Υπεγράφη χθες (6/11), στο πλαίσιο της Συνόδου Διατλαντικής Ενεργειακής Συνεργασίας (P-TEC), η συμφωνία για τη συμμετοχή της ExxonMobil με ποσοστό 60% στην Κοινοπραξία Energean – Helleniq Energy, η οποία κατέχει τα δικαιώματα έρευνας υδρογονανθράκων στο «οικόπεδο 2» στο Ιόνιο. Η συμφωνία έχει ως στόχο την πραγματοποίηση ερευνητικής γεώτρησης στην περιοχή.
Το ιστορικό αυτό συμφωνητικό υπεγράφη από τον αντιπρόεδρο της ExxonMobil, Τζον Άρντιλ, τον διευθύνοντα σύμβουλο της Energean, Μαθιό Ρήγα, και τον CEO της Helleniq Energy, Ανδρέα Σιάμισιη, παρουσία των υπουργών Ενέργειας των Ηνωμένων Πολιτειών, Κρις Ράιτ, Εσωτερικών και επικεφαλής του Εθνικού Συμβουλίου Ενεργειακής Κυριαρχίας, Νταγκ Μπέργκαμ, του Έλληνα υπουργού Περιβάλλοντος και Ενέργειας, Σταύρου Παπασταύρου, καθώς και της πρέσβη των ΗΠΑ στην Αθήνα, Κίμπερλι Γκίλφοϊλ.
Η ExxonMobil, η οποία από το 2019 έχει αναλάβει έρευνες δυτικά της Κρήτης, σε περιοχές γειτονικές με εκείνες που διεκδικεί τώρα η Chevron, ανακοίνωσε ότι σχεδιάζει να προχωρήσει σε δοκιμαστική γεώτρηση. Αν πραγματοποιηθεί, θα είναι η πρώτη εξόρυξη για τον εντοπισμό εγχώριων κοιτασμάτων υδρογονανθράκων μετά από τέσσερις δεκαετίες. Τελευταία φορά που διεξήχθη εξερευνητική γεώτρηση σε θαλάσσια περιοχή ήταν οι Νηρέας-1 και Ολυμπία-1, το 1986, στα ανοικτά του Θερμαϊκού κόλπου.
«Είναι ιστορική μέρα για την Ελλάδα», δήλωσε στο ΕΡΤnews και στην εκπομπή «Newsroom» ο κυβερνητικός εκπρόσωπος Παύλος Μαρινάκης, αναφερόμενος στη σημασία της συμφωνίας, η οποία συνοδεύεται από την πρόθεση για έρευνα και υπεράκτια γεώτρηση στο συγκεκριμένο οικόπεδο από τη νέα κοινοπραξία.
Κυβερνητικές πηγές ανέφεραν ότι η κυβέρνηση του Κυριάκου Μητσοτάκη προχωρά σταθερά και με αυτοπεποίθηση στην αξιοποίηση του υποθαλάσσιου πλούτου της χώρας, θέτοντας θεμέλια για την ανάπτυξη του τομέα υδρογονανθράκων με μακροπρόθεσμη προοπτική. Παράλληλα, τόνισαν ότι η σημερινή εξέλιξη αποτελεί ακόμη μία ένδειξη εμπιστοσύνης προς την Ελλάδα.
Η συμφωνία προβλέπει τη συμμετοχή της ExxonMobil με μερίδιο 60% στην Κοινοπραξία Energean – Helleniq Energy, που κατέχει τα δικαιώματα έρευνας υδρογονανθράκων στο «οικόπεδο 2» στο Ιόνιο, ανοίγοντας τον δρόμο για την πρώτη ερευνητική γεώτρηση έπειτα από σαράντα χρόνια, στο πλαίσιο της διατλαντικής συνεργασίας για την ενέργεια (P-TEC).
«Έχουμε ερευνητική δραστηριότητα στην Ανατολική Μεσόγειο και την επεκτείνουμε στην Ελλάδα», δήλωσε στην ομιλία του ο κ. Άρντιλ, επισημαίνοντας τη σημασία της αξιοποίησης εγχώριων πηγών ενέργειας για τη μείωση του κόστους, τη διασφάλιση του ενεργειακού εφοδιασμού, τη στήριξη της τεχνητής νοημοσύνης και την προώθηση της ανάπτυξης.
Ο κ. Ρήγας εξέφρασε την ικανοποίησή του για τη συμμετοχή της αμερικανικής εταιρείας στο «οικόπεδο 2», σημειώνοντας ότι «εργαζόμαστε από το 2020 και έχει την προοπτική να κάνει την Ελλάδα ενεργειακά ανεξάρτητη. Με τη στήριξη των ΗΠΑ θα πραγματοποιήσουμε την πρώτη γεώτρηση μετά από 40 χρόνια, είναι καιρός η χώρα να αποκτήσει τις δικές της πηγές φυσικού αερίου». Όπως ανέφερε, η γεώτρηση τοποθετείται χρονικά στο διάστημα 2026-2027.
Από την πλευρά του, ο Ανδρέας Σιάμισιης επεσήμανε ότι το «οικόπεδο 2» είναι το πιο ώριμο έργο και εισέρχεται στην επόμενη φάση εξερεύνησης, κάνοντας λόγο για ένα σημαντικό βήμα τόσο για την Κοινοπραξία όσο και για την Ελλάδα και την Ευρώπη συνολικά.
Το «οικόπεδο 2» εκτιμάται ότι διαθέτει πιθανούς πόρους 200 δισ. κυβικών μέτρων φυσικού αερίου. Η περιοχή θεωρείται η πιο ώριμη παραχώρηση για την εκτέλεση ερευνητικής γεώτρησης, με πιθανότητες επιτυχίας 15-18%. Η δέσμευση για την πραγματοποίησή της θα πρέπει να ληφθεί έως τον Μάρτιο του 2026, ώστε να υποβληθεί επίσημο αίτημα μετάβασης στη δεύτερη ερευνητική φάση προς την ΕΔΕΥΕΠ. Αν ολοκληρωθούν οι απαραίτητες αδειοδοτήσεις, η γεώτρηση θα μπορούσε να πραγματοποιηθεί μέσα στην επόμενη διετία.
Η προγραμματισμένη γεώτρηση «Ασωπός-1» θα διερευνήσει ταμιευτήρα ανθρακικών πετρωμάτων σε βάθος περίπου 4.000 μέτρων, που εκτιμάται ότι μπορεί να περιέχει έως και 200 δισ. κυβικά μέτρα φυσικού αερίου. Με βάση τη συμφωνία, η ExxonMobil αποκτά το 60% της παραχώρησης, ενώ η Energean Hellas διατηρεί το 30% και η HelleniQ Upstream Δυτική Κέρκυρα το 10%.
Το «οικόπεδο 2», έκτασης 2.422 τετρ. χιλιομέτρων, βρίσκεται στο Ιόνιο Πέλαγος, περίπου 30 χλμ. δυτικά της Κέρκυρας, φτάνοντας έως το θαλάσσιο όριο Ελλάδας-Ιταλίας. Τα βάθη του νερού κυμαίνονται από 500 έως 1.500 μέτρα και η περιοχή εντάσσεται στη γεωλογική ενότητα της Απούλιας πλατφόρμας. Το 2022 πραγματοποιήθηκε συλλογή 3D σεισμικών δεδομένων συνολικής έκτασης 2.244 τ. χλμ., με αποτελέσματα που ενίσχυσαν το ενδιαφέρον για περαιτέρω έρευνες.
Το συγκεκριμένο Block είχε αρχικά παραχωρηθεί το 2018 στις εταιρείες Total (50%), Edison (25%) και ΕΛΠΕ (25%). Το 2021, η Energean απέκτησε το μερίδιο της Total, καθώς και επιπλέον 25% μέσω της εξαγοράς του τομέα έρευνας και εκμετάλλευσης της Edison, ανεβάζοντας τη συμμετοχή της στο 75%, ενώ το υπόλοιπο 25% ανήκε στην HelleniQ Upstream Δυτική Κέρκυρα. Την ίδια χρονιά, η Energean ανέλαβε ρόλο Διαχειριστή του έργου, με την έγκριση της ΕΔΕΥΕΠ και του Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας.
Το 2022 ολοκληρώθηκε με επιτυχία η τρισδιάστατη σεισμογραφική έρευνα από το ερευνητικό πλοίο Ramform Hyperion, υπό αυστηρή περιβαλλοντική εποπτεία. Οι μετρήσεις αυτές υπερέβησαν την αρχικά συμφωνημένη ελάχιστη υποχρέωση, επιτρέποντας μια πληρέστερη χαρτογράφηση της περιοχής.
Ο υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας, Σταύρος Παπασταύρου, είχε προαναγγείλει τις σημαντικές ανακοινώσεις κατά την εναρκτήρια συνεδρίαση της Διατλαντικής Συνεργασίας για την Ενέργεια, τονίζοντας ότι στόχος είναι «να υποστηρίξουμε την ειρήνη και τη σταθερότητα στην περιοχή». Υπογράμμισε επίσης πως η παρουσία εταιρειών όπως η ExxonMobil και η Chevron ενισχύει τις ελληνικές θέσεις, ενώ ανέφερε ότι το πρόγραμμα παραχωρήσεων της Λιβύης προσαρμόζεται στη μέση γραμμή.
Ο υπουργός Ενέργειας των ΗΠΑ, Chris Wright, σημείωσε στην ομιλία του ότι η Ελλάδα αποτελεί «το ιδανικό σημείο εισόδου για το φυσικό αέριο που θα αντικαταστήσει το ρωσικό στην Ευρώπη», υπογραμμίζοντας ότι «στις ΗΠΑ διαθέτουμε μεγάλα αποθέματα και έχουμε τη δυνατότητα να υποκαταστήσουμε κάθε κυβικό μέτρο ρωσικού αερίου στη Δυτική Ευρώπη, με ασφάλεια εφοδιασμού και μειωμένο κόστος, προς όφελος όλων». Πρόσθεσε ότι «κάθε κυβικό ρωσικού αερίου που δεν θα διοχετευθεί στην Ευρώπη θα παραμείνει στο υπέδαφος και δεν θα χρηματοδοτήσει την πολεμική μηχανή του Πούτιν. Η Ελλάδα είναι το τέλειο σημείο εισόδου, με τις κατάλληλες υποδομές».
