Σαφές μήνυμα προς τα Σκόπια απηύθυνε ο Πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, Αντόνιο Κόστα, καλώντας τις αρχές της Βόρειας Μακεδονίας να προχωρήσουν άμεσα σε αναθεώρηση του Συντάγματος ώστε να ενσωματωθεί σε αυτό η βουλγαρική κοινότητα, προϋπόθεση για την έναρξη των ενταξιακών διαδικασιών με την Ε.Ε.
«Eίναι σαφές ότι όσα έχουν συμφωνηθεί (το 2022) έχουν ήδη συμφωνηθεί και πλέον δεν υπάρχει τίποτε άλλο για διαπραγμάτευση, δεν υπάρχει περιθώριο για περαιτέρω αιτήματα […] Γνωρίζουμε ποια είναι τα Κριτήρια της Κοπεγχάγης, γνωρίζουμε ποιες μεταρρυθμίσεις πρέπει να ολοκληρωθούν, γνωρίζουμε τι συμφωνήθηκε το 2022 και τώρα πρέπει να τα υλοποιήσετε», τόνισε ο Αντόνιο Κόστα, αναφερόμενος στις δεσμεύσεις που έχει αναλάβει η χώρα.
Η ευρωπαϊκή προοπτική της Βόρειας Μακεδονίας έχει παγώσει, κυρίως επειδή η σημερινή κυβέρνηση δεν έχει υλοποιήσει όσα είχε αποδεχτεί η προηγούμενη, στο πλαίσιο συμφωνίας που είχε παρουσιαστεί από την Ε.Ε. τον Ιούλιο του 2022. Η πρόταση περιλαμβάνει την αναγνώριση της βουλγαρικής μειονότητας στο Σύνταγμα της χώρας.
Η συμφωνία αυτή είχε εγκριθεί από την τότε κυβέρνηση με σοσιαλδημοκραικό πρόσημο, ωστόσο το συντηρητικό κόμμα VMRO-DPMNE που βρίσκεται τώρα στην εξουσία υπό την ηγεσία του πρωθυπουργού Χρίστιαν Μίτσκοσκι είχε καταψηφίσει την πρόταση. Σήμερα ο Κόστα συναντήθηκε μαζί του στην πρωτεύουσα της χώρας.
Τόσο η Ευρωπαϊκή Ένωση όσο και η Βουλγαρία έχουν καταστήσει σαφές πως οποιαδήποτε πρόοδος προς τις ενταξιακές διαπραγματεύσεις θα εξαρτηθεί αποκλειστικά από την τροποποίηση του Συντάγματος.
Η τελευταία απογραφή στη Βόρεια Μακεδονία, το 2021, κατέγραψε 3.500 Βούλγαρους πολίτες, δηλαδή το 0,2% του πληθυσμού, αριθμός που η βουλγαρική πλευρά θεωρεί υποτιμημένο, υποστηρίζοντας πως η πραγματική παρουσία τους είναι μεγαλύτερη.
Οι σχέσεις ανάμεσα στη Βόρεια Μακεδονία και τη Βουλγαρία έχουν επιδεινωθεί μετά την ανάληψη της διακυβέρνησης από το VMRO-DPMNE, εντείνοντας τις εντάσεις που υπάρχουν εδώ και χρόνια σε ιστορικό, εθνικό και γλωσσικό επίπεδο.
Κατά τις κοινές δηλώσεις του με τον Πρόεδρο του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, ο πρωθυπουργός Χρίστιαν Μίτσκοσκι ξεκαθάρισε πως παραμένει αρνητικός απέναντι σε κάθε πιθανότητα αναθεώρησης του Συντάγματος.
«Δεν μπορούμε να το αποδεχτούμε χωρίς να δούμε καλή θέληση και από την άλλη πλευρά, τη βουλγαρική. Δεν μπορούμε να αλλάξουμε το Σύνταγμά μας ακόμη μία φορά, χωρίς σαφές μήνυμα και συγκεκριμένη ανταπόδοση από την άλλη πλευρά», ανέφερε χαρακτηριστικά.
Από την πλευρά του, ο Αντόνιο Κόστα επανέλαβε ότι η ενσωμάτωση των Δυτικών Βαλκανίων αποτελεί θεμελιώδη στρατηγική επιλογή της Ένωσης, επισημαίνοντας παράλληλα τη θετική πορεία της βορειομακεδονικής κυβέρνησης στο κομμάτι των μεταρρυθμίσεων.
«Ενθαρρύνω τον πρωθυπουργό να καταβάλει κάθε δυνατή προσπάθεια για την επίτευξη περαιτέρω προόδου. Μπορείτε να βασιστείτε σε εμάς, την ΕΕ, διότι είμαστε στη διάθεσή σας. Είναι καθοριστικής σημασίας να συνεχιστούν οι μεταρρυθμίσεις. Θέλω επίσης να σεβαστώ την ευθυγράμμισή σας με την κοινή μας εξωτερική πολιτική και την πολιτική ασφαλείας», σημείωσε ο επικεφαλής του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου.
Ο Αντόνιο Κόστα συνεχίζει την περιοδεία του στα Δυτικά Βαλκάνια, την οποία ξεκίνησε την Τρίτη. Έχει ήδη επισκεφθεί το Βελιγράδι, το Σαράγεβο, την Ποντγκόριτσα και την Πρίστινα. Μετά τις επαφές του στα Σκόπια, κατευθύνεται στα Τίρανα, όπου το βράδυ θα δειπνήσει με ηγέτες της περιοχής και την Παρασκευή θα συμμετάσχει στη Σύνοδο της Ευρωπαϊκής Πολιτικής Κοινότητας.
