Ο κεντροδεξιός γερουσιαστής Ροδρίγο Πας, 58 ετών, αναδείχθηκε νικητής στον δεύτερο γύρο των προεδρικών εκλογών της Βολιβίας, επικρατώντας του δεξιού πρώην προέδρου Χόρχε «Τούτο» Κιρόγα, σε μια εκλογική αναμέτρηση που διεξήχθη με φόντο τη βαθιά οικονομική κρίση της χώρας των Άνδεων και σηματοδοτεί το τέλος δύο δεκαετιών κυριαρχίας της αριστεράς.
Παρά το γεγονός ότι οι τελευταίες δημοσκοπήσεις προέβλεπαν ήττα του, ο Ροδρίγο Πας εξασφάλισε 54,5% των ψήφων, έναντι 45,4% του αντιπάλου του, σύμφωνα με τα επίσημα στοιχεία του Ανώτατου Εκλογοδικείου (TSE), με την ενσωμάτωση να φτάνει το 97,8%.
Μετά την ανακοίνωση των αποτελεσμάτων, οι δρόμοι της Λα Πας, που μέχρι τότε ήταν σχεδόν έρημοι, πλημμύρισαν από υποστηρικτές του νικητή, οι οποίοι πανηγύρισαν με μουσική και σημαίες. «Ήρθαμε να γιορτάσουμε τη νίκη με ελπίδα πως η Βολιβία θα ακολουθήσει νέο δρόμο», είπε ο Χούλιο Αντρέι, σαραντάχρονος δικηγόρος, σημειώνοντας ότι ο νέος πρόεδρος «είναι πιο κοντά στις ανάγκες του λαού».
Ο Ροδρίγο Πας, απόγονος γνωστής πολιτικής οικογένειας, θεωρείται μετριοπαθής με λαϊκιστικές αποχρώσεις και προωθεί τη συναίνεση ως βασική πολιτική αρχή. Αναλαμβάνει την προεδρία σε μια χώρα που, κατά τη θητεία του Έβο Μοράλες, ακολούθησε ριζοσπαστικές πολιτικές, όπως η εθνικοποίηση των ενεργειακών πόρων, η ρήξη με τις ΗΠΑ και οι στενές σχέσεις με τη Βενεζουέλα, την Κούβα, την Κίνα και το Ιράν.
«Ο λαός μας έδωσε την ευκαιρία να κυβερνήσουμε τη Βολιβία. Καλώ σε ενότητα και συμφιλίωση όλων των Βολιβιανών», δήλωσε ο νεοεκλεγείς αντιπρόεδρος Έντμαν Λάρα.
Ο Πας θα αναλάβει καθήκοντα στις 8 Νοεμβρίου, διαδεχόμενος τον απερχόμενο πρόεδρο Λουίς Άρσε, ο οποίος επέλεξε να μην είναι υποψήφιος για δεύτερη θητεία. Η πενταετής διακυβέρνηση του Άρσε στιγματίστηκε από τη σοβαρότερη οικονομική κρίση των τελευταίων 40 ετών στη χώρα. Η μείωση των εξαγωγών φυσικού αερίου, λόγω έλλειψης επενδύσεων, εξάντλησε τα συναλλαγματικά αποθέματα και έκανε αδύνατη τη συνέχιση της πολιτικής επιδότησης των καυσίμων, οδηγώντας σε εκτεταμένες ελλείψεις και αύξηση τιμών.
Η Αμερικανίδα ρεπουμπλικανή βουλευτής Μαρία Ελβίρα Σαλασάρ συνεχάρη τον εκλεγμένο πρόεδρο μέσω X, λέγοντας ότι η Βολιβία «απελευθερώθηκε από την αρπάγη του σοσιαλισμού, της διαφθοράς και των ανεκπλήρωτων υποσχέσεων».
Ο πληθωρισμός έχει εκτιναχθεί πάνω από 23% και οι ουρές στα πρατήρια καυσίμων έχουν γίνει καθημερινό φαινόμενο στη χώρα των 11,3 εκατομμυρίων κατοίκων.
Παρά τις ομοιότητες στα οικονομικά προγράμματα των δύο υποψηφίων, ο Πας υποστηρίζει έναν «καπιταλισμό για όλους», δίνοντας έμφαση στη δημοσιονομική πειθαρχία και την αποκέντρωση, πριν από οποιονδήποτε δανεισμό από διεθνείς οργανισμούς. Ο Κιρόγα, αντίθετα, είχε ταχθεί υπέρ μιας πιο ριζοσπαστικής πολιτικής ανοίγματος στις διεθνείς αγορές.
«Η προσέγγισή μου είναι να επιδιώξουμε τη συναίνεση, να φτάσουμε σε συμφωνία και να προχωρήσουμε μπροστά», είχε δηλώσει ο Πας κατά την ψηφοφορία του στην Ταρίχα.
Ωστόσο, ο νέος πρόεδρος δεν διαθέτει κοινοβουλευτική πλειοψηφία, κάτι που τον υποχρεώνει να σχηματίσει συνεργασίες. Το κόμμα του διαθέτει 49 έδρες στη Βουλή και 16 στη Γερουσία, ενώ το κόμμα του Κιρόγα 39 και 12 αντίστοιχα.
«Ο Πας έχει ήπιο και συναινετικό ύφος», σχολίασε η πολιτολόγος Ντανιέλα Κέσεμπεργκ, τονίζοντας ότι «συνδέεται με τον κόσμο και εξέφρασε όσους επιθυμούν αλλαγή χωρίς ριζοσπαστισμό».
Το Κίνημα προς τον Σοσιαλισμό (MAS) του πρώην προέδρου Έβο Μοράλες υπέστη βαριά ήττα, με τον υποψήφιό του να συγκεντρώνει μόλις 3,1% στον πρώτο γύρο. Ο Μοράλες, που αντιμετωπίζει ένταλμα σύλληψης για υπόθεση εμπορίας ανήλικης, δεν είχε δικαίωμα να θέσει υποψηφιότητα λόγω του περιορισμού των προεδρικών θητειών.
Αφού ψήφισε στο προπύργιό του, στην Τσαπάρε, ο πρώην πρόεδρος κατηγόρησε και τους δύο υποψηφίους ότι «δείχνουν έλλειψη σεβασμού για τον λαό της Βολιβίας», υποστηρίζοντας ότι «τα δάνεια του ΔΝΤ και της Παγκόσμιας Τράπεζας θα έχουν ως αντάλλαγμα την ιδιωτικοποίηση των φυσικών πόρων».