Μια διεθνής ομάδα περίπου 160 επιστημόνων εξετάζει την υγεία του πλανήτη και πιθανά σημεία καμπής που θα μπορούσαν να αλλάξουν τα οικοσυστήματα με μόνιμο τρόπο. Εάν αυτά τα όρια ξεπεραστούν, θα προκληθεί ένα φαινόμενο ντόμινο.
«Δυστυχώς, είμαστε πλέον σχεδόν βέβαιοι ότι ξεπεράσαμε ένα από τα σημεία καμπής για τους τροπικούς κοραλλιογενείς υφάλους των θερμών νερών», δήλωσε στο Γαλλικό Πρακτορείο ο Τιμ Λέντον, ειδικός ερευνητής περιβάλλοντος από το πανεπιστήμιο του Έξετερ στη Βρετανία.
Με την αύξηση της θερμοκρασίας να έχει φτάσει τους 1,4° Κελσίου σε σχέση με την προβιομηχανική εποχή, οι ύφαλοι αυτοί «υφίστανται αποσάθρωση άνευ προηγουμένου, που πλήττει το βιός εκατομμυρίων ανθρώπων οι οποίοι εξαρτώνται από αυτούς» και απειλεί την επιβίωση ενός εκατομμυρίου θαλάσσιων ειδών, καταλήγουν οι συντάκτες της μελέτης.
Από την προηγούμενη μελέτη τους το 2023, διαπίστωσαν θνητότητα των κοραλλιών «άνευ προηγουμένου». Οι ύφαλοι αυτοί βιώνουν μαζική λεύκανση που διαρκεί δύο χρόνια, ένδειξη της αποσύνθεσης τους.
«Ζώνη κινδύνου»
Τα κοράλλια – προστατευτικά κατά της διάβρωσης και δεξαμενές βιοποικιλότητας – λευκαίνουν λόγω ζέστης και είναι ιδιαίτερα ευάλωτα στην αύξηση της θερμοκρασίας. Στους πιο θερμούς ωκεανούς, αποβάλλουν μικροοργανισμούς που τους παρέχουν τις χαρακτηριστικές ζωηρές αποχρώσεις τους και τροφή, οδηγώντας τα σε λιμοκτονία.
Τα νεκρά κοράλλια δεν είναι τίποτα παραπάνω από σκελετοί χωρίς ζωντανούς ιστούς, οι οποίοι σταδιακά καλύπτονται από άλγη και κατοικούνται από πιο απλούς οργανισμούς μέχρι να αρχίσουν να διαλύονται.
Οι επιστήμονες εκτιμούν ότι αν η θερμοκρασία αυξηθεί στους 1,5° Κελσίου σε σχέση με την προβιομηχανική εποχή, η μεγάλη πλειονότητα των κοραλλιών θα είναι καταδικασμένη. Αυτό το όριο θα ξεπεραστεί σε λίγα χρόνια αν δεν υπάρξει δραστική μείωση των εκπομπών αερίων που προκαλούν το φαινόμενο του θερμοκηπίου.
Το όριο αυτό για την αύξηση της θερμοκρασίας του πλανήτη, ο πιο φιλόδοξος στόχος της συμφωνίας του Παρισιού (2015), βρίσκεται «στα πρόθυρα κατάρρευσης», προειδοποίησε πρόσφατα ο Γενικός Γραμματέας του ΟΗΕ, Αντόνιο Γκουτέρες.
Η υπέρβαση αυτού του ορίου θα οδηγήσει «τον κόσμο σε ζώνη κινδύνου — ακόμη μεγαλύτερου κινδύνου», τονίζει ο Τιμ Λέντον.
Η δημοσιοποίηση της μελέτης δεν είναι τυχαία. Διαπραγματευτές από όλο τον κόσμο συναντώνται στην Μπραζίλια για την προετοιμασία της COP30 σήμερα και αύριο, έναν μήνα πριν από την παγκόσμια σύνοδο για το κλίμα στην Μπελέμ.
