Ένα πρωτοφανές μπλακ άουτ παρέλυσε χθες μεγάλες περιοχές της Ισπανίας και της Πορτογαλίας, επηρεάζοντας σε μικρότερη κλίμακα τη Γαλλία και το Μαρόκο. Η διακοπή ρεύματος, που σημειώθηκε λίγο μετά τις 12:30 το μεσημέρι, προκάλεσε κυκλοφοριακό χάος, ακινητοποίησε τρένα και αεροπλάνα, έθεσε εκτός λειτουργίας το μετρό, ενώ επηρέασε και τις τραπεζικές συναλλαγές. Ο πρωθυπουργός της Ισπανίας Πέδρο Σάντσεθ δήλωσε ότι μέχρι στιγμής δεν υπάρχουν οριστικές πληροφορίες για τα αίτια της βλάβης.
Οι υποδομές ενέργειας σε πολλές περιοχές, κυρίως στα βόρεια και νότια της Ισπανίας, άρχισαν να αποκαθίστανται σταδιακά, χάρη στις διασυνδέσεις με τη Γαλλία και το Μαρόκο. Ωστόσο, η κυκλοφορία των αμαξοστοιχιών μεσαίων και μεγάλων αποστάσεων δεν αναμένεται να επανέλθει πλήρως σήμερα, σύμφωνα με τον υπουργό Μεταφορών Όσκαρ Πουέντε.
Οι επιπτώσεις του μπλακ άουτ ήταν εκτεταμένες. Οι φωτεινοί σηματοδότες τέθηκαν εκτός λειτουργίας, προκαλώντας προβλήματα στην κυκλοφορία των οχημάτων, ενώ ταξί, βενζινάδικα και σούπερ μάρκετ παρέμειναν σε λειτουργία μόνο όπου υπήρχαν γεννήτριες. Στη Βαλένθια, ο δημοσιογράφος της ΕΡΤ Δημήτρης Γκάτσιος μετέδωσε εικόνες τεράστιων ουρών σε πρατήρια καυσίμων και σούπερ μάρκετ, καθώς οι ηλεκτρονικές συναλλαγές ήταν αδύνατες και οι πολίτες αναζητούσαν μετρητά από όσα ΑΤΜ παρέμεναν λειτουργικά.
Παρά τη γενικευμένη διακοπή, τα νοσοκομεία και άλλες κρίσιμες υποδομές συνέχισαν τη λειτουργία τους με γεννήτριες ντίζελ, ενώ το χρηματιστήριο συνέχισε απρόσκοπτα τη συνεδρίασή του. Από το μπλακ άουτ δεν επηρεάστηκαν τα Κανάρια Νησιά και οι Βαλεαρίδες.
Τα σενάρια για τα αίτια
Οι Αρχές ερευνούν όλα τα πιθανά σενάρια. Η Red Electrica, διαχειρίστρια του ηλεκτρικού δικτύου της Ισπανίας, χαρακτήρισε τη διακοπή «εξαιρετική και ασυνήθιστη», ενώ η Πορτογαλία απέδωσε το φαινόμενο σε ανισορροπία τάσης στο ενιαίο δίκτυο της Ιβηρικής. Ωστόσο, κυβερνοεπίθεση παραμένει ένα από τα ενδεχόμενα που εξετάζονται.
Σύμφωνα με την ΕΡΤ, τρία βασικά σενάρια βρίσκονται στο τραπέζι:
- Κυβερνοεπίθεση στο ηλεκτρικό δίκτυο.
- Υπερπαραγωγή ηλιακής ενέργειας και άλλων ΑΠΕ, που σε συνθήκες χαμηλής ζήτησης μπορεί να προκαλέσει αστάθεια στο σύστημα.
- Ατμοσφαιρικές διακυμάνσεις – συγκεκριμένα, ανώμαλες ταλαντώσεις σε γραμμές πολύ υψηλής τάσης λόγω θερμοκρασιακών ακραίων φαινομένων, γνωστές ως «επαγόμενες ατμοσφαιρικές διακυμάνσεις».
Οι ελληνικές αρχές παρακολουθούν στενά τις εξελίξεις, ενώ πραγματοποιήθηκε σύσκεψη στο υπουργείο Ενέργειας με τη συμμετοχή της Αρχής Κυβερνοασφάλειας, του ΑΔΜΗΕ, του ΔΕΔΔΗΕ και άλλων αρμόδιων φορέων, εξετάζοντας μέτρα προστασίας για την ενεργειακή ασφάλεια της χώρας.
Επιπτώσεις σε πυρηνικούς σταθμούς και διυλιστήρια
Το Συμβούλιο Πυρηνικής Ασφάλειας της Ισπανίας (CSN) ανακοίνωσε ότι λόγω της διακοπής ρεύματος τέθηκαν εκτός λειτουργίας τέσσερις πυρηνικοί σταθμοί (Almaraz II, Ascó I και II, Vandellós II), οι οποίοι λειτουργούν πλέον με εφεδρικές γεννήτριες ντίζελ. Το CSN διαβεβαίωσε ότι οι εγκαταστάσεις βρίσκονται σε ασφαλή κατάσταση χωρίς επιπτώσεις για το κοινό ή το περιβάλλον.
Παράλληλα, η πετρελαϊκή εταιρεία Moeve (πρώην Cepsa) ανακοίνωσε την παύση λειτουργίας των διυλιστηρίων της, τα οποία καλύπτουν περίπου το 40% της δυναμικότητας διύλισης της Ισπανίας.
Το Συμβούλιο Εθνικής Ασφάλειας της Ισπανίας θα συνεδριάσει εκ νέου το βράδυ για να αξιολογήσει την κατάσταση και να αποφασίσει αν απαιτούνται πρόσθετα μέτρα.
