Κατά τη διάρκεια της ομιλίας του στην τελετή απονομής των Βραβείων Ειρήνης και Συνεργασίας των Βαλκανικών Λαών, που διοργανώθηκε από το Πανεπιστήμιο Μακεδονίας και το Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης, ο πρώην πρωθυπουργός Αλέξης Τσίπρας υπογράμμισε την ανάγκη για μια πιο αυτόνομη και διεκδικητική εξωτερική πολιτική από την Ελλάδα. Όπως ανέφερε, η χώρα δεν μπορεί να περιμένει καθοδήγηση από διεθνή κέντρα λήψης αποφάσεων, αλλά πρέπει να χαράξει τη δική της στρατηγική, τόσο σε εθνικό όσο και σε ευρωπαϊκό επίπεδο.
Σχολιάζοντας τις ελληνοτουρκικές σχέσεις, ο κ. Τσίπρας τόνισε ότι η Ελλάδα δεν έχει την πολυτέλεια της αναβλητικότητας. Επισήμανε ότι η αποτυχημένη απόπειρα προσφυγής στη Χάγη για την οριοθέτηση της ΑΟΖ και της υφαλοκρηπίδας, χωρίς συνοχή και στρατηγική, επέτρεψε στην Τουρκία να εκμεταλλευτεί τη συγκυρία και να ενισχύσει τις θέσεις της. Αναφέρθηκε επίσης στη συμφωνία για τους γαλλικούς πυραύλους “meteor”, υποστηρίζοντας πως οι εξελίξεις επιβεβαίωσαν την κριτική του ότι η ελληνογαλλική συμφωνία είναι ελλιπής.
Αναφερόμενος στη Συμφωνία των Πρεσπών, ο κ. Τσίπρας δήλωσε ότι η Ελλάδα δεν αξιοποίησε τις δυνατότητες που παρείχε η συμφωνία, επισημαίνοντας ότι αντί για μια πολυεπίπεδη διπλωματική σχέση, η χώρα παραμένει εγκλωβισμένη σε αδιέξοδες φοβικές πολιτικές. Τόνισε ότι αν η συμφωνία δεν υπήρχε, η Βόρεια Μακεδονία θα είχε ενταχθεί στο ΝΑΤΟ χωρίς περιορισμούς στην ονομασία της, γεγονός που θα αποδυνάμωνε τη θέση της Ελλάδας.
Όσον αφορά τις ελληνοαμερικανικές σχέσεις, ο πρώην πρωθυπουργός επισήμανε ότι η χώρα πρέπει να διατηρήσει μια ισορροπημένη προσέγγιση, αποφεύγοντας τη θέση του “δεδομένου συμμάχου” που υποτάσσεται στα αμερικανικά συμφέροντα εις βάρος των δικών της. Αναφέρθηκε επίσης στη διαμόρφωση ενός νέου διεθνούς περιβάλλοντος υπό την προεδρία του Ντόναλντ Τραμπ, επισημαίνοντας ότι προωθείται μια πολιτική βασισμένη στο “δίκαιο του ισχυρού”, όπου τα κυρίαρχα κράτη αμφισβητούνται και οι διεθνείς θεσμοί υπονομεύονται.
Παράλληλα, άσκησε κριτική στις ευρωπαϊκές ηγεσίες, υπογραμμίζοντας τις αντιφάσεις της πολιτικής τους. Επισήμανε ότι η Ευρώπη επιδιώκει οικονομικά οφέλη από τους πολέμους, αλλά απορρίπτει τους πρόσφυγες, απαιτεί εργατικό δυναμικό, αλλά χωρίς πλήρη εργασιακά δικαιώματα, και προωθεί την πράσινη μετάβαση, μετακυλίοντας όμως το κόστος στους πολίτες.
Σχετικά με τις σχέσεις Ευρώπης-ΗΠΑ, υποστήριξε ότι η Ε.Ε. δεν πρέπει να αποδεχθεί το δίλημμα μεταξύ της υποκρισίας του παρελθόντος και του ακραίου ρεαλισμού που προτείνει η Ουάσιγκτον. Αντιθέτως, τόνισε ότι η Ευρώπη οφείλει να ανακτήσει τις αρχές της και να διαμορφώσει μια ανεξάρτητη στρατηγική για την ειρήνη και τη διπλωματία.
Στην τελετή απονομής των βραβείων, που αποτελούν μέρος της δωρεάς του κ. Τσίπρα από ευρωπαϊκές διακρίσεις που είχε λάβει για τη Συμφωνία των Πρεσπών, τιμήθηκαν φοιτητές από διάφορα πανεπιστήμια για τις ακαδημαϊκές τους επιδόσεις σε θέματα διεθνούς πολιτικής. Παρόντες ήταν πανεπιστημιακοί, φοιτητές, καθώς και πολιτικά πρόσωπα, μεταξύ των οποίων ο δήμαρχος Θεσσαλονίκης Στέλιος Αγγελούδης.
