Τα Θεοφάνια είναι μια από τις σημαντικότερες γιορτές της ελληνικής Ορθόδοξης Εκκλησίας και συνδέεται με τη βάπτιση του Ιησού Χριστού από τον Ιωάννη τον Πρόδρομο.
Στη Βόρεια Ελλάδα, αναβιώνουν παραδοσιακά έθιμα όπως τα Ραγκουτσάρια, οι Φωταράδες, οι Καμήλες και το κάψιμο των καλικάντζαρων.
Τα Ραγκουτσάρια είναι ένα τριήμερο εκδηλώσεων καρναβαλιού στην Καστοριά που ξεκινούν στις 6 Ιανουαρίου και ολοκληρώνονται στις 8 του μήνα. Οι κάτοικοι ντύνονται με παραδοσιακές στολές και διοργανώνουν παρέλαση με χορούς και μουσική.
Στην Χαλκιδική, αναβιώνουν τα έθιμα της «Καμήλας και της Νύφης» και οι Φωταράδες. Τα έθιμα έχουν ρίζες στην τουρκοκρατία και είναι γεμάτα παραδοσιακή μουσική και χορούς.
Στην Κατερίνη, την παραμονή των Θεοφανείων, πραγματοποιείται το έθιμο του «καψίματος του καλικάντζαρου», που συμβολίζει τον εξορκισμό των κακών πνευμάτων. Είναι ένα παραδοσιακό έθιμο που αναβιώνει εδώ και δεκαετίες.
Οι τολμηροί βουτηχτάδες που πέφτουν στα παγωμένα νερά του Γενάρη για να πιάσουν τον Σταυρό αποτελούν μια ακόμη παράδοση που επιβιώνει σε πολλές περιοχές της Βόρειας Ελλάδας.