Από τους 659.547 Έλληνες πολίτες που μετανάστευσαν στο εξωτερικό την περίοδο 2010-2023, έχουν ήδη επιστρέψει στη χώρα 422.688 άτομα, σύμφωνα με τα επίσημα στοιχεία της Eurostat. Πρόκειται για αναστροφή του 64% του φαινομένου του brain drain, που κορυφώθηκε στα χρόνια της οικονομικής κρίσης.
Η προσπάθεια επαναπατρισμού των Ελλήνων που αναζήτησαν ευκαιρίες στο εξωτερικό αποτελεί, σύμφωνα με την Πολιτεία, εθνικό στόχο. Το ζητούμενο πλέον είναι η σταδιακή μετάβαση στο λεγόμενο brain gain — δηλαδή η επιστροφή και αξιοποίηση των καταρτισμένων επιστημόνων και επαγγελματιών που απέκτησαν εμπειρία και δεξιότητες εκτός συνόρων.
Στην κατεύθυνση αυτή, το Υπουργείο Εργασίας σχεδίασε ένα νέο πλέγμα δράσεων, το οποίο ευθυγραμμίζεται με το Στρατηγικό Σχέδιο για τον Απόδημο Ελληνισμό 2024–2027 του Υπουργείου Εξωτερικών. Το πρόγραμμα αναπτύσσεται σε τρεις βασικούς άξονες:
- Βελτίωση του πλαισίου απασχόλησης στην Ελλάδα
Περιλαμβάνει την ενίσχυση της αγοράς εργασίας, την ευελιξία σε μορφές απασχόλησης, αλλά και την αύξηση της ανταγωνιστικότητας στις αποδοχές και τις συνθήκες εργασίας. - Θέσπιση ειδικών κινήτρων επαναπατρισμού
Εξετάζεται η εφαρμογή φορολογικών ελαφρύνσεων, η ενίσχυση του εισοδήματος για τους πρώτους μήνες επιστροφής, αλλά και η παροχή υποστηρικτικών υπηρεσιών επανένταξης. - Ενίσχυση της ενημέρωσης και της δικτύωσης
Στοχευμένες δράσεις επικοινωνίας, συμβουλευτικής και matchmaking μεταξύ ομογενών και ελληνικών επιχειρήσεων, με τη στήριξη ψηφιακών εργαλείων.
Στο πλαίσιο της εξωστρέφειας, προγραμματίζονται δύο σημαντικές εκδηλώσεις:
- Μία στη Νέα Υόρκη, τον Δεκέμβριο του 2025, με τη συμμετοχή ελληνικών επιχειρήσεων που προσφέρουν θέσεις εργασίας.
- Μία ακόμη σε ευρωπαϊκή πόλη εντός του έτους, με αντίστοιχη στόχευση.