Τεράστιες αναταράξεις προκάλεσε στις διεθνείς αγορές η απόφαση του Αμερικανού προέδρου Ντόναλντ Τραμπ να επιβάλει εκτεταμένους δασμούς σε προϊόντα που εισάγονται στις Ηνωμένες Πολιτείες. Μέσα σε λίγες μόνο ώρες από τις σχετικές ανακοινώσεις, το παγκόσμιο οικονομικό τοπίο βρέθηκε σε αναβρασμό, ενώ η Κίνα έδωσε άμεση απάντηση, προχωρώντας στην εφαρμογή δασμών 34% σε αμερικανικές εισαγωγές.
Η δραματική επίπτωση φάνηκε άμεσα: σχεδόν 2,5 τρισεκατομμύρια δολάρια εξανεμίστηκαν από τις κεφαλαιοποιήσεις της Wall Street και άλλων μεγάλων χρηματοπιστωτικών αγορών. Ο επικεφαλής της Ομοσπονδιακής Τράπεζας των ΗΠΑ άσκησε σφοδρή κριτική στην κίνηση Τραμπ, με τον πρόεδρο να απαντά δημόσια καλώντας τον να μειώσει τα επιτόκια και να αποφεύγει τα «πολιτικά παιχνίδια».
Η προσέγγιση του Τραμπ, που προωθεί ένα μοντέλο εμπορικής απομόνωσης, προκάλεσε φυγή κεφαλαίων από τα χρηματιστήρια, καθώς οι επενδυτές στράφηκαν σε ασφαλέστερες επιλογές. Οι αναλυτές επισημαίνουν τον κίνδυνο παγκόσμιας ύφεσης, με τις εξελίξεις να θυμίζουν την αναστάτωση των αγορών το 2020 λόγω της πανδημίας.
Ενδεικτικά, ο δείκτης S&P 500 έχασε την αξία του κατά 2,5 τρισ. δολάρια, ενώ από τους επτά μεγαλύτερους τεχνολογικούς ομίλους των ΗΠΑ, μόνο πέντε διατηρούν κεφαλαιοποίηση άνω του ενός τρισεκατομμυρίου, καθώς οι Tesla και Alphabet υποχώρησαν κάτω από το όριο.
Αρνητικά επηρεάστηκαν και οι αγορές ενέργειας. Το πετρέλαιο τύπου Brent κατέγραψε πτώση 6,5%, ενώ η ευρωπαϊκή τιμή αναφοράς για το φυσικό αέριο μειώθηκε κατά 7,5%. Σύμφωνα με οικονομικούς αναλυτές, η κάμψη αυτή ερμηνεύεται ως ένδειξη ότι οι αγορές προεξοφλούν επιβράδυνση της παγκόσμιας οικονομίας.
Η στροφή των επενδυτών προς τα κρατικά ομόλογα επιβεβαιώνει την αυξημένη αβεβαιότητα. Οι αποδόσεις σε αμερικανικά, γερμανικά και ελληνικά ομόλογα σημείωσαν πτώση κατά 0,32%, 0,20% και 0,13% αντίστοιχα.
Εντονότερες πιέσεις δέχθηκε το ελληνικό χρηματιστήριο. Ο Γενικός Δείκτης υπέστη απώλειες της τάξης του 5,8%, ενώ ο τραπεζικός δείκτης σημείωσε πτώση 8,5%.
Η απόφαση της Κίνας να αντιδράσει παρά τις προειδοποιήσεις της Ουάσιγκτον, θεωρήθηκε ιδιαίτερα προκλητική από τον πρόεδρο Τραμπ, ο οποίος σχολίασε ότι το Πεκίνο «πανικοβλήθηκε και έκανε το χειρότερο δυνατό λάθος». Αναλυτές εκτιμούν ότι ενδέχεται να ακολουθήσει νέα δέσμη δασμών από τις ΗΠΑ, εντείνοντας περαιτέρω την ήδη εύθραυστη εμπορική αντιπαράθεση.
Το μήνυμα από την κυβέρνηση Τραμπ είναι σαφές: «Όποιος απαντήσει με αντίποινα στους δασμούς μας, θα υποστεί τις συνέπειες». Ο Ρεπουμπλικανός γερουσιαστής Μάρκο Ρούμπιο χαρακτήρισε την αντίδραση της Κίνας «προσβλητική», επιβεβαιώνοντας το αυξημένο κλίμα αντιπαράθεσης. Με βάση τις εξελίξεις, οι επόμενες κινήσεις των εμπλεκόμενων πλευρών διαγράφονται απρόβλεπτες και ενδέχεται να πυροδοτήσουν ένα νέο επεισόδιο σε έναν παγκόσμιο εμπορικό πόλεμο χωρίς ξεκάθαρη διέξοδο.
