Σήμερα, Μεγάλη Δευτέρα 14 Απριλίου 2025, προβάλλεται στην Ορθόδοξη παράδοση η σπουδαία μορφή του Παγκάλου Ιωσήφ, ο οποίος θεωρείται από τους Πατέρες της Εκκλησίας ως μια μορφή που προεικονίζει τον Ιησού Χριστό. Παράλληλα, θυμόμαστε το επεισόδιο της ξηρανθείσας συκιάς, ένα γεγονός που καταγράφεται στα Ευαγγέλια και συνέβη τη μέρα μετά την είσοδο του Ιησού στα Ιεροσόλυμα.
Με βάση το σημερινό εορτολόγιο, τιμούνται οι μνήμες των Αγίου Αριστάρχου του Αποστόλου, της Αγίας Μάρτυρος Θωμαΐδος και του Οσίου Σάββα του Νέου από την Κάλυμνο.
Τα ονόματα που γιορτάζουν σήμερα είναι: Αρίσταρχος,
Θωμαΐς, Θωμαΐδα, Θωμαή,
Σάββας, Σάβας, Σαββούλης, Σαββούλα, Σαβούλα, Σαβούλη,
Πάγκαλος.
Η Αγία Θωμαΐς η Μάρτυς καταγόταν από την Αλεξάνδρεια, και από τα παιδικά της χρόνια ξεχώριζε για την πίστη και την καλλιέργειά της. Από μικρή συμμετείχε ενεργά σε φιλανθρωπικά έργα, ακολουθώντας τη μητέρα της, και συνέχισε αυτή την προσφορά και μετά τον γάμο της.
Η οικογένεια της Αγίας Θωμαΐδος ήταν ευλογημένη, γεμάτη αγάπη και ειρήνη. Ωστόσο, η ηρεμία τους διαταράχθηκε από τη ζήλια του διαβόλου, που επεδίωξε να τους διαλύσει με βίαιο τρόπο.
Μια μέρα που ο σύζυγός της απουσίαζε για επαγγελματικές υποχρεώσεις, η Θωμαΐς βρέθηκε μόνη στο σπίτι και δέχθηκε επίθεση από τον πεθερό της, ο οποίος, υποταγμένος σε σαρκικά πάθη, επιχείρησε να την εξαναγκάσει σε ανήθικες πράξεις.
Η Θωμαΐς, με πλήρη συνείδηση της παρουσίας του Θεού στη ζωή της και με αφοσίωση στην αρετή, αντιστάθηκε με θάρρος και αποφασιστικότητα. Τον προέτρεψε να μην προβεί σε τέτοια πράξη, επικαλούμενη το θέλημα του Θεού. Παρά τις απειλές για τη ζωή της, δεν υπέκυψε, προτιμώντας τον θάνατο από την παράδοση στην αμαρτία. Για εκείνη, το μαρτύριο για τον Θεό σήμαινε πέρασμα στην αιώνια ζωή και νίκη ενάντια στον θάνατο.
Ο πεθερός της, τυφλωμένος από την επιθυμία του, την τραυμάτισε θανάσιμα με μαχαίρι. Μετά την αποτρόπαια πράξη του, έχασε την όρασή του και περιπλανιόταν άσκοπα μέσα στο σπίτι. Τον βρήκαν γείτονες που αναζητούσαν τον γιο του και τον παρέδωσαν στις αρχές. Η Θωμαΐς, όπως αναφέρει ο Άγιος Νικόδημος ο Αγιορείτης, «ἔλαβε στέφανον μάρτυρος διὰ τὴν σωφροσύνην».
Όταν ο μοναχός Δανιήλ, επικεφαλής της σκήτης στην Αλεξάνδρεια, πληροφορήθηκε το τέλος της Θωμαΐδος, μετέβη στην πόλη μαζί με άλλους μοναχούς, παρέλαβε το άγιο λείψανό της και το μετέφερε στη Σκήτη, όπου το ενταφίασε με τιμές στο κοιμητήριο των Πατέρων.
Λίγο αργότερα σημειώθηκε και ένα θαυμαστό περιστατικό. Ένας μοναχός που βασανιζόταν από τον πειρασμό της σαρκός προσευχήθηκε δίπλα στον τάφο της Αγίας ζητώντας την βοήθειά της. Αλείφοντας το σώμα του με λάδι από το καντήλι του μνήματος, ένιωσε ανακούφιση και ειρήνευση. Με τον καιρό, και άλλοι πιστοί, μοναχοί και λαϊκοί, που αντιμετώπιζαν παρόμοιους πειρασμούς, προσέτρεχαν στην Αγία Θωμαΐδα, βρίσκοντας στήριγμα και πολλές φορές θεραπεία μέσα από τις πρεσβείες της.
