Ο Κώστας Καρυωτάκης, ένας εξέχων ποιητής και συγγραφέας της γενιάς του ’20, αναγνωρίζεται ως μια από τις πιο σημαντικές λογοτεχνικές φωνές που διαμόρφωσαν την ελληνική ποίηση με στοιχεία του μοντερνισμού. Η επιρροή του ήταν αισθητή σε πολλούς μετέπειτα ποιητές, όπως οι Γιώργος Σεφέρης, Γιάννης Ρίτσος, και Οδυσσέας Ελύτης, και μετά τον θάνατό του δημιούργησε μια φιλολογική μόδα γνωστή ως “Καρυωτακισμός,” που επηρέασε τη νεοελληνική ποίηση.
Ο Κωστής Παλαμάς γεννήθηκε στην Τρίπολη στις 30 Οκτωβρίου 1896, και ήταν ο δεύτερος γιος της οικογένειάς του. Ο πατέρας του ήταν νομομηχανικός και κατάγονταν από τη Συκιά της Κορινθίας, ενώ η μητέρα του, Κατήγκω Σκάγιαννη, ήταν από την Τρίπολη. Εκτός από τον αδελφό του, Θάνο, που ήταν νεότερος, είχε και μια αδελφή με το όνομα Νίτσα.
Κατά τη διάρκεια του 1928, ο Παλαμάς μετακόμισε στην Πάτρα και αργότερα στην Πρέβεζα. Η αλληλογραφία του με τους συγγενείς του κατά την περίοδο αυτή αποτυπώνει την απόγνωσή του για την επαρχιακή ζωή και τις περιορισμένες κοινωνικές συνθήκες. Σε μια προσπάθεια αυτοκτονίας, πήγε στις 20 Ιουλίου στο Μονολίθι και προσπάθησε επί δέκα ώρες να πνιγεί, αλλά δεν τα κατάφερε. Την επόμενη μέρα, στις 21 Ιουλίου, αγόρασε ένα περίστροφο και επισκέφτηκε ένα καφενείο στην Πρέβεζα. Αφού πέρασε λίγες ώρες μόνος του, πήγε στην παραλία του Αγίου Σπυρίδωνα και έβαλε τέλος στη ζωή του κάτω από έναν ευκάλυπτο δέντρο. Η αστυνομία βρήκε ένα σημείωμα στην τσέπη του, που εξήγε τους λόγους της αυτοκτονίας του:
«Είναι καιρός να φανερώσω την τραγωδία μου. Το μεγαλύτερό μου ελάττωμα στάθηκε η αχαλίνωτη περιέργειά μου, η νοσηρή φαντασία και η προσπάθειά μου να πληροφορηθώ για όλες τις συγκινήσεις, χωρίς τις περσότερες να μπορώ να τις αισθανθώ. Τη χυδαία, όμως, πράξη που μου αποδίδεται τη μισώ. Εζήτησα μόνο την ιδεατή ατμόσφαιρά της, την έσχατη πικρία. Ούτε είμαι ο κατάλληλος άνθρωπος για το επάγγελμα εκείνο. Ολόκληρο το παρελθόν μου πείθει γι’ αυτό. Κάθε πραγματικότης μου ήταν αποκρουστική. Είχα τον ίλιγγο του κινδύνου. Και τον κίνδυνο που ήρθε τον δέχομαι με πρόθυμη καρδιά. Πληρώνω για όσους, καθώς εγώ, δεν έβλεπαν κανένα ιδανικό στη ζωή τους, έμειναν πάντα έρμαια των δισταγμών τους ή εθεώρησαν την ύπαρξή τους παιχνίδι χωρίς ουσία. Τους βλέπω να έρχονται ολοένα περισσότεροι μαζί με τους αιώνες. Σ’ αυτούς απευθύνομαι. Αφού εδοκίμασα όλες τις χαρές !!! είμαι έτοιμος για έναν ατιμωτικό θάνατο. Λυπούμαι τους δυστυχισμένους γονείς μου, λυπούμαι τα αδέλφια μου. Αλλά φεύγω με το μέτωπο ψηλά. Ήμουν άρρωστος. Σας παρακαλώ να τηλεγραφήσετε, για να προδιαθέση την οικογένειά μου, στο θείο μου Δημοσθένη Καρυωτάκη, οδός Μονής Προδρόμου, πάροδος Αριστοτέλους, Αθήνας.
[Υ.Γ.] Και για ν’ αλλάξουμε τόνο. Συμβουλεύω όσους ξέρουν κολύμπι να μην επιχειρήσουνε ποτέ να αυτοκτονήσουν δια θαλάσσης. Όλη νύχτα απόψε, επί δέκα ώρες, εδερνόμουν με τα κύματα. Ήπια άφθονο νερό, αλλά κάθε τόσο, χωρίς να καταλάβω πώς, το στόμα μου ανέβαινε στην επιφάνεια. Ορισμένως, κάποτε, όταν μου δοθεί η ευκαιρία, θα γράψω τις εντυπώσεις ενός πνιγμένου».
Εκτός από την ποίηση, ο Παλαμάς έγραψε και πεζά κείμενα και μεταφράσεις ξένων συγγραφέων. Τα ποιήματά του έχουν μελοποιηθεί από διάφορους συνθέτες και συγκροτήματα, όπως ο Μίκης Θεοδωράκης, τα “Υπόγεια Ρεύματα,” η Λένα Πλάτωνος, ο Μίμης Πλέσσας, ο Γιάννης Σπανός, ο Γιάννης Γλέζος και ο Νίκος Ξυδάκης.
Η ποίηση του Κωστή Παλαμά διακρίνεται από μια έντονη αίσθηση του ματαιοδοξίας, του χαμένου και του απογοητευμένου, ενώ παρατηρούμε μια αντιηρωική και αντιιδανική στάση στα ποιήματά του. Ο Παλαμάς αποτυπώνει στιχουργήματα για το άχρηστο, το ασήμαντο, και ακόμα και το γελοίο, με στόχο να διαμαρτυρηθεί για την κοινωνία.
