Η πρόταση των πρωθυπουργών Ελλάδας και Πολωνίας για τη δημιουργία κοινής αντιαεροπορικής και αντιπυραυλικής άμυνας στην Ευρώπη ήταν ένα από τα κύρια θέματα της άτυπης Συνόδου Κορυφής της ΕΕ, όπως ανέφερε ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, Αντόνιο Κόστα, στη συνέντευξη Τύπου που ακολούθησε.
Σύμφωνα με τον ίδιο, η αμυντική συνεργασία της ΕΕ επικεντρώθηκε σε τρία βασικά ζητήματα: τις στρατιωτικές δυνατότητες, τη χρηματοδότηση και τις διεθνείς συνεργασίες. Ο Αντόνιο Κόστα σημείωσε ότι συμφωνήθηκε να δοθεί έμφαση στα πιο κρίσιμα κενά που έχουν εντοπιστεί από τα κράτη-μέλη και να ενισχυθούν τομείς με σαφή προστιθέμενη αξία για την ΕΕ, πάντα σε πλήρη συντονισμό με το ΝΑΤΟ.
Στο πλαίσιο αυτό, υπήρξε ιδιαίτερη συζήτηση για την αντιαεροπορική και αντιπυραυλική άμυνα, καθώς και για την παραγωγή πυρομαχικών, πυραύλων και στρατιωτικής κινητικότητας.
Η πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, τόνισε ότι η πρόταση των Κυριάκου Μητσοτάκη και Ντόναλντ Τουσκ έτυχε ισχυρής υποστήριξης, επισημαίνοντας πως κανένα κράτος-μέλος δεν μπορεί να διαμορφώσει μόνο του αντιαεροπορική ασπίδα. Παράλληλα, υπογράμμισε ότι το κοινό ευρωπαϊκό αμυντικό σχέδιο θα πρέπει να διαμορφωθεί σε βάθος χρόνου.
Στο θέμα της χρηματοδότησης, ο Αντόνιο Κόστα σημείωσε ότι οι αμυντικές δαπάνες των κρατών-μελών αυξήθηκαν κατά 30% την περίοδο 2021-2024, με τα 23 κράτη-μέλη του ΝΑΤΟ να δαπανούν κατά μέσο όρο το 2% του ΑΕΠ τους στην άμυνα. Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή θα εξετάσει πιθανές ευελιξίες στους νέους δημοσιονομικούς κανόνες, ώστε να επιτραπούν περισσότερες εθνικές επενδύσεις στον αμυντικό τομέα. Παράλληλα, η Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων (ΕΤΕπ) διευρύνει τις δραστηριότητές της, ώστε να στηρίξει περαιτέρω τον τομέα της ευρωπαϊκής ασφάλειας και άμυνας.
Η συνεργασία με το ΝΑΤΟ αποτέλεσε επίσης βασικό ζήτημα. Ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου δήλωσε ότι η ισχυρότερη ευρωπαϊκή άμυνα θα ενισχύσει και τη διατλαντική σχέση. Κατά τη διάρκεια συνάντησης με τον Γενικό Γραμματέα του ΝΑΤΟ, Μαρκ Ρούτε, υπήρξε συμφωνία ότι η ενίσχυση της ευρωπαϊκής αμυντικής βιομηχανίας θα συμβάλει στη συνολική σταθερότητα.
Επιπλέον, ο Αντόνιο Κόστα αναφέρθηκε στη συνάντηση με τον Βρετανό πρωθυπουργό Κιρ Στάρμερ, χαρακτηρίζοντας το Ηνωμένο Βασίλειο “φυσικό εταίρο” της ΕΕ στον τομέα της άμυνας. Ανακοίνωσε, μάλιστα, ότι τον Μάιο θα πραγματοποιηθεί Σύνοδος Κορυφής μεταξύ ΕΕ και ΗΒ.
Τέλος, ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου επισήμανε ότι η υποστήριξη προς την Ουκρανία παραμένει σταθερή, καθώς η ΕΕ έχει ήδη διαθέσει 134 δισεκατομμύρια ευρώ και θα συνεχίσει να στηρίζει το Κίεβο “για όσο χρειαστεί”.
