Η κηδεία του Πάπα Φραγκίσκου αποτέλεσε αφορμή για σημαντικές εξελίξεις στις διαπραγματεύσεις για τον πόλεμο στην Ουκρανία, καθώς ο Αμερικανός πρόεδρος Ντόναλντ Τραμπ και ο Ουκρανός πρόεδρος Βολοντίμιρ Ζελένσκι είχαν σύντομη συνάντηση στο Βατικανό. Οι δύο ηγέτες συναντήθηκαν για περίπου δεκαπέντε λεπτά στο περιθώριο της τελετής και συμφώνησαν να συνεχίσουν τις συνομιλίες τους αργότερα μέσα στην ημέρα.
Όπως ανακοίνωσε το γραφείο του Ουκρανού προέδρου, η πρώτη συνάντηση πραγματοποιήθηκε στη Βασιλική του Αγίου Πέτρου, λίγο πριν την έναρξη της λειτουργίας. Στιγμιότυπα που δημοσίευσε το προεδρικό γραφείο του Κιέβου απεικονίζουν τους δύο ηγέτες να συνομιλούν καθισμένοι σε μια μαρμάρινη αίθουσα, χωρίς την παρουσία συμβούλων. Σε άλλες φωτογραφίες, οι δύο άνδρες εμφανίζονται να συνομιλούν όρθιοι μαζί με τον Βρετανό πρωθυπουργό Κιρ Στάρμερ και τον Γάλλο πρόεδρο Εμανουέλ Μακρόν.
Την Παρασκευή, ο πρόεδρος Τραμπ ανάρτησε στην πλατφόρμα Truth Social ότι οι δύο πλευρές βρίσκονται «πολύ κοντά σε μια συμφωνία» και κάλεσε για συνάντηση υψηλού επιπέδου ώστε να ολοκληρωθεί η διαδικασία. Ο ίδιος επισήμανε: «Σταματήστε την αιματοχυσία, ΤΩΡΑ. Θα είμαστε όπου χρειαστεί για να συμβάλλουμε στο ΤΕΛΟΣ αυτού του σκληρού και παράλογου πολέμου!».
Σύμφωνα με το Reuters, το οποίο επικαλείται αποκλειστικά έγγραφα, παραμένουν σημαντικές διαφωνίες μεταξύ Ηνωμένων Πολιτειών, Ευρωπαίων και Ουκρανίας, κυρίως όσον αφορά τις εδαφικές παραχωρήσεις. Η πρόταση των ΗΠΑ περιλαμβάνει:
- Μόνιμη κατάπαυση του πυρός
- Αναγνώριση de jure ρωσικού ελέγχου της Κριμαίας από τις ΗΠΑ
- Αναγνώριση de facto ρωσικού ελέγχου σε Λουγκάνσκ, Ζαπορίζια και Ντονέτσκ
- Επαναφορά των εδαφών του Χαρκόβου υπό ουκρανικό έλεγχο
- Διαχείριση του πυρηνικού σταθμού της Ζαπορίζια από την Ουκρανία μέσω ΗΠΑ, με διανομή ηλεκτρικής ενέργειας και στις δύο πλευρές, καθώς και ουκρανικό έλεγχο του φράγματος Καχόβκα
- Ελεύθερη διέλευση για την Ουκρανία στον Δνείπερο και έλεγχο της χερσονήσου Κινμπουρν
- Άμεση έναρξη τεχνικών διαπραγματεύσεων για εφαρμογή της συμφωνίας
- Εγγυήσεις ασφαλείας προς την Ουκρανία από ομάδα κρατών
- Αποκλεισμός της ένταξης της Ουκρανίας στο ΝΑΤΟ, αλλά δυνατότητα ένταξης στην Ε.Ε.
- Συμφωνία ΗΠΑ – Ουκρανίας για συνεργασία στα ορυκτά
- Οικονομική αποζημίωση και πλήρης ανοικοδόμηση της Ουκρανίας
- Άρση των κυρώσεων κατά της Ρωσίας που επιβλήθηκαν από το 2014
- Επανέναρξη της οικονομικής συνεργασίας ΗΠΑ – Ρωσίας σε ενεργειακούς και βιομηχανικούς τομείς
Αντιπροτάσεις από την Ουκρανία και ευρωπαϊκές χώρες, όπως αναφέρει το Reuters, περιλαμβάνουν:
- Πλήρη και άνευ όρων κατάπαυση πυρός σε όλα τα μέτωπα
- Άμεση έναρξη διαπραγματεύσεων για την εφαρμογή της συμφωνίας, με συμμετοχή ΗΠΑ και ευρωπαϊκών χωρών
- Παρακολούθηση εφαρμογής του πυρός από ΗΠΑ και τρίτες χώρες
- Επιστροφή των απελαθέντων και εκτοπισμένων παιδιών από τη Ρωσία
- Ανταλλαγή αιχμαλώτων πολέμου και απελευθέρωση πολιτών κρατουμένων από τη Ρωσία
- Ισχυρές εγγυήσεις ασφαλείας προς την Ουκρανία, χωρίς συναίνεση για ένταξη στο ΝΑΤΟ
- Καμία δέσμευση για περιορισμό των ουκρανικών αμυντικών δυνάμεων
- Συμμετοχή ομάδας κρατών ως εγγυητές, χωρίς περιορισμούς στη στρατιωτική τους παρουσία στην Ουκρανία
- Δυνατότητα ένταξης της Ουκρανίας στην Ε.Ε.
- Επίλυση των εδαφικών θεμάτων μόνο μετά την κατάπαυση πυρός, με διαπραγματεύσεις βασισμένες στη γραμμή ελέγχου
- Διαχείριση του πυρηνικού σταθμού Ζαπορίζια και του φράγματος Καχόβκα από την Ουκρανία μέσω ΗΠΑ
- Συμφωνία ΗΠΑ – Ουκρανίας για συνεργασία στα ορυκτά
- Πλήρης ανοικοδόμηση της Ουκρανίας με χρηματοδότηση, μεταξύ άλλων, από δεσμευμένα ρωσικά περιουσιακά στοιχεία
- Σταδιακή άρση των κυρώσεων κατά της Ρωσίας, υπό την προϋπόθεση επίτευξης βιώσιμης ειρήνης και με δυνατότητα επαναφοράς τους σε περίπτωση παραβίασης της συμφωνίας