, καθώς και τη νομοθεσία για την άμβλωση και τα δικαιώματα της ΛΟΑΤΚΙ+ κοινότητας.
Ο Ράφαλ Τρασκόφσκι, 53 ετών και δήμαρχος της Βαρσοβίας, υπέρμαχος της ευρωπαϊκής προοπτικής της Πολωνίας και πολιτικός σύμμαχος της κεντροδεξιάς κυβέρνησης του Ντόναλντ Τουσκ, καλείται να αντιμετωπίσει τον 42χρονο ιστορικό Κάρολ Ναβρότσκι, υποστηριζόμενο από το συντηρητικό κόμμα Νόμου και Δικαιοσύνης (PiS) και τον απερχόμενο πρόεδρο Αντρέι Ντούντα.
Σύμφωνα με τις τελευταίες δημοσκοπήσεις, η εκλογική μάχη προβλέπεται εξαιρετικά σφιχτή, με τον Ναβρότσκι να συγκεντρώνει το 50,1% και τον Τρασκόφσκι το 49,9% της πρόθεσης ψήφου, διαφορά που εμπίπτει στο στατιστικό περιθώριο σφάλματος.
Οι κάλπες ανοίγουν στις 08:00 και θα παραμείνουν ανοιχτές έως τις 22:00 (ώρα Ελλάδας), σε μια χώρα-μέλος της Ε.Ε. και του ΝΑΤΟ που συνεχίζει να εκφράζει την αλληλεγγύη της προς την Ουκρανία στον πόλεμο με τη Ρωσία.
Μια πρώτη εκτίμηση του εκλογικού αποτελέσματος μέσω exit poll αναμένεται να δοθεί λίγη ώρα μετά το κλείσιμο των εκλογικών τμημάτων, ενώ τα τελικά αποτελέσματα δεν αναμένονται πριν από αύριο, Δευτέρα.
Εάν επικρατήσει ο Τρασκόφσκι, θεωρείται πιθανό να ενισχυθούν οι μεταρρυθμιστικές πρωτοβουλίες της κυβέρνησης Τουσκ, με έμφαση στη θεσμοθέτηση συμφώνων συμβίωσης για ομόφυλα ζευγάρια και στην τροποποίηση της νομοθεσίας για τις αμβλώσεις, που παραμένει από τις πιο αυστηρές στην Ευρώπη, σε μια χώρα όπου το 71% του πληθυσμού δηλώνει καθολικός, σύμφωνα με την απογραφή του 2021.
Ο πρόεδρος της Πολωνίας, που έχει πληθυσμό 38 εκατομμυρίων κατοίκων, έχει τη δυνατότητα να ασκεί βέτο σε νομοθετήματα και τυπικά κατέχει τον ρόλο του αρχηγού των ενόπλων δυνάμεων.
Αν επικρατήσει ο Ναβρότσκι, το κόμμα PiS ενδέχεται να ενισχυθεί εκ νέου πολιτικά, με πιθανό επακόλουθο την προκήρυξη νέων βουλευτικών εκλογών.
Οι υποστηρικτές του επιθυμούν αυστηρότερο έλεγχο της μετανάστευσης και περισσότερη εθνική κυριαρχία έναντι των ευρωπαϊκών θεσμών. Όπως χαρακτηριστικά δήλωσε μια 40χρονη νοικοκυρά: «δεν πρέπει να υποκύψουμε στις πιέσεις της Ε.Ε.», αλλά «να ακολουθήσουμε τον δικό μας δρόμο» αντί να «υποκύψουμε στις τάσεις που υπαγορεύονται από τη Δύση».
Αντίστοιχα, ένας 48χρονος μηχανικός ανέφερε ότι, παρότι θεωρεί σημαντική την Ε.Ε., «η κυριαρχία της χώρας μας είναι πολύ πιο σημαντική».
Η πολιτική επιστήμονας Άννα Ματέρσκα-Σοσνόφσκα μίλησε για μια «πραγματική σύγκρουση πολιτισμών» ενόψει των εκλογών, τονίζοντας τον έντονο διχασμό και τις ριζικά διαφορετικές κατευθύνσεις που προτείνουν οι δύο υποψήφιοι.
Οι ψηφοφόροι του Τρασκόφσκι επιδιώκουν στενότερη σύνδεση με την Ευρωπαϊκή Ένωση και προώθηση αλλαγών εντός της χώρας, της οποίας η οικονομία εμφανίζει θετική πορεία. Μια 50χρονη που εργάζεται στον τουρισμό και στη διδασκαλία εξέφρασε την ανησυχία ότι «δυστυχώς, οι Πολωνές δεν έχουν τα ίδια δικαιώματα με τις ευρωπαίες φίλες μας».
Το Κίεβο παρακολουθεί προσεκτικά τις εξελίξεις, καθώς επιχειρεί να ενισχύσει τις διεθνείς συμμαχίες του ενόψει μελλοντικών διαπραγματεύσεων με τη Ρωσία, οι οποίες εκτιμάται ότι θα είναι εξαιρετικά δύσκολες.
Ο Ναβρότσκι, που έχει εκφράσει τον θαυμασμό του για τον Ντόναλντ Τραμπ, αντιτίθεται στην ένταξη της Ουκρανίας στο ΝΑΤΟ και επιθυμεί τον περιορισμό των προνομίων που έχουν εξασφαλίσει περίπου ένα εκατομμύριο Ουκρανοί πρόσφυγες στην Πολωνία.
Λίγο πριν ολοκληρωθεί η προεκλογική περίοδος, την Παρασκευή, απέτισε φόρο τιμής σε μνημείο για τα θύματα των Ουκρανών εθνικιστών στην Πολωνία κατά τη διάρκεια του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου, δηλώνοντας ότι τότε διαπράχθηκε «γενοκτονία σε βάρος του πολωνικού λαού».
Το τελικό αποτέλεσμα αναμένεται να επηρεαστεί από την ικανότητα του Τρασκόφσκι να κινητοποιήσει το εκλογικό του ακροατήριο και από την κατεύθυνση που θα πάρουν οι ψηφοφόροι της άκρας δεξιάς, οι οποίοι συγκέντρωσαν συνολικά πάνω από 21% στον πρώτο γύρο.
Στον πρώτο γύρο των εκλογών που διεξήχθη στις 18 Μαΐου, ο Τρασκόφσκι προηγείται οριακά με 31%, ενώ ο Ναβρότσκι ακολουθεί με 30%.