Το ζήτημα της λειψυδρίας και οι βασικές στρατηγικές για την αντιμετώπισή του βρέθηκαν στο επίκεντρο ευρείας σύσκεψης που πραγματοποιήθηκε στο Μέγαρο Μαξίμου, υπό την προεδρία του πρωθυπουργού Κυριάκου Μητσοτάκη.
Κατά τη διάρκεια της συνεδρίασης επισημάνθηκε ότι η διαχείριση της λειψυδρίας μέσω ενός συνολικού εθνικού σχεδιασμού συνιστά μια άμεση και αναγκαία μεταρρύθμιση, που στόχο έχει αφενός την άμεση απάντηση στις σημερινές προκλήσεις και αφετέρου την ενίσχυση της ανθεκτικότητας της χώρας απέναντι σε μελλοντικές πιέσεις τα επόμενα τριάντα χρόνια.
Ο Κυριάκος Μητσοτάκης υπογράμμισε πως «το νερό είναι και θα παραμείνει δημόσιο αγαθό και πόρος ζωτικής σημασίας και μόνο έτσι πρέπει να αντιμετωπίζεται».
Κατά τη σύσκεψη παρουσιάστηκαν εκτενώς επιστημονικά δεδομένα που καταδεικνύουν τη σοβαρότητα της κατάστασης σε όλη τη Μεσόγειο, ως συνέπεια της κλιματικής κρίσης, σε ένα πλαίσιο όπου η Ευρώπη αναγνωρίζεται ως η ταχύτερα θερμαινόμενη ήπειρος στον πλανήτη.
Σύμφωνα με τις υπάρχουσες μετρήσεις, η Ελλάδα βρίσκεται στην 19η θέση παγκοσμίως ως προς την έκθεσή της στον κίνδυνο λειψυδρίας. Η στάθμη των φραγμάτων έχει φτάσει σε ιστορικά χαμηλά επίπεδα, με χαρακτηριστικό παράδειγμα την Αττική, όπου τα υδάτινα αποθέματα έχουν υποχωρήσει κατά περισσότερο από 50% σε σύγκριση με το 2022.
Μπροστά στην πολυδιάσπαση αρμοδιοτήτων μεταξύ διαφορετικών φορέων, αποφασίστηκε να εφαρμοστεί μια συνολική προσέγγιση στη διαχείριση του προβλήματος. Η κυβέρνηση σχεδιάζει να προχωρήσει σε ριζική μεταρρύθμιση του πλαισίου για τα υδάτινα αποθέματα, υιοθετώντας ένα πιο αποδοτικό και ευέλικτο σύστημα, με ενίσχυση των επενδύσεων.
Στο πλαίσιο αυτό, κεντρικό ρόλο θα διαδραματίσουν οι τεχνολογικές καινοτομίες, καθώς και εναλλακτικές μέθοδοι υδροδότησης, όπως η αφαλάτωση.
Οι πέντε κύριες προτεραιότητες του σχεδίου είναι:
- «Το νερό είναι και θα παραμείνει δημόσιο αγαθό, όπως προβλέπει το Σύνταγμα και η νομολογία του Συμβουλίου της Επικρατείας.»
- «Βιώσιμες εταιρείες ύδρευσης, άρδευσης και αποχέτευσης, με στόχο αποδεκτό κόστος για όλες τις χρήσεις.»
- «Ολιστικός σχεδιασμός και κεντρική διαχείριση όλων των αναγκαίων έργων, μικρών και μεγάλων.»
- «Κατεπείγουσες πρωτοβουλίες τους επόμενους έξι μήνες, σε συνδυασμό με εκστρατεία ενημέρωσης και ευαισθητοποίησης των πολιτών.»
- «Νέες τεχνολογίες και συμπληρωματικοί τρόποι παραγωγής νερού (αφαλάτωση, ανακύκλωση και επαναχρησιμοποίηση).»
Η εξειδίκευση αυτών των αξόνων αναμένεται να ακολουθήσει άμεσα.
Ο σχεδιασμός περιλαμβάνει επίσης και την πρόβλεψη για την υλοποίηση ή τη συνέχιση έργων που ήδη έχουν ξεκινήσει ή βρίσκονται στο στάδιο της μελέτης. Αυτή την περίοδο εκτελούνται περισσότερα από 1.200 έργα που σχετίζονται με τη διαχείριση και αξιοποίηση υδάτινων πόρων – από τα οποία τα 1.090 αφορούν την ύδρευση και τα 237 την άρδευση.
Τα συγκεκριμένα έργα προστίθενται στα 278 που έχουν ολοκληρωθεί από το 2019 έως σήμερα.
Παρά τη μέχρι τώρα πρόοδο, υπογραμμίζεται η ανάγκη για περαιτέρω επενδύσεις και ένας πιο συγκροτημένος σχεδιασμός, ώστε να αντιμετωπιστεί αποτελεσματικά αυτή η κρίσιμη εθνική και κοινωνική πρόκληση.
